Znaczenie robotyki w dziedzinie ginekologii
Robot da Vinci wspomaga ginekologa w przeprowadzaniu operacji ginekologicznych, przynosząc mu maksymalną precyzję realizowanego zabiegu, dokładną wizualizację oglądanych struktur, poszerzony zakres ruchów (w odniesieniu do ruchów człowieka) oraz wiele innych korzyści. Co jednak istotne, wprowadzenie robotyki w dziedzinie ginekologii ma duże znaczenie przede wszystkim dla pacjentów poddawanych leczeniu z wykorzystaniem systemu da Vinci. U pacjentek korzystających z takich zabiegów obserwuje się m.in. mniejsze blizny i ból pooperacyjny, a także krótszy czas rekonwalescencji, czyli szybszy powrót do pełni zdrowia – w porównaniu w szczególności do operacji metodą otwartą.
Należy więc podkreślić, że chirurgia robotyczna zrewolucjonizowała sposób, w jaki lekarze ginekolodzy realizują skomplikowane zabiegi. Manewrowanie ramionami robota umożliwia specjalistom operowanie z ogromną precyzją i kontrolą: użycie tego urządzenia eliminuje problem ruchów nieintencjonalnych, takich jak np. drżenie rąk. Operator przeprowadza operację, siedząc przy specjalnej konsoli, dzięki której kontroluje ramiona robota wykonujące zadane przez niego polecenia.
Rodzaje operacji ginekologicznych w asyście robota da Vinci
Wśród operacji wykonywanych w asyście robota medycznego da Vinci wymienia się m.in. wyłuszczenie mięśniaków macicy oraz wyłuszczenie całej macicy – z powodu łagodnych schorzeń ginekologicznych lub rozwijających się chorób nowotworowych. Celem wykorzystania opisywanego systemu bywa również leczenie endometriozy, na którą cierpi stosunkowo duża liczba pacjentek.
Zastosowanie da Vinci w ginekologii – przykłady:
- całkowite usunięcie ognisk endometriozy,
- wyłuszczenie mięśniaków macicy (miomektomia),
- wycięcie macicy w chorobach nowotworowych (histerektomia),
- wycięcie macicy ze względu na łagodne choroby ginekologiczne (histerektomia).
Histerektomia robotyczna da Vinci
Histerektomia da Vinci jest stosowana w celu usunięcia zmian łagodnych oraz nowotworów narządu rodnego. Wykorzystanie systemu robotycznego pozwala na uzyskanie większej precyzji, co wpływa na oczekiwane rezultaty podjętego leczenia. To nowoczesna technika chirurgicznego usuwania macicy, jajników i węzłów chłonnych umożliwiająca ochronę nerwów autonomicznych we wczesnych stadiach zaawansowania nowotworu. W porównaniu do operacji klasycznych oraz częściowo laparoskopowych system da Vinci zapewnia następujące korzyści:
- mniejsza liczba powikłań pozabiegowych,
- ograniczony ból pooperacyjny,
- utrata mniejszej ilości krwi,
- lepszy efekt kosmetyczny,
- krótszy pobyt pacjenta w szpitalu,
- szybszy powrót pacjentki do sprawności,
- możliwość operowania pacjentek z obciążonym wywiadem,
- niewielka inwazyjność w przypadku pacjentek otyłych,
- minimalna inwazyjność w przypadku macicy o dużych rozmiarach,
- pobranie większej liczby węzłów chłonnych (przynajmniej o kilkadziesiąt procent).
Usuwanie mięśniaków robotem da Vinci
W porównaniu do laparotomii operacja w asyście robota chirurgicznego da Vinci pozwala na osiągnięcie większej precyzji również w usuwaniu usuwaniu mięśniaków. Jednocześnie przynosi mniejszą utratę krwi przez pacjentkę, ograniczoną liczbę powikłań, a także zmniejszoną potrzebę stosowania środków przeciwbólowych oraz skróconą hospitalizację. Warto przy tym podkreślić, że operacja da Vinci wymaga wykonania bardzo niedużych nacięć, co w bezpośredni sposób przekłada się na niewielkie blizny pooperacyjne u osoby poddawanej miomektomii.
Robot chirurgiczny w operacyjnym leczeniu endometriozy
Obszarem zastosowania robota medycznego jest również leczenie endometriozy. Za pomocą da Vinci możliwe jest wycięcie wszystkich zauważalnych ognisk endometriozy, wraz z ogniskami głęboko naciekającymi. Dzięki niemu znacznie łatwiejsze jest rozróżnienie subtelnych ognisk na surowiczej powierzchni otrzewnej. System ten pozwala także na usunięcie torbieli jajników oraz na przywrócenie prawidłowych stosunków anatomicznych. Co istotne, robot chirurgiczny da Vinci pozwala na operacje zaawansowanych stadiów choroby, zapewniając dostęp do głębokich wszczepów endometriozy odbytniczo-pochwowej.
Zalety stosowania robota da Vinci w ginekologii
- Mniejsza utrata krwi
- Mniej komplikacji
- Precyzyjne usunięcie zmian chorobowych
- Mniejsze blizny i ból pooperacyjny
- Krótszy czas rekonwalescencji
- Mniejsze zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe
Przyszłość zastosowań robota da Vinci w ginekologii
Dzięki precyzji robota oraz małej liczbie niewielkich nacięć potrzebnych do przeprowadzenia zabiegu ryzyko związane z operacją da Vinci jest minimalne. Między innymi z tego powodu rozwój robotyki, w dziedzinie ginekologii oraz wielu innych obszarach medycyny, wydaje się nieunikniony. Jedyną barierą, jak uważa wielu przedstawicieli branży medycznej, są kwestie ekonomiczne. Pomimo tego robot da Vinci będzie najpewniej ewoluować i z dużym prawdopodobieństwem wyeliminuje laparoskopię. W Stanach Zjednoczonych system ten już teraz stanowi standard w operacyjnym leczeniu nowotworu prostaty. Mniej więcej 80% operacji prostatektomii jest wykonywanych w asyście robota medycznego da Vinci – a to tylko jeden z obszarów, w których jest on obecnie stosowany.
Źródła:
- Hibner M., Marianowski P., Szymusik I., Wielgos M., "Robotic surgery in gynecology", Ginekologia Polska, 83(12), 934–938, 2012
- RAPORT 2021, "Modern Healthcare Institute, Chirurgia robotowa w Polsce", RAPORT 2021, 2021
- Stojko R., Staniczek J., "Robotyka w ginekologii", Ginekologia po Dyplomie, 15(6), 15-21, 2013