Objawy w chorobach tarczycy

Tarczyca (łac. glandula thyroidea) to ważący ok. 20 gramów, nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego. Anatomicznie przylega do tchawicy poniżej krtani, w przedniej części szyi. Składa się z dwóch płatów oraz łączących je węziny tarczycy, inaczej zwaną cieśnią. Czasami występuje niewielki, nieparzysty płat piramidowy tarczycy, który jest pozostałością przewodu tarczowo-językowego.

Tarczyca jest gruczołem produkującym tyroksynę (T4) oraz trijodotyroninę (T3), które są niezbędnymi do życia hormonami, mającymi wpływ na czynność większości tkanek w naszym organizmie. Regulacja ich wydzielania kontrolowana jest przez układ zwrotny a do ich produkcji niezbędna jest podaż jodu. W budowie histologicznej tarczycy należy także wyróżnić komórki C produkujące kalcytoninę, biorącą udział w kontrolowaniu gospodarki wapniowo-fosforanowej.

Jak rozpoznać objawy chorej tarczycy?

Objawy kliniczne wynikające z chorób tarczycy mogą być związane zarówno z wielkością wola i ewentualnym uciskiem na sąsiednie struktury, jak i zaburzeniem prawidłowego funkcjonowania tarczycy jako gruczołu wewnątrzwydzielniczego.

Niektóre ze schorzeń tarczycy mogą objawiać się jako widoczne lub wyczuwalne powiększenie gruczołu, które nazywane jest wolem. Zależnie od wielkości i ucisku na sąsiadujące tkanki i narządy może dawać różne objawy. Jednym z symptomów powiększającego się gruczołu jest uczucie ucisku w szyi, a nawet utrudnienie oddychania. Zdarza się, że chory zauważa pewną zmianę w wielkości szyi w momencie przymusu kupna koszul o większym rozmiarze kołnierzyka niż dotychczas. Rzadszymi objawami mogą być dysfagia i kaszel.

Objawy nadczynności tarczycy

Drugą grupą objawów są te spowodowane przez nadmierne lub niedostateczne wytwarzanie hormonów tarczycy towarzyszące chorobom tego gruczołu. W przypadku nadczynności tarczycy mamy do czynienia z nadmiernym wytwarzaniem hormonów tarczycy i niekorzystnym ich oddziaływaniem na organizm. Jednym z narządów wrażliwych na hormony gruczołu tarczowego jest mięsień sercowy. Z powodu nadmiaru hormonów serce bije szybciej (tachykardia), chory skarży się na kołatanie serca. Często występują nadkomorowe zaburzenia rytmu, a tony serca są głośne, z obecnością szmeru skurczowego. W miarę rozwoju schorzenia mogą pojawić się objawy niewydolności serca. Dochodzi również do zaburzeń ciśnienia tętniczego, które przejawia się zwiększoną amplitudą spowodowane niskim ciśnieniem rozkurczowym.

Inne objawy nadczynności tarczycy to:

• utrata wagi mimo apetytu
• wypadanie włosów
• nadmierna potliwość
• nadmierne pobudzenie
• zdenerwowanie

Symptomy niedoczynności tarczycy

Na ogół symptomy wynikające z nadczynności i niedoczynności tarczycy są przeciwstawne. Odnosząc się więc do choroby z niedoborem hormonów, jej wpływ na opisane wyżej narządy będzie antagonistyczny. Chory będzie skarżył się na kłopoty ze skórą, która staje się bardziej sucha i szorstka. Włosy będą suche, matowe i łamliwe, zauważalny będzie także przyrost masy ciała. Ponadto dolegliwości będą wiązać się ciągłym uczuciem zmęczenia i zimna oraz nadmierną sennością.

Czynność serca u dotkniętego schorzeniem jest wolna (tzw. bradykardia), tony serca są ciche i często widoczne są cechy niewydolności tego narządu. Ciśnienie tętnicze krwi jest często niskie, rzadziej obserwuje się wzrost ciśnienia rozkurczowego. W przeciwieństwie do nadczynnej pracy gruczołu, chorego często nękają przewlekłe zaparcia.

Choroby tarczycy - o czym warto pamiętać?

Hormony tarczycy mają wpływ na cykl miesiączkowy oraz płodność. Zaburzenia ich wytwarzania mogą wpływać negatywnie na próby poczęcia dziecka, a także objawiać się nieregularnymi, obfitymi miesiączkami.

Symptomy chorób tarczycy mogą mieć różne nasilenie. Chory może prezentować część z powyższych objawów, a równie dobrze może ich nie mieć wcale. Kiedy choroba nie zostanie dość szybko zdiagnozowana może się rozwijać, a skutki jej nieleczenia mogą prowadzić do zaburzeń opisanych powyżej, a w bardzo ciężkich przypadkach prowadzić do przełomu tarczycowego czy śpiączki hipometabolicznej.