Operacja palca młoteczkowatego stopy

Objawy deformacji określanej terminem palec młoteczkowaty początkowo są praktycznie niezauważalne, natomiast w zaawansowanym stadium utrudniają chodzenie, uniemożliwiają noszenie obuwia oraz charakteryzującą się nasilonym bólem. Głównym widocznym objawem jest zniekształcenie palców – od drugiego do piątego powstające w wyniku przykurczu palca w stawie znajdującym się bliżej stopy. Palec młoteczkowaty diagnozuje się, jeśli pacjent nie może rozprostować palca – nawet biernie go rozciągając. Przykurcz wywołuje kolejne dolegliwości. Zajęty staw pozostaje nadmiernie wysunięty ku górze, co sprzyja powstawaniu otarć i nagniotków na grzebiecie palców stopy. Zmienia się też miejsce nacisku na podłoże prowadząc do powstawania odcisków również na opuszce palca. Pogrubiała skóra i twarde nagniotki mogą być przyczyną zesztywnienia palca. Zmianom anatomicznym towarzyszy ból i stany zapalne w chorobowo zmienionym stawie. Pacjenci zaś skarżą się na nieestetyczny wygląd palców, które przypominają swoim wyglądem szpony.

Przyczyn rozwoju tej deformacji jest wiele. Ponieważ kobiety chorują częściej niż mężczyźni, uznaje się, że duże znacznie ma odpowiedni dobór obuwia. Zbyt ciasne, posiadające wąskie noski i wysokie obcasy buty wywołują ucisk na palce stopy i zmieniają napięcia w stawach śródstopia, co sprzyja powstawaniu patologicznego obciążenia stopy. Ponadto do rozwoju palców młoteczkowatych częściej dochodzi u pacjentów cierpiących na haluksy, stopę poprzecznie płaską, chorobę zwyrodnieniową stawów, reumatoidalne zapalenie stawów oraz wtedy, gdy przebyty uraz lub choroba zaburza warunki anatomiczne w obrębie stopy lub nogi i wymusza nieprawidłowy chód. Palec młoteczkowaty najczęściej dotyczy drugiego palca, który jest najdłuższy, a tym samym najbardziej narażony na przeciążenia.

Zwyrodnienia w obrębie stopy są domeną osób starszych. Badanie Framingham Foot Study z udziałem ponad 3 tysięcy osób w wieku 50 lat i więcej wykazało, że częstość występowania palca młoteczkowatego wynosi 16,2% w tej grupie wiekowej. Jednak nie wszyscy pacjenci wymagają leczenia chirurgicznego, a ponadto część z nich może mieć przeciwwskazania do zabiegu z powodu złego stanu zdrowia. Należy jednak pamiętać, że zabieg operacyjny jest najskuteczniejszą metodą i daje długoterminową poprawę.

Lekarze proponują wiele sposobów operacyjnego leczenia palca młoteczkowatego, a każdy z nich ma swoje wady i zalety, więc metoda musi być dobierana indywidualnie. W stadium średnio zaawansowanym, kiedy możliwa jest manualna korekcja deformacji, przeprowadza się zabieg Girdlestone-Taylora polegający na usunięciu zrostów i zmiany położenia ścięgien. Deformacja sztywna wymaga interwencji w tkankę kostną, a pacjentom proponuje się usztywnienie stawu we właściwej pozycji połączone z plastyką tkanek miękkich. W zabiegach chirurgicznych stosuje się drut Kirschnera lub nowoczesne implanty (Pro-Toe, Smart Toe, StayFuse). Obecnie popularność zdobywają druty wchłanialne, gdyż pacjent nie musi przechodzić drugiego zabiegu związanego z usunięciem stabilizatora.

Ceny zabiegów operacyjnego leczenia palca młoteczkowatego zależą w dużej mierze od wybranej metody. Stan zaawansowania deformacji stopy oraz choroby towarzyszące, np. cukrzyca, która utrudnia gojenie po zabiegu, mogą również wpływać na wybór metody oraz przebieg leczenia. Klinika w Warszawie podaje informacyjnie dość szeroki zakres cen - od 1,5 do 3 tysięcy złotych, tak aby zmieściły się w nim zarówno proste jak i bardziej zaawansowane procedury.