Objawy nietrzymania moczu u kobiet

Różne dane wskazują, że problem nietrzymania moczu dotyczy na całym świecie około 200 mln. ludzi. Występuje on u co piątej kobiety powyżej 40r.ż oraz u połowy kobiet po 80 r.ż. Schorzenie to ma różne przyczyny, które determinują charakter obserwowanych objawów i mogą ukierunkować lekarza na szybkie rozpoznanie konkretnego typu nietrzymania moczu. Dzięki temu możliwy jest wybór optymalnej dla danej pacjentki metody terapeutycznej.

Jakie objawy mogą świadczyć o występowaniu nietrzymania moczu?

Wśród objawów, które bezwzględnie powinny zaalarmować o możlwiości występowaniu problemu NTM jest uczucie bólu w podbrzuszu w trakcie oddawania moczu bądź konieczność jego uciskania lub napinania w celu opróżnienia pęcherza. Uwagę powinno zwrócić także wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza, które powoduje konieczność ponownego skorzystania z toalety po upływie paru minut. 

Także częstsze wstawanie w nocy w celu oddania moczu, trudności z rozpoczęciem mikcji czy częstsze niż zwykle wizyty w toalecie w ciągu dnia powinny skłonić do poinformowania swojego lekarza o wystąpieniu takich objawów. Ponadto u chorych z NTM częściej rozwijają się infekcje układu moczowego, podczas których mikcji towarzyszy szczypanie i pieczenie, może także pojawić się gorączka.

Charakterystyka objawów a rodzaj nietrzymanie moczu

Zasadniczo wyróżniamy trzy główne rodzaje nietrzymania moczu:

• wysiłkowe nietrzymanie moczu - dotyczy około 49% kobiet cierpiących z powodu NTM, występuje zdecydowanie najczęściej
• nietrzymanie moczu z parciami naglącymi - stwierdzane u 22% pacjentek
• nietrzymanie moczu z przepełnienia

W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu do jego niekontrolowanego wycieku dochodzi podczas podejmowania różnego rodzaju aktywności fizycznej oraz w sytuacjach, gdy wzrasta ciśnienie w jamie brzusznej. Może się tak stać np. podczas podnoszenia cięższej torby zakupów, podczas śmiechu, kaszlu czy kichania. Zwykle ilość wydalonego moczu jest niewielka. Ten rodzaj NTM nie występuje w spoczynku, chyba że schorzenie to osiągnie wyższe stadium zaawansowania. Ponadto, potrzeba oddania moczu nie wybudza pacjentki w nocy i nie towarzyszą jej dolegliwości bólowe.

Nietrzymanie moczu z parciami naglącymi to taka postać NTM, w którym wypływ moczu poprzedzony jest silnym, niemożliwym do opanowania uczuciem parcia. Pacjentka odczuwa silną potrzebę oddania moczu, a czas pomiędzy pojawieniem się parcia a wyciekiem moczu jest zwykle tak krótki, że nie pozwala w porę dotrzeć do toalety (zwykle jest to kilka sekund). Często ilość oddanego moczu jest znikoma, gdyż nawet niewielka jego ilość w pęcherzu powoduje uczucie parcia. Co ciekawe, w przypadku NTM z parć naglących nierzadko do wycieku moczu dochodzi podczas sytuacji, kiedy chora korzysta z prysznica czy nawet, gdy jedynie słyszy szum wody. Ponadto do wypływu moczu dochodzi zwykle w trakcie stosunku płciowego, kiedy podczas orgazmu pojawiają się skurcze mięśni w obrębie miednicy mniejszej. Uczucie silnego parcie często wybudza pacjentkę ze snu oraz zwiększa ilość moczu oddawanego w godzinach nocnych.

Warto także wiedzieć,że nietrzymanie moczu z parciami naglącymi może być manifestacją poważniejszego problemu i świadczyć o obecności choroby neurologicznej jak np. stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona. Ten typ NTM może występować także u chorych z zaawansowaną cukrzycą, w wyniku której pojawiają się zmiany o charakterze neuropatii.

Nietrzymanie moczu z przepełnienia jest spowodowane obecnością przeszkody podpęcherzowej, która utrudnia całkowite opróżnienie pęcherza podczas mikcji i zdecydowanie częściej występuje u mężczyzn z przerostem gruczołu krokowego. Mikcje bywają bolesne i również może towarzyszyć im uczucie silnego parcia. Pęcherz zwykle jest rozciągnięty, a do wycieku moczu może dochodzić stale bądź okresowo, w zależności od stopnia wypełnienia. Konieczna jest diagnostyka w celu ustalenia rodzaju przeszkody utrudniającej odpływ moczu.

Możliwe jest również występowanie NTM o podłożu mieszanym, kiedy ma ono złożone, wieloprzyczynowe podłoże, co przekłada się na różnorodność występujących objawów.

Bibliografia: "Nietrzymanie moczu"  dr n.med. R.Drabczyk, mp.pl; "Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Urologicznego Dotyczące Nietrzymania Moczu u Kobiet"  dr hab.n.med M.Matuszewski, Przegląd Urologiczny 07/2 (42); "Leczenie operacyjne nietrzymania moczu u kobiet-aktualne trendy" Prof. dr n.med T.Rechberger, Przegląd Urologiczny 07/1 (41)