Operacja zaćmy z wszczepieniem soczewki standardowej

Zaćma występuje tak powszechnie, że niemal uznaje się ją za proces fizjologiczny, powiązany z wiekiem. Warto jednak wspomnieć, że zaćma może mieć także charakter wrodzony. Według portalu e-chirurgia.pl częstość występowania zaćmy wrodzonej wynosi 2 przypadki na 10 000 żywych urodzeń. Do jej objawów zalicza się odruch palcowo-oczny, który polega na uciskaniu oczu piąstkami przez niemowlę, czy też objaw białej źrenicy spowodowany głębszym położeniem w gałce ocznej białych, zalegających mas. U dorosłych zaćma powoduje stopniowe pogarszanie ostrości widzenia nawet aż do całkowitej utraty wzroku.

Niezależnie od etiologii, jednym działaniem przynoszącym rezultaty w leczeniu zaćmy jest zabieg operacyjny. Według artykułu prof. Wojciecha Omuleckiego operacje zaćmy są obecnie najczęściej wykonywanym zabiegiem chirurgicznym w okulistyce. Rocznie w Polsce wykonuje się około 3 tys. takich operacji w przeliczeniu na milion mieszkańców. Dla porównania, w krajach wysoko rozwiniętych ich liczba może być nawet dwukrotnie wyższa.

Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Okulistycznego, operację zaćmy należy przeprowadzić, gdy utrata wzroku istotnie pogarsza możliwości wykonywania codziennych czynności. Za główne kryterium kwalifikacyjne uważa się potwierdzenie obecności zmętnień soczewki w badaniu oka z użyciem biomikroskopu i oftalmoskopu po wcześniejszym rozszerzeniu źrenicy.

Leczenie zaćmy z wszczepieniem soczewki standardowej

Operację usunięcia zaćmy najczęściej przeprowadza się obecnie metodą fakoemulsyfikacji, czyli z wykorzystaniem ultradźwięków do rozdrobnienia jądra soczewki. Zabieg ten jest wykonywany w „trybie jednego dnia”, w znieczuleniu miejscowym, co wiąże się z dokomorowym podaniem roztworu lidokainy. Przez cały okres trwania zabiegu pacjent pozostaje w pełni świadomy i musi bezwzględnie współpracować z operatorem. Chirurg wykonuje bardzo małe cięcie operacyjne, co ma wpływ na szybkość późniejszej rehabilitacji wzrokowej oraz minimalizuje liczbę powikłań pooperacyjnych. Następnie w gałce ocznej umieszcza się sztuczną soczewkę. Pacjent tego samego dnia może opuścić oddział szpitala, a przez kilka następnych dni jest zobowiązany do stosowania kropli z antybiotykiem oraz środkami o działaniu przeciwzapalnym.

Najczęściej wszczepia się tradycyjne soczewki, zwane także jednoogniskowymi. Moc łamiąca soczewki powinna być w każdym przypadku tak dobrana, by uzyskać bądź oko miarowe, bądź taką refrakcję, która będzie umożliwiała widzenie obuoczne oraz będzie akceptowana przez chorego Tradycyjne soczewki jednoogniskowe umożliwiają dobre widzenie „do dali”, co oznacza, że u pacjentów ze starczowzrocznością po operacji konieczne będzie dalsze używanie okularów do czytania. Niektórzy pacjenci - szczególnie osoby w podeszłym wieku, mało sprawne fizycznie czy już wcześniej będący krótkowidzami - wolą zachować zdolność dobrego widzenia z bliska. Możliwe jest wówczas takie dobranie mocy łamiącej soczewki, by chory korzystał z okularów z soczewkami rozpraszającymi jedynie do patrzenia w dal. Należy pamiętać, że tradycyjne soczewki nie korygują innych wad wzroku, takich jak np. astygmatyzm.

Wyboru soczewki powinien przed planowanym zabiegiem operacyjnym dokonać lekarz wspólnie z pacjentem. Warto dodać, że wszczepialne, tradycyjne soczewki jednoogniskowe są obecnie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, w przeciwieństwie do innych, dostępnych na rynku soczewek.

Obecnie pacjent może zdecydować się na implantację soczewek torycznych, czy wieloogniskowych, które umożliwiają korekcję pozostałych, współistniejących wad wzroku.

Jak każdy zabieg operacyjny, chirurgiczne usunięcie zaćmy może wiązać się z wystąpieniem pewnych powikłań. Do najczęstszych powikłań pooperacyjnych zalicza się ostre zapalenie gałki ocznej wywołane zakażeniem. Ponadto może dojść do torbielowatego obrzęku plamki związanego z wypadnięciem ciała szklistego. Bardzo rzadko dochodzi też do odwarstwienia siatkówki.

W Polsce cena wykonania operacji usunięcia zaćmy wynosi około 4,5-6 tys złotych.