Długotrwała praca w pozycji stojącej, na która narażeni są m.in. fryzjerzy czy dentyści, sprzyja zaleganiu krwi w naczyniach kończyn dolnych. Podobna problem dotyczy osób wykonujących wielogodzinną pracę w pozycji siedzące za biurkiem. Obie sytuacje wiążą się z brakiem ruchu kończyn dolnych i skurczem mięśni, co powoduje, że krew nie jest przepompowywana w kierunku dosercowym i zalega w naczyniach sprzyjąc ich poszerzeniu. Stanowi to jeden z głównych czynników rozwoju zakrzepicy żył głębokich.
Jednym z częstszych przewlekłych powikłań tej choroby jest tzw. zespół pozakrzepowy, który stanowi konsekwencję wielomiesięcznego lub wieloletniego upośledzenia przepływu przez uszkodzone procesem chorobowym naczynia żylne. Dolegliwości zgłaszane przez pacjentów są bardzo różne. Jedni chorzy skarżyć się mogą jedynie na miernie nasilone dolegliwości bólowe, natomiast inni zgłaszać mogą nawracające obrzęki kończyn, a nawet obecność i rozwój owrzodzeń żylnych.
Leczenie zespołu pozakrzepowego
Leczenie zespołu pozakrzepowego i objawów żylaków w pierwszej kolejności dotyczyć powinno zmniejszenia nadmiernie wysokiego ciśnienia w układzie żylnym, a także wspomożenie pracy pompy mięśniowej - zastosowanie w leczeniu tego rodzaju może mieć kompresoterapia lub rehabilitacja. Kompresoterapia polega na ucisku powierzchownych naczyń żylnych zazwyczaj za pomocą specjalnych pończoch czy opasek uciskowych. Powoduje to większy napływ krwi żylnego do układu żylnego głębokiego i wraz z innymi metodami usprawnia działanie pompy mięśniowej.
Rehabilitacja
Ćwiczenia rehabilitacyjne pozwalają na uruchomienie mięśni kończyn dolnych, które - kurcząc się - pomagają przemieszczać zalegającą krew w kierunku dosercowym. Aktywność fizyczna w postaci spacerów, jazdy na rowerze czy pływania może istotnie zmniejszyć dolegliwości związane z zastojem żylnym i zespołem pozakrzepowym.
Operacja żylaków z zespołem pozakrzepowym - co to za zabieg?
Jednym z zabiegów, stosowanych w leczeniu żylaków z zespołem pozakrzepowym, jest metoda polegająca na podwiązaniu tzw. żył przeszywających, które łączą układ żylny powierzchowny z głębokim i następczym usunięciu żył powierzchownym. W zależności od wybranej techniki przeprowadza się m.in. operacje Lintona. Również przewlekłe owrzodzenia żylne w zespole pozakrzepowym poddają się leczeniu operacyjnemu z następczym przeszczepem skóry.
Stripping
Inny zabiegiem chirurgicznym, przeprowadzanym w przewlekłej niewydolności żylnej w przebiegu zespołu pozakrzepowego jest tzw. stripping. Najczęściej przeprowadza się stripping żyły odpiszczelowej metodą Babcocka. Zabieg polega na wykonaniu dwóch nacięć: jednego w okolicy pachwiny i drugiego w okolicy kostki przyśrodkowej pacjenta. Po podwiązaniu żyły w okolicy pachwiny od strony kostki przyśrodkowej przeprowadza się specjalną sondę, która przylega do naczynia i wraz nim jest następnie usuwana z utworzonego kanału. Odmianą strippingu jest kriostripping, w którym to do usunięcia uszkodzonego naczynia stosuje się specjalną sondę podłączoną do źródła podtlenku azotu.
Skleroterapia
W leczeniu żylaków z zespołem pozakrzepowym stosuje się również skleroterapię, która polega na lokalnym wprowadzeniu do naczynia żylnego drażniących środków chemicznych. Wywołany w ten sposób odczyn zapalny powoduje zarastanie i w konsekwencji obliterację światła naczynia.
W niektórych wysoce specjalistycznych ośrodkach naczyniowych istnieje dodatkowo możliwość wykonania operacyjnej rekonstrukcji i naprawy niewydolnych zastawek żylnych.
Źródła:
- Ajay K Khanna, Shivanshu Singh, "Postthrombotic Syndrome: Surgical Possibilities" (www.researchgate.net)
- Lowell Kabnick, Michael Ombrellino, "Varicose Vein Surgery" (www.researchgate.net), 2005