Pod pojęciem stulejki (łac. phimosis) należy rozumieć stan, kiedy nie można odprowadzić napletka i odsłonić żołędzi prącia z powodu występowania pierścienia włóknistego na jego szczycie. Najczęściej jest ona wrodzona i może dotykać nawet do 20% chłopców. Należy ją jednak odróżnić od sklejenia się napletka, które występuje fizjologicznie u niemowląt i małych dzieci. Stulejka może występować również u starszych mężczyzn, a wtedy pod jej pojęciem rozumiemy również sytuację, w której napletek pozwala się odprowadzić do rowka zażołędnego, ale powstałe podczas erekcji zwężenie powoduje ból i ucisk. Najczęstszymi przyczynami takiego stanu rzeczy są zaniedbania higieniczne, nawracające zmiany zapalne oraz cukrzyca.
Nieleczona stulejka jest przyczyną dolegliwości bólowych, związanych z oddawaniem moczu, a w skrajnych przypadkach może spowodować utrudnienie odpływu moczu, zakażenia układu moczowego, a nawet urosepsę. Ponadto może całkowicie uniemożliwić współżycie seksualne, powodując tym samym frustrację a nawet depresję.
Na czym polega leczenie stulejki przez obrzezanie?
Jedynym skutecznym leczeniem stulejki patologicznej jest zabieg operacyjny. U chłopców może być on poprzedzony stosowaniem maści sterydowych. W zależności od stopnia zaawansowania choroby stosuje się różnie metody chirurgiczne, a wśród nich obrzezanie (łac. circumcisio) - jeden z najstarszych zabiegów chirurgicznych na świecie. Zabieg obrzezania stosowany był już w starożytnym Egipcie, a w wielu religiach nadal jest on kultywowany jako jeden z rytuałów. Procedura ta stosowana jest również w medycynie i stanowi najskuteczniejszą metodę leczenia stulejki, gwarantując jej bezpowrotność.
Zabieg cyrkumcyzji polega na częściowym lub całkowitym usunięciu napletka żołędzi penisa. Stosowany jest on tylko w ciężkich lub nawracających przypadkach stulejki. Operacja przeprowadzana jest przez lekarza urologa, w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Ze względu na położenie blizny pooperacyjnej wyróżniamy dwie metody wykonywania zabiegu – „low” czyli nisko, kiedy znajduje się ona blisko żołędzi oraz „high”- wysoko, gdy blizna zlokalizowana jest w większej odległości od żołędzi. W pierwszym przypadku wewnętrzna część napletka usuwana jest w całości, w drugim zaś wcale lub jedynie jego niewielki fragment. Kolejny podział związany jest z ilością pozostawianej skóry, która pokrywa żołądź. Metoda „tight” (ciasno) charakteryzuje się trwałym jej odsłonięciem zarówno podczas spoczynku jak i wzwodu. Z kolei „loose” (luźny) umożliwia ruch skóry podczas erekcji, a w spoczynku częściowo zakrywa ona żołądź penisa. Oba rodzaje łączone są ze sobą dając 4 style przeprowadzenia zabiegu – „high and tight”, najczęściej wykonywaną oraz „high and loose’, „low and tight”, a także „low and loose”. Sama procedura trwa około 45-75 minut.
W zależności od rodzaju znieczulenia i miejsca, w którym przeprowadza się zabieg, pacjent może opuścić klinikę tego samego lub następnego dnia. Zazwyczaj rana goi się około 10 dni i w tym czasie konieczna jest kontrola lekarska oraz wymiana opatrunków. Wskazane jest również, aby przez miesiąc od zabiegu nie podejmować aktywności seksualnej.
Zabieg obrzezania w szczególnych wypadkach może być przeprowadzany w ramach świadczeń Narodowego Fundusz Zdrowia. Komercyjnie jest on wykonywany w wielu klinikach w Polsce, a cena obrzezania waha się w okolicach 1 000 – 1 500zł.
Źródła: Noszczyk W., Chirurgia, tom 2, PZWL, Warszawa 2009; Borkowski A., Urologia. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL, Warszawa 2006; www.termedia.pl