Nowoczesne techniki operacji laserowych oczu

Według badań NIOSH (The National Institute for Occupational Safety and Health) 50-90% osób pracujących przy komputerze cierpi na tzw. „Computer Vision Syndrome", zatem nic dziwnego, że wzrasta zainteresowanie zabiegami korygującymi wady wzroku.

Dzięki intensywnemu rozwojowi okulistyki nie jesteśmy już skazani na noszenie grubych i ciężkich okularów – zastępują je soczewki. Współcześnie wady wzroku koryguje się również przy użyciu lasera.

Laserowa chirurgia refrakcyjna rozwinęła się w latach 90. XX wieku dzięki popularności lasera excimerowego. Pierwsze zabiegi przeprowadzono w 1989 roku w USA, zaś pierwszą powszechnie stosowaną metodą laserowej korekcji wad wzroku była fotokeratektomia refrakcyjna (photorefractive keratectomy, PRK), polegająca na usunięciu środkowej części nabłonka i fotoablacji głębszych  warstw rogówki.

Obecnie laserowe korekcje są najbezpieczniejszą metodą chirurgiczną, cechującą się dużą precyzją.

Popularne metody laserowej korekcji wzroku

Dzięki laserom można szybko wyleczyć krótkowzroczność (miopia), nadwzroczność i astygmatyzm – wady będące efektem nieprawidłowego kształtu rogówki. Specjaliści okulistyki nie ustają we wdrażaniu innowacyjnych metod leczenia, co umożliwia wybranie najlepszego rozwiązania. Do wyboru jest kilka technik.

LASIK

Jedna z najpopularniejszych technik jest tzw. LASIK (Laser-Assisted in situ Keratomileusis, termin wprowadził twórca metody, grecki okulista dr Ioannis Pallikaris). Według ekspertów serwisu Compare Clinic to najczęściej stosowana metoda w Wielkiej Brytanii. Zabieg trwa kilkanaście minut i jest bezbolesny – pacjentowi podaje się znieczulenie miejscowe. Operacja polega na wykonaniu cięcia na rogówce przy użyciu tzw. mikrokeratomu, co tworzy płatek, który zostaje odchylony w celu dostania się do głębszej warstwy rogówki. Następnie chirurg zmienia moc optyczną rogówki, modelując jej kształt za pomocą sterowanej wiązki lasera. Trwa to kilkanaście sekund, po czym płatek powraca na swoje miejsce. Ów płatek tworzy naturalny opatrunek, podtrzymywany soczewką kontaktową. Metodą LASIK można operować jednocześnie dwoje oczu.

FemtoLASIK

Nowszą wersją zabiegu jest tzw. FemtoLASIK, w którym cięcie wykonuje się przy użyciu wiązki lasera femtosekundowego. Operacja nosi również nazwę Intra Lase.

Pierwszym etapem zabiegu jest utworzenie cienkiego płata wierzchniej warstwy rogówki. W femtoLASIK, do wykonania tego cięcia, używany jest laser femtosekundowy, który precyzyjnie tworzy mikronowe nacięcie w rogówce. Po utworzeniu płata, lekarz delikatnie podnosi go i odsłania podścielną tkankę rogówki. Następnie, przy użyciu lasera excimerowego, lekarz modeluje tkankę rogówki przez odparowanie mikroskopijnych ilości tkanki z wewnętrznej warstwy. Ten proces ma na celu zmienienie krzywizny rogówki i poprawę refrakcji oka, aby uzyskać lepszą ostrość wzroku. Po modelowaniu tkanki rogówki, lekarz delikatnie umieszcza płat na swoim miejscu, gdzie samoczynnie zaczyna się go przywracać. Płat szybko zespoli się z resztą rogówki, nie wymagając szwów.

Epi-LASIK

W 2003 roku prof. Pallikaris wprowadził kolejną technikę – Epi-LASIK (Epithelial Laser In-Situ Keratomileusis), będącą modyfikacją metod LASEK i LASIK. Najczęściej stosuje się ją u pacjentów z cienką rogówką lub wykonujących zawody o podwyższonym ryzyku urazu oka (sportowcy, strażacy, policjanci). Polega na mechanicznym odseparowaniu płatka nabłonka przy użyciu epikeratomu, bez zastosowania alkoholu. Po zabiegu pacjentowi zakłada się miękką soczewkę kontaktową wspomagającą gojenie. SBK LASIK (Sub-Bowmans's Keratomileusis) to kolejna, delikatniejsza wersja metody LASIK, przy której wytwarza się o wiele cieńszy płatek – o grubości 110 mikronów zamiast 120-160. Chirurg separuje płatek tuż pod błoną Bowmana, co znacznie oszczędza komórki rogówki. Pozwala to na krótszą rekonwalescencję i zmniejszenie ryzyka powstania ektazji oraz zespołu suchego oka.

LASEK

LASEK przeprowadza się gdy nie można wykonać metody LASIK

Następną metodą jest tzw. LASEK (Laser Assisted Sub-Epithelial Keratectomy, termin wprowadził w 1998 roku włoski lekarz, dr Massimo Camellin), wykonywany w kropelkowym znieczuleniu miejscowym. Jest zalecana przy zbyt cienkiej rogówce oraz w sytuacji, gdy nie można wykonać metody LASIK. Różni się od poprzedników sposobem odsłonięcia głębszych warstw rogówki – chirurg zmiękcza nabłonek 20% roztworem alkoholu, a następnie odwija go lub podnosi. Nie używa mikrokeratomu, lecz cechującego się cieńszym ostrzem trepanu. Operuje pozbawioną nabłonka powierzchnię rogówki promieniami lasera, pod koniec zabiegu ponownie przykłada nabłonek i nakłada na oko soczewkę kontaktową.

Przy użyciu powyższych metod chirurdzy mogą dokonać korekcji krótkowzroczności (do –10D), nadwzroczności (do +5D), a także astygmatyzmu (do ±5D). Po zabiegach LASIK i Femto LASIK pełna ostrość widzenia powraca w ciągu kilku dni, po operacji metodą LASEK – w ciągu kilku tygodni. Wahania ostrości widzenia mogą występować do 12 miesięcy po zabiegu.

Wavefront

Laserowe zabiegi coraz częściej opiera się na określeniu indywidualnej topografii rogówki oraz analizie czoła fali oka. Takie techniki noszą nazwę Wavefront i polegają na stworzeniu szczegółowej mapy oka, na której podstawie tworzy się algorytm sterowania promieniem lasera. Dla każdego punktu rogówki stosuje się indywidualną korekcję, co umożliwia usunięcie aberracji wyższego rzędu (występują w ok. 15-20% wad wzroku wynikających z nierównomiernego załamywania światła).

Bezpieczeństwo zabiegów laserowej korekcji wad wzroku

Tak jak dowolna procedura medyczna, tak i laserowa korekcja wad wzroku może być związana z różnymi powikłaniami. Wśród takich problemów wymienić można suchość oka po zabiegu, nadmierną lub niedostateczną korekcję wady wzroku, zakażenie gałki ocznej lub pojawianie się mroczków w polu widzenia. Szczęśliwie komplikacje po zabiegowym leczeniu wad wzroku nie są częste. Według danych portalu allaboutvision.com, już w początkowym okresie wprowadzenia tych procedur na rynek medyczny, czyli pod koniec lat 90. XX. wieku, częstość powikłań nie była wysoka - szacowano ją bowiem na około 5%. Współcześnie komplikacje po tych zabiegach pojawiają się jeszcze rzadziej, bo poważniejsze zaburzenia odnotowuje się u mniej niż 1% pacjentów.

Powikłania po laserowej korekcji wad wzroku występują rzadko, a zabiegi te można uznać za dość bezpieczne. Mimo niskiej częstości ich pojawiania się, możliwe jest dodatkowe zapobieganie komplikacjom. Główną metodą zmniejszania ryzyka ich wystąpienia jest unikanie przeprowadzania zabiegu u tych pacjentów, u których istnieją stany do nich predysponujące.

Wśród tych problemów znajdują się:

• posiadanie przez pacjenta cienkiej lub nieregularnej w kształcie rogówki,
• bardzo zaawansowane wady wzroku,
• niestabilne (stale postępujące) zaburzenia widzenia,
• przeprowadzenie zabiegu w trakcie trwania ciąży,
• chorowanie przez pacjenta na jakieś schorzenie autoimmunologiczne (np. toczeń rumieniowaty układowy).

Higiena pozabiegowa

Aby zmniejszyć ryzyko komplikacji po zabiegu, najlepiej jest wybierać leczenie przeprowadzane przez doświadczonych specjalistów okulistyki. Ta dziedzina jest specjalizacją zabiegową, dlatego lekarz przeprowadzający wiele zabiegów danego typu z biegiem czasu nabiera odpowiednich umiejętności technicznych, dzięki czemu ryzyko, że podczas procedury laserowego korygowania refrakcji oka pojawią się komplikacje, znacząco maleje.

Wśród potencjalnych czynników ryzyka związanego z laserową korekcją wad wzroku, wymieniono infekcje. Zmniejszać ryzyko pojawienia się zakażeń oczu mogą sami pacjenci poprzez stosowanie się do otrzymanych zaleceń pozabiegowych. W celu uniknięcia tego problemu należy m.in. przyjmować zalecone antybiotyki, a także unikać moczenia czy przecierania oczu w pierwszych kilku dniach po zabiegu.

Laserowe operacje oczu w polskich klinikach okulistycznych

Polscy okuliści zdobywają wiedzę w najlepszych zagranicznych ośrodkach

W Polsce stopniowo wzrasta liczba nowoczesnych klinik okulistycznych. Personel medyczny to specjaliści często posiadający wiedzę zdobytą w najlepszych zagranicznych ośrodkach, a sprzęt stanowiący wyposażenie klinik nie ustępuje w niczym renomowanych placówkom na Zachodzie.

Do najnowocześniejszych polskich placówek zalicza się m.in. warszawskie Centrum Mikrochirurgii Oka Laser. Zespół specjalistów Centrum to pionierzy innowacyjnych technik – zabieg Epi-LASIK z mikrokeratomem Moria wykonali jako pierwsi w Polsce. Również jako pierwsi zaczęli stosować korekcję w oparciu o topografię rogówki (w 1999 roku), dzięki czemu dziś mają największe w kraju doświadczenie w technice Wavefront. Kierujący zespołem medycznym prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik w 2012 roku wdrożył laser femtosekundowy – jako pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie do operacji zaćmy.

W klinice LASEK kosztuje 2300 zł., LASIK – 2400 zł., cena zabiegów Epi-LASIK i SBK-LASIK wynosi 3000 zł., natomiast EBK kosztuje 3200 zł. Wszystkie ceny dotyczą zabiegu na jednym oku.

Centrum Medyczne MAVIT przeprowadza wszystkie rodzaje laserowej korekcji oka

Kolejną specjalistyczną stołeczną kliniką jest Centrum Medyczne MAVIT, które od 2009 roku dysponuje laserem excimerowym IV generacji, czyli MEL-80 firmy Carl Zeiss Meditec. W ośrodku przeprowadza się wszystkie rodzaje laserowej korekcji oka, w tym metodę EBK, polegającą na użyciu multi ostrza Epi Clear firmy ORCA Surgical (koszt zabiegu na jednym oku – 3100 zł.) oraz LBV (Laser Blended Vision), wykonywaną za 4800 zł. LASEK kosztuje tutaj 2200 zł., LASIK – 2700 zł., natomiast Femto LASIK – 3600 zł.

Takie same ceny metod LASIK i LASEK znajdziemy w Centrum Okulistycznym Lexum, ośrodku, który posiada kilka oddziałów: w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Poznaniu oraz Szczecinie. LASEK Wavefront wykonany na jednym oku kosztuje w klinice 2700 zł., operacja techniką LASIK Wavefront – 3200 zł. Za zabieg Femto LASIK należy zapłacić 3700 złotych.

Laserową korekcję wad wzroku przeprowadza także Weiss Klinik z Chorzowa. Tutaj koszty operacji przedstawiają się następująco: LASEK – 3700 zł., LASIK – 4300 zł., SBK-LASIK – 5700 zł. Zabiegi wykonuje dr n. med. Wojciech Myga.

Nieco niższe ceny obowiązują we Wrocławskim Centrum Okulistycznym, w którym dr n. med. Piotr Regiec przeprowadza laserową korekcję wad wzroku metodami: LASIK, LASEK oraz EPI-LASIK. Za skorygowanie wady przy użyciu LASEK trzeba zapłacić 1900 zł., LASIK kosztuje 2400 zł., natomiast koszt ostatniej metody wynosi 2800 zł. (ceny dotyczą operacji na jednym oku).

Ceny laserowej korekcji wad wzroku na świecie

Usługami polskim okulistów interesuje się coraz więcej cudzoziemców

Usługami polskim okulistów interesuje się coraz więcej cudzoziemców. To zrozumiałe, kiedy porówna się ceny zabiegów laserowych u nas i na Zachodzie. Różnica cenowa jest bardzo wyraźna. Przykładowo, ceny najtańszych laserowych zabiegów korekcyjnych w brytyjskiej klinice Optical Express zaczynają się od £595 (ok. 4800 zł.). Specjaliści Optegra Manchester Eye Hospital wykonują zabiegi LASIK i LASEK za £1,995 (ok. 9600 zł., za jedno oko). Ceny operacji z użyciem najnowszej techniki Z-LASIK Crystal Plus, jakie oferuje londyński ośrodek Focus Clinic, oscylują w granicach £1495-£2300 za oko (7200-11000 zł.).

W niemieckiej klinice CARE Vision (Frankfurt nad Menem) koszt zabiegu LASIK wynosi 1150 euro za jedno oko, natomiast za oba – 2300 euro (ok. 9500 zł.). W tej samej cenie wykonywane są zabiegi metodą PRK/LASEK. Podobne koszty poniesie pacjent kliniki Sjonlag Eye Center w Islandii – dr Ólafur Már Björnsson przeprowadza operacje metodą LASIK za 295 000 ISK (ok. 7400 zł.), natomiast Femto LASIK kosztuje u niego 390 000 ISK (ok. 9800 zł.). Cena dotyczy obu oczu.

W Stanach Zjednoczonych jest równie drogo. Według wyników sondażu przeprowadzonego przez analityków AllAboutVision.com, średnia cena za wykonywane w USA zabiegi LASIK na początku 2021 roku wynosiła ok. 2.200 dolarów (za jedno oko), czyli ok. 6,8 tys. złotych. Ceny w roku 2022 roku utrzymywały się na podobnym poziomie – średni koszt metody LASIK wynosił 2200 dolarów. Oczywiście, nie brak klinik, gdzie operacje są dużo droższe, przykładowo, dr. Christopher R. Blanton z Inland Eye LASIK (Ontario) przeprowadza zabiegi za 3800 dolarów. Nieco wyższe ceny obowiązują w gabinecie dr. Sandy Feldman (Clear View Eyes, San Diego) – LASIK kosztuje u niej 4650 dolarów.

Okulistyczna turystyka medyczna

W 2020 roku laserowym zabiegom korekcji wad wzroku poddało się ponad 800 tys. Amerykanów, którzy wydali na to 1,5 mld. dolarów. Zważywszy na wysokie koszty operacji staje się zrozumiałe, czemu tylu pacjentów woli leczyć się za granicą, w tym w Europie.

Turyści medyczni migrują, szukając najlepszej jakości usług za możliwie najniższą cenę. Coraz więcej ich odwiedza polskie kliniki – prócz Amerykanów są to także Brytyjczycy, Niemcy, Norwedzy i mieszkańcy innych krajów, w których ceny są dużo wyższe niż u nas.

Dzięki intensywnej kampanii promocyjnej Polski poza granicami kraju (w tym współfinansowanemu przez Unię Europejską programowi Ministerstwa Gospodarki, którego celem jest promocja polskiej branży medycznej) zagraniczni goście będą pojawiać się u nas coraz częściej.