Operacja nosa bulwiastego

Rynoplastyka to pojęcie używane do określenia ogółu zabiegów korygujących i rekonstruujących kształt nosa przy zachowaniu jego funkcji fizjologicznych. Uzasadnieniem dla ich zastosowania są wrodzone defekty budowy nosa, upośledzenie przepływu powietrza, urazy oraz względy czysto estetyczne. W strukturze nosa wyróżnia się proksymalną część kostną i dystalną chrzęstną. Operacja nosa chrzęstnego ogranicza się do ingerencji w ciągłość części chrzęstnej, mającej decydujące znaczenie w kształtowaniu sylwetki nosa. 

Jaki jest najbardziej pożądany kształt nosa?

Chirurgia plastyczna jest sztuką, w której poczucie estetyki odgrywa kluczową rolę. Zdefiniowanie nosa „idealnego” jest niezwykle trudnym zadaniem. Nos w żadnym przypadku nie może być projektowany od nowa ani w oderwaniu od wyglądu twarzy pacjenta, powinien natomiast tworzyć harmonijną całość razem z innymi cechami twarzoczaszki. Co ważniejsze, powinien należycie spełniać swoją funkcję fizjologiczną. Pacjenci, zgłaszający lekarzowi chęć posiadania mniejszego nosa muszą pamiętać o tym, że pewne cechy anatomiczne jego budowy ograniczają możliwości chirurga. Także różnice w sylwetce ciała zmniejszają pole działania operatora. Drobniejszy nos może nie być w stanie utrzymać wymiany gazowej na dostatecznym dla danego pacjenta poziomie, a to może wiązać się z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

Mimo świadomości wielu obostrzeń stworzono matematyczne modele nosa idealnego. Pewne linie, proporcje i wytyczne traktuje się jako uniwersalne. Szczególną rolę w tym zakresie odgrywa współczynnik Golden Ratio. Zgodnie z wyliczeniami, długość nosa powinna zajmować środkowe piętro twarzy, natomiast szerokość być zbliżona do odległości między wewnętrznymi kącikami oka. Linia poprowadzona przez gładziznę czołową i najbardziej wysunięty do przodu punkt na brodzie powinna przecinać się z linią poprowadzoną od czubka wzdłuż grzbietu nosa pod kątem 30-40 stopni. Kąt nosowo-czołowy (optymalnie 115-130 stopni), powstały w miejscu styku czoła i nosa, pozwala modyfikować długość nosa. Względnie ostry kąt optycznie skraca nos natomiast kąt rozwarty go wydłuża. Matematyczne wyliczenia stanowią dla lekarzy sugestie przy rozpatrywaniu oczekiwań pacjenta oraz możliwości anatomicznych odnośnie końcowego rezultatu.

Skąd bierze się nos bulwiasty?

Bulwiasty czubek nosa jest bezpośrednim efektem kształtu chrząstek skrzydłowych większych. Prawidłowo ukształtowane, symetryczne chrząstki skrzydłowe łączą się w dolnej części nosa tworząc rusztowanie jego czubka. Niewielkie różnice w budowie obu chrząstek nie są uważane za nieprawidłowość. Inaczej jest, gdy dysproporcje między nimi są znaczne, zwłaszcza gdy towarzyszy temu ich różna orientacja przestrzenna. Skutkuje to czasem pokaźną asymetrią czubka nosa. Nadmiernie szerokie i wypukłe chrząstki skrzydłowe powodują powstanie nosa bulwiastego.

Kto może być zakwalifikowany do operacji nosa bulwiastego?

Korekta części chrzęstnej nosa jest zabiegiem wykonywanym u osób, u których proces wzrostowy nosa został zakończony. Przyjmuje się, że dolną granicą wieku jest 18 r. życia. Bezwzględnymi warunkami kwalifikacji do zabiegu są rozmowa chirurga z pacjentem, badanie fizykalne oraz prawidłowe wyniki badań laboratoryjnych. Chirurg odstępuje od operacji, gdy stwierdza:

• aktywne infekcje wirusowe lub bakteryjne 
• zakażenia grzybicze
• choroby przewlekłe (np. niewyrównane nadciśnienie, cukrzyca)
• nowotworowy
• zaburzenia układu krzepnięcia krwi
• ciążę, okres karmienia piersią, miesiączkę.

Przed poddaniem się zabiegowi pacjent zobowiązany jest wykonać zlecone przez lekarza badania. Niemal zawsze są to standardowe testy wykonywane również przed każdym innym zabiegiem operacyjnym. Sprawdza się m.in. wyniki morfologii, APTT, INR, grupę krwi, parametry nerkowe, elektrolity, szczepienie p/WZW B. Lekarz w formie słownej czasem także ulotki instruuje pacjenta o przygotowaniu do zabiegu. Pacjent powinien zaprzestać palenia najpóźniej na 2 tygodnie przed dniem operacji, odstawić doustne leki przeciwkrzepliwe odpowiednio wcześniej. W dniu operacji należy zgłosić się na czczo, zadbać o higienę i nie używać kosmetyków do twarzy. Operacja nosa bulwiastego wiąże się z kilkugodzinnym pobytem w klinice.

Przebieg operacji nosa chrzęstnego

 Plastyka nosa bulwiastego jest zabiegiem, wykonywanym zwykle w znieczuleniu miejscowym w sedacji. Procedura trwa ok.1,5 h. W jej trakcie lekarz operator modeluje kształt nosa poprzez wycięcie odpowiednich fragmentów nadmiernie rozwiniętych chrząstek nosa. Ta czynność musi być realizowana ze szczególną ostrożnością. Zachowane elementy muszą być nie tylko symetryczne, ale też powinny stanowić wystarczająco silne wsparcie dla czubka nosa. Dostęp operacyjny uzyskuje się przez małe cięcie w przedsionku nosa, co zapewnia bardzo dobry efekt kosmetyczny. W niektórych przypadkach rynoplastyki wykorzystuje się szwy, mocowane do chrząstek skrzydłowych. Zakotwiczone na stałe nici unoszą i zbliżają dwa sąsiadujące elementy, dzięki czemu koniec nosa staje się smuklejszy. Alternatywne zaopatrzenie bulwiastego, szerokiego nosa obejmuje zastosowanie chrzęstnych graftów. Rezerwuarem chrzęstnych części zamiennych może być przegroda nosa, chrząstka ucha lub żebra. Grafty umieszcza się w odpowiednich miejscach, najczęściej w okolicy odnóg bocznych chrząstek skrzydłowych. Tym sposobem można uzyskać bardziej trójkątny kształt nosa.

Bezpośrednio po zabiegu na dobę zakłada się sączki. Czasem niezbędne jest użycie specjalnego rusztowania gipsowego. Opuchlizna i ból mogą utrzymywać się jeszcze przez kilka dni po operacji. Pełna rekonwalescencja postępuje szybko, jednak zaleca się unikanie nadmiernego wysiłku i noszenia na nosie okularów przez około 3 miesiące.

Żaden zabieg chirurgiczny nie jest pozbawiony ryzyka. Podkreśla się jednak, że duże doświadczenie lekarza pozwala uniknąć niebezpiecznych powikłań po operacjach plastycznych chrzęstnych części nosa. Sporadycznie mogą zdarzyć się nieprawidłowe reakcje na znieczulenie, nadmierne krwawienia z nosa, długotrwały obrzęk, zakażenia, krwiaki i perforacje w obrębie przegrody oraz zniekształcenia pooperacyjne.