Objawy wodniaka jądra

            Położenie jąder w worku mosznowym sprawia, że nietrudno zauważyć pojawienie się jednostronnego obrzmienia. Jest to najczęstszy objaw wodniaka jądra. Niekiedy obrzęk lokalizuje się po obu stronach worka mosznowego, co świadczyć może o obustronnym wodniaku jąder. Jest on rozpoznawany w około 10% przypadków wrodzonych wodniaków jąder. U starszych chłopców oraz dorosłych mężczyzn obustronny wodniak występuje bardzo rzadko. W zależności od ilości zgromadzonego płynu obrzęk jest mniejszy lub większy, nie powoduje jednak bólu a dolegliwości towarzyszące wodniakowi najczęściej związane są z jego wielkością i ciężarem. Pacjenci często obserwują, że powiększenie worka mosznowego jest zwykle mniejsze rano po przebudzeniu a w ciągu dnia ulega progresji. Objaw ten występuje w tak zwanych wodniakach komunikujących, kiedy gromadzący się płyn może swobodnie przepływać do jamy brzucha (jamy otrzewnej) i z powrotem przez niezarośnięty wyrostek pochwowy. Zjawisko to dotyczy głównie najmłodszych pacjentów. W tym wypadku ilość gromadzącego się płynu może powiększać się również w okresie przeziębień, biegunek lub innych infekcji co wynika z większej produkcji płynu przez otrzewną.

Wodniak jądra może ulec powiększeniu również w wyniku działania tłoczni brzusznej. Skóra worka mosznowego nad wodniakiem pozostaje niezmieniona. W przypadku dużych wodniaków staje się jednak gładka i napięta. Wodniakowi towarzyszyć może dyskomfort, szczególnie w czasie aktywności fizycznej głównie z powodu większego ciążenia wodniaka. Nie powoduje jednak zaburzeń w oddawaniu moczu nawet gdy osiąga duże rozmiary. Leżąc w mosznie obok jądra, praktycznie nigdy nie zaburza jego czynności. W skrajnych przypadkach objętość płynu może być jednak tak duża, że prowadzi do istotnego wzrostu ciśnienia w mosznie i ucisku na jądro. Wówczas nieleczony wodniak może spowodować niedokrwienie jądra objawiające się gwałtownym, ostrym bólem.

          W czasie badania zauważyć można asymetryczne powiększenie połowy moszny a w ocenie palpacyjnej worka mosznowego wodniak wyczuwalny jest jako niebolesny, gładkościenny, sprężysty guz. Charakterystyczne jest zjawisko transluminacji przy podświetleniu wodniaka np. latarką – efekt przeświecania. Wodniak jądra podświetlony źródłem światła prześwieca na różowo a światło latarki przenika przez wodniaka i jest widoczne po stronie przeciwnej. Zjawiska przeświecania nie obserwuje się natomiast w przypadku zmian o charakterze litego guza czy też przepukliny mosznowej. To proste badanie zwane diafanoskopią pozwala na szybkie i łatwe rozpoznanie wodniaka. Zwykle metoda ta wykorzystywana jest w diagnostyce wodniaków u niemowląt i noworodków do postawienia wstępnej diagnozy. W każdym przypadku celem potwierdzenia wstępnego rozpoznania wodniaka jądra lekarz zleca wykonanie badania ultrasonograficznego (USG). To nieinwazyjne badanie jest podstawowym w diagnostyce wodniaka jądra. Również u dorosłych pacjentów jest badaniem z wyboru .

        Każde pojawienie się zmian w obrębie worka mosznowego nigdy nie powinno być bagatelizowane. Brak towarzyszącego bólu powoduje jednak, że pierwsze objawy są przez pacjentów lekceważone. Pamiętajmy jednak, że podobne symptomy mogą występować w przebiegu innych groźnych chorób również takich, które wymagają szybkiej interwencji lekarskiej. Na podstawie wywiadu, badania palpacyjnego oraz badań obrazowych lekarz może rozpoznać rzeczywistą przyczynę dolegliwości. W przypadku wodniaka jądra należy go różnicować przede wszystkim z przepukliną pachwinową a szczególnie mosznową, zapaleniem jądra lub najądrza, nowotworem jądra a u małych pacjentów również z wnętrostwem. Dlatego w przypadku jakichkolwiek zmian w obrębie moszny zawsze należy zgłosić się do lekarza specjalisty chirurga lub urologa, który zleci odpowiednie badania oraz zaproponuje leczenie.