Metody usuwania naczyniaków

Naczyniakami nazywamy guzy skórne, które powstają z układu krwionośnego i zazwyczaj umiejscowione są na twarzy, choć mogą występować w innych partiach ciała, a nawet na organach wewnętrznych. Powszechnie występują u noworodków oraz niemowląt. Charakterystyczne jest, iż naczyniaki mogą się pojawić w tym okresie, natomiast malformacje są wrodzone.

Naczyniaki to zazwyczaj zmiany, które mogą zaniknąć samoistnie, podczas gdy malformacje naczyniowe są anomaliami strukturalnymi naczyń krwionośnych obecnymi od urodzenia.

Ze względu na fakt, iż wymienione aberracje naczyniowe przeważnie znikają samoistnie, leczenie ich jest podejmowane dopiero po wystąpieniu powikłań, które uzależnione są od położenia oraz wielkości zmiany. Gdy naczyniaki występują w otworach ciała (jama ustna, nos, odbyt) lub okolicach oczu, bądź też w fałdach skórnych, mogą one zakłócać funkcjonowanie całego organizmu.

Na rynku medycznym znajduje się wiele urządzeń laserowych oraz świetlnych, służących do usuwania zmian naczyniowych. Ważne jest, aby przed wyborem metody leczenia dokładnie zdiagnozować rodzaj zmiany, ponieważ nie wszystkie metody są odpowiednie dla każdej zmiany.

Metody laserowe usuwania naczyniaków

Działanie laserowego leczenia zmian naczyniowych opiera się na teorii selektywnej fototermolizy, której autorami stali się w roku 1983 John Paris i Rock Andreshon. Według tych danych, naczyniak lub zmiana barwnikowa, podczas naświetlania przez laser, ulega zanikowi, ponieważ chromofory w naczyniach krwionośnych zmienionych tkanek absorbują serwowaną wiązkę fali światła, co powoduje rozpad zmiany.

Obecnie najbardziej popularne metody laserowego usuwania zmian naczyniowych to:

• Leczenie naczyniaków pulsacyjnym laserem barwnikowym (585-595 nm) - do niewątpliwych zalet tej metody należy brak powstawania zasinień w miejscu działania lasera oraz zaburzeń strukturalnych skóry. Metoda stosowana jest także, przy odpowiednim ustawieniu, do usuwania rozległych rumieni twarzy, przeważnie jednak ma zastosowanie w leczeniu malformacji oraz naczyniaków wiśniowych.
• Terapia naczyniaków laserem KTP (532 nm) - czyli mocno wyspecjalizowanym laserem o ograniczonym przeznaczeniu. Doskonale i od razu likwiduje drobne teleangiektazje, zlokalizowane na twarzy.
• Usuwanie naczyniaków laserem Nd-Yag - laser tego rodzaju używany jest przeważnie do destrukcji głębiej położonych zmian naczyniowych. Jest to laser długoimpulsowy, polecany do stosowania wobec zmian, których nie udało się usunąć pulsacyjnym laserem barwnikowym.

Przygotowanie i przeciwwskazania do zabiegów laserowych

Przed rozpoczęciem leczenia laserowego, istotne jest, aby ocenić fototyp skóry pacjenta. Skóra o wyższym fototypie (IV-VI) jest bardziej narażona na ryzyko wystąpienia przebarwień po zabiegu, dlatego pacjenci z taką skórą powinni być leczeni z większą ostrożnością lub rozważeni powinni być inni sposoby leczenia.

Przeciwwskazania do zabiegów laserowych obejmują:

• aktywne infekcje skóry,
• choroby fotouczulające,
• ciążę.

Pomimo skuteczności, metody laserowe mają swoje przeciwwskazania. Nie są zalecane u pacjentów z aktywnymi infekcjami skóry, chorobami fotouczulającymi, a także u kobiet w ciąży. Po zabiegu mogą wystąpić powikłania, takie jak zaczerwienienie, obrzęk, a nawet bliznowacenie.

Alternatywne metody leczenia naczyniaków

Alternatywne metody leczenia naczyniaków obejmują krioterapię i skleroterapię. Krioterapia polega na zamrażaniu zmiany, co prowadzi do jej zniszczenia, natomiast skleroterapia polega na wstrzykiwaniu do naczyniaka substancji powodującej zwłóknienie i zamknięcie naczynia.

Inne metody leczenia naczyniaków to:

• iniekcja sterydami,
• sterydoterapia doustna,
• leczenie interferonem,
• leczenie blokerami receptorów adrenergicznych,
• embolizacja naczynia w przypadku zmian wewnątrzczaszkowych.

Gdy naczyniaki szybko rozrastają się, stosowana jest iniekcja sterydami, sterydoterapia doustna, leczenie interferonem albo blokerami receptorów adrenergicznych. W przypadku zmian naczyniowych, zlokalizowanych wewnątrz czaszki, wykorzystywana jest także metoda embolizacji naczynia, które doprowadza krew do naczyniaka. Wówczas, pod kontrolą promieni rentgenowskich do naczynia, które dostarcza naczyniakowi krew, wprowadzany jest cewnik. Cewnikiem dostarczany jest materiał embolizacyjny, np. klej cyjanoakrylowy.

Po zabiegu może wystąpić ból i podwyższona temperatura, które ustępują po kilku dniach.

Skuteczność i bezpieczeństwo metod leczenia

Metody laserowego leczenia naczyniaków poleca się do usuwania zmian, zlokalizowanych w obrębie twarzy, ponieważ skóra tam jest cieńsza, zatem łatwiej usunąć zmianę oraz miejsce po zabiegu szybciej się goi. Ze względu na mniejsze ryzyko wystąpienia hiperpigmentacji pozapalnej, zabiegi z użyciem lasera są zalecane pacjentom o fototypie skóry I-III (wg skali Fitzpatricka). Podczas zabiegów z użyciem lasera pacjenci oraz personel powinni mieć założone okulary ochronne.

W ostatnich latach, rozwój technologii laserowych oraz innych metod terapeutycznych pozwolił na zwiększenie skuteczności leczenia naczyniaków przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka powikłań. Wybór odpowiedniej metody leczenia powinien być zawsze konsultowany z doświadczonym specjalistą, który uwzględni indywidualne potrzeby pacjenta oraz specyfikę zmiany naczyniowej. Nowoczesne podejście do terapii naczyniaków skupia się na minimalizacji inwazyjności i maksymalizacji efektów estetycznych oraz zdrowotnych.