Operacja nosa, fachowo nazywana rhinoplastyką, to operacja zmieniająca wygląd nosa poprzez korekcję wielkości i położenia elementów chrzęstnych i/lub kostnych, które budują szkielet nosa. Zmiana wyglądu nosa najczęściej dotyczy kształtu czubka nosa, jego wielkości, czy też zwężenia szerokości nozdrzy. Nos operowany jest nie tylko z przyczyn estetycznych. Istnieje wiele medycznych wskazań do rhinoplastyki, np. krzywa przegroda nosowa, gdzie korekta nosa może znacząco poprawić funkcje spełniane przez nos i wyeliminować występowanie problemów z oddychaniem.
Metoda zamknięta - zalety i ograniczenia

Podstawową różnicą pomiędzy techniką otwartą a zamkniętą jest rodzaj i umiejscowienie wykonywanych cięć oraz otrzymany w ten sposób dostęp chirurgiczny. Technika zamknięta jest metodą mniej inwazyjną, polega na wykonaniu nacięć wewnątrz przedsionka nosa, dzięki czemu blizny pooperacyjne są niewidoczne. Należy jednak pamiętać, że tak uzyskany dostęp do struktur anatomicznych nosa może być w niektórych przypadkach niewystarczający.
Technika zamknięta wiąże się także z krótszym czasem trwania zabiegu i jest mniej obciążająca dla pacjenta, przez co umożliwia mu szybszy powrót do codziennych aktywności. Ze względu na ograniczony dostęp, nie może być ona jednak metodą z wyboru we wszystkich przypadkach.
Metoda otwarta - precyzja i zastosowania
Technika otwarta umożliwia dokładniejsze modelowanie nosa, dzięki prostszemu dostępowi do operowanej części nosa oraz prowadzeniu całego zabiegu pod kontrolą wzroku. Metoda ta jest również najczęściej wybierana w przypadkach, gdy istnieje potrzeba uzupełnienia ubytków w tkankach. W technice otwartej, chirurg wykonuje nacięcie na skórnej przegrodzie nosa, tzw. kolumience nosa. Jest to prostopadle przebiegające do przegrody nosowej cięcie w kształcie przypominającym literę W.
Skutkiem zewnętrznego nacięcia tkanek jest blizna pooperacyjna, która jest widoczna po dokładnym przyjrzeniu się. Ze względu na to, iż obie metody znacząco różnią się inwazyjnością, warto wspomnieć, iż po zastosowaniu metody otwartej obrzęk pooperacyjny jest większy i dłużej się utrzymuje.
W ostatnich latach technika otwarta zyskała na popularności, szczególnie wśród chirurgów specjalizujących się w bardziej skomplikowanych przypadkach rekonstrukcji nosa. Nowoczesne podejście do rhinoplastyki uwzględnia także zastosowanie technologii 3D do planowania zabiegu, co zwiększa precyzję i przewidywalność końcowego efektu.
Wybór odpowiedniej metody operacji nosa

Zgodnie z piśmiennictwem, technika otwarta jest związana z mniejszym ryzykiem powtórnej operacji nosa, co sprawia, że mimo większej inwazyjności oraz obecności blizn pooperacyjnych, jest chętniej wybierana przez niektórych pacjentów. Przy wyborze odpowiedniej techniki istotne jest również, czy planowana korekta nosa jest pierwotna, czy wtórna, np. w przypadkach gdy pierwszy zabieg nie przyniósł oczekiwanych efektów. Wtórne operacje nosa są w zdecydowanej większości wykonywane z wykorzystaniem metody otwartej. Jak podaje piśmiennictwo, w aż 95% przypadków wtórnych zabiegów korekty nosa, stosuje się technikę otwartą.
Ważne jest, aby pacjent przed podjęciem decyzji dokładnie omówił z chirurgiem swoje oczekiwania oraz zrozumiał możliwe ryzyka i korzyści związane z każdą z metod. Każdy przypadek jest indywidualny, a decyzja o wyborze odpowiedniej techniki powinna być podejmowana wspólnie z doświadczonym specjalistą.
Czynniki wpływające na wybór metody
Wybór metody operacji nosa zależy od wielu czynników, w tym anatomicznych różnic pacjentów. Na przykład, u pacjentów z bardziej złożonymi deformacjami anatomicznymi, technika otwarta może być bardziej odpowiednia, ze względu na lepszy dostęp i możliwość dokładniejszej korekty. Również grubość skóry, struktura kostna i chrzęstna mogą wpływać na decyzję o wyborze metody.
Rehabilitacja i opieka pooperacyjna
Po operacji nosa kluczowa jest odpowiednia rehabilitacja i opieka pooperacyjna. Zaleca się, aby pacjenci unikali intensywnego wysiłku fizycznego przez kilka tygodni po zabiegu. Opieka pooperacyjna obejmuje również regularne wizyty kontrolne u chirurga, aby monitorować proces gojenia i ocenić ewentualne powikłania. W niektórych przypadkach konieczne może być stosowanie specjalnych opatrunków lub unikanie niektórych pozycji podczas snu.
Aspekty psychologiczne operacji nosa
Operacja nosa, poza aspektem fizycznym, niesie ze sobą również istotne aspekty psychologiczne. Zmiana wyglądu nosa może wpływać na samoocenę pacjenta oraz jego postrzeganie przez otoczenie. Dlatego ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o zabiegu pacjent miał możliwość konsultacji z psychologiem lub terapeutą, co pomoże w lepszym przygotowaniu się do zmian, zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych.
Źródła:
- S. H. Dayan, "Evolving techniques in rhinoplasty" (pubmed.ncbi.nlm.nih.gov), Facial Plastic Surgery, 2007
- R. J. Rohrich, J. Ahmad, "A Practical Approach to Rhinoplasty" (pubmed.ncbi.nlm.nih.gov), Plastic and Reconstructive Surgery, 2016
- Rod J. Rohrich, Jamil Ahmad, "A Practical Approach to Rhinoplasty", Plastic and Reconstructive Surgery, 137(4), 725-746, 2016
- Rollin K. Daniel, Péter Pálházi, "Rhinoplasty", Springer International Publishing AG, 2018