Implantoprotetyka jest jest dziedziną stomatologii, która obejmuje procedury chirurgiczne (osadzenie implantów) oraz protetyczne, czyli związane z odbudową korony na implancie. Zabiegi tego typu pozwalają na uzupełnianie zarówno pojedynczych ubytków w uzębieniu, jak i liczniejszych braków, związanych między innymi z wrodzonymi deformacjami twarzoczaszki czy poważnymi urazami. Leczenie takie nie byłoby trwałe, gdyby nie właściwie przebiegający proces osteointegracji, który w prawidłowych warunkach pozwala przez długie lata cieszyć się idealnym uzębieniem.
Jak przebiega osteointegracja implantu?
Na właściwy przebieg osteointegracji ma wpływ wiele czynników:
- technika wprowadzenia implantu zębowego,
- uzyskanie tzw. pierwotnej stabilizacji,
- jakość kości,
- parametry fizyczne implantu (długość, średnica, rodzaj powierzchni),
- obciążenie implantu koroną protetyczną.
Wprowadzenie do kości wszczepu, czyli implantu protetycznego, wiąże się z pewnego rodzaju traumatyzacją tkanki kostnej, która wymaga późniejszej regeneracji. Gojenie kości składa się z kilku następujących po sobie etapów. W pierwszym etapie dochodzi do rozwinięcia się ostrej reakcji zapalnej, w wyniku której w okolicach operowanych gromadzi się wysięk. Ponadto, następuje organizacja skrzeplin, które powstają z wynaczynionej z uszkodzonych w trakcie zabiegu niewielkich naczynek krwionośnych
Osteointegracja - co dalej?
W kolejnym etapie zostają uwolnione czynniki wpływające na procesy gojenia, takie jak histamina, prostglandyny, leukotrieny cytokiny, białka układu krzepnięcia, czynniki wzrostu czy czynniki indukcyjne. Wśród nich znajdują się tak zwane BMP, czyli Bone Morphogenetic Proteins (Białka Macierzy Kostnej). Mają one zdolność wpływania na komórki niezróżnicowane i stymulowania ich do przekształcenia się w kierunku osteoblastów, a więc komórek kościotwórczych.
Ostatnie etapy osteointegracji
Kontakt tytanowej powierzchni implantu z płynem zewnątrzkomórkowym zapoczątkowuje szereg reakcji chemiczno-fizycznych takich jak hydroksylacja, hydratacja oraz adsorpcja (proces wiązania) z jonami wapniowymi oraz fosforanowymi. Dochodzi także do absorpcji (wnikania) glikoprotein, płytek krwi oraz aktywacji kaskady krzepnięcia i dopełniacza, co skutkuje wytworzeniem delikatnego rusztowania m.in. z fibryny czy kwasu hialuronowego. Dalsza adsorpcja czynników wzrostu stymuluje procesy angiogenezy, czyli powstawania nowych naczyń krwionośnych, oraz napływ komórek kościotwórczych. Nasilenie tych procesów zwykle obserwowane jest około 2-3 dni po zabiegu implantacji
W wyniku różnicowania się komórek kościotwórczych dochodzi do powstania macierzy kostnej, czyli osteoidu. W dalszych etapach zachodzą kolejne procesy związane z przebudową kośćca mające na celu jej wzmocenie oraz uzsyaknie jak największej powierzchni przylegania do wprowadzonego wszczepu. Po około 8 tygodniach od implantacji osteointegracja pozwala uzyskać około 75% docelowej siły "zakotwiczenia" implantu w kości.
Źródła:
- I. Maciejewska, J. Nowakowska, Z. Bereznowski, "Osteointegracja wszczepów zębowych – etapy gojenia kości. Praca poglądowa", Protetyka Stomatologiczna, 2006
- P. Vaidya et al., "Osseointegration - A Review" (www.iosrjournals.org), Journal of Dental and Medical Sciences, 2015