Zaćmą najogólniej nazywamy choroby oczu, które prowadzą do stopniowej, postępującej z czasem, degeneracji soczewki oka. Prawidłowo zbudowana i wydolna soczewka oka ma zdolność przepuszczania i ogniskowania promieni słonecznych na siatkówce oka, co pozwala odbieranie bodźców wzrokowych z otaczającego nas świata.
Zmętnienie soczewki powoduje, że utracona zostaje zdolność do przepuszczania padających na nią promieni słonecznych, a chory traci stopniowo zdolność w danym oku. Na proces rozwoju i postępu zaćmy wpływ ma wiele czynników, wśród których wymienić należy m.in. czynniki genetyczne, choroby metaboliczne (np. cukrzyca) czy urazy i stany zapalne gałki ocznej.
Jak wybiera się odpowiednią soczewkę do operacji zaćmy?
Najlepszą i najskuteczniejszą metodą leczenia zaćmy jest przeprowadzenie zabiegu operacyjnego, który polega na zastąpieniu zdegenerowanej, własnej soczewki oka soczewką sztuczną. Chora soczewka usuwana jest najczęściej tzw. metodą fakoemulsyfikacji, podczas której lekarz za pomocą ultradźwięków rozbija soczewkę na mniejsze części, ułatwiając w ten sposób ich ewakuację na zewnątrz.
Wybór soczewki, wszczepionej podczas operacji zaćmy, zależy w dużej mierze od pacjenta i dodatkowej wady wzroku, która mu towarzyszy. W zależności od potrzeby, wszczepiona sztuczna soczewka może pomóc w korekcji m.in. krótko- czy dalekowzroczności. Najczęściej podczas operacji korekcji zaćmy wszczepia się tzw. soczewki sferyczne, które zapewniają ostrość widzenia na danej, określonej odległości.
Poza zwykłymi soczewkami sferycznymi istnieje cały szereg soczewek specjalnych, które umożliwiają korekcję niektórych, wybranych aspektów codziennego funkcjonowania pacjenta. Pacjenci bardziej wymagający mogą zdecydować się na implantację soczewek sferycznych z dodatkową optyką, która pozwala m.in. poprawić jakość obrazu. U pacjentów, cierpiących na astygmatyzm rogówkowy, korzyść odnosi wszczepienie jednoogniskowej soczewki torycznej. Odpowiednio wyprofilowana krzywizna tej soczewki pozwala w wielu przypadkach na skuteczne wyrównanie wady i uwolnienie chorego od konieczności noszenia okularów.
Chorzy, którzy często jeżdżą samochodem wieczorami i po zmroku, mogą zdecydować się na wybór tzw. soczewki asferycznej. Krzywizna soczewek asferycznych sprawia, że prawidłowemu zogniskowaniu na siatkówce ulegają również promienie słoneczne, które ''wpadają'' do oka w okolicach brzegu soczewki. Zapewnia to teoretycznie lepszą widoczność i ostrość wzroków w sytuacjach, kiedy to dochodzi do rozszerzenia źrenicy.
Dla pacjentów, którzy za wszelką cenę nie chcą nosić okularów do bliży, wybawieniem może być zastosowanie tzw. soczewek wieloogniskowych. Dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu zjawiska refrakcji i dyfrakcji promieni słonecznych, soczewki takie starają się jak najwierniej odtworzyć zdolności akomodacyjne naturalnej, zdrowej soczewki oka. Dla uzyskania jak najlepszego efektu konieczne jest często wczepienie takich soczewek w obu gałkach ocznych. Wadą takich soczewek jest zazwyczaj pogorszenie jakości wzroku w nocy i częste problemy z osiągnięciem pełnej ostrości niezależnie od odległości danego przedmiotu czy osoby.
Szeroki wybór soczewek o ściśle określonych właściwościach i charakterystyce sprawia, że dla każego pacjenta znajdzie się produkt, który spełni jego oczekiwania i wymogi. Dla wielu osób zaletą niektórych, wybranych soczewek może być fakt, że dzięki ich wszczepieniu znika konieczność noszenia okularów, które korygowały towarzyszącą zaćmie wadę wzroku.
Bibliografia: www.who.int; www.aao.org
-
4.4/5 (opinie 16)