Zatoki przynosowe to wypełnione powietrzem przestrzenie w kościach twarzoczaszki, których powierzchnia wyścielona jest pokrytą rzęskami błoną śluzową - umożliwia to przemieszczanie się naturalnych wydzielin z zatok poprzez jamę nosową na zewnątrz. Podstawowe funkcje zatok to: nawilżanie i ogrzewanie wdychanego powietrza, wyrównywanie ciśnienia podczas oddychania, a także umożliwienie odczuwania zapachów i funkcja rezonacyjna dla ucha wewnętrznego.
Stany zapalne zatok przynosowych przyjmować mogą postać ostrą, nawracającą lub przewlekłą. Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi dolegliwości są najczęściej: alergie, astma oskrzelowa, choroby zębów, przebywanie w zanieczyszczonych, zapylonych pomieszczeniach oraz krzywa przegroda nosowa. Do grupy podwyższonego ryzyka należą także nurkowie i osoby chore na mukowiscydozę.
Jakie są objawy zapalenia zatok przynosowych?
Wśród najbardziej charakterystycznych objawów stanu zapalnego zatok przynosowych wymienić można:
- dolegliwości bólowe w okolicy twarzoczaszki
- wodnisto-śluzowy lub ropny wyciek z nosa
- ściekanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, co powoduje uczucie drapania i kaszel
- niedrożność nosa a z czasem także zaburzenia węchu
Inne objawy zapalenia zatok to: gorączka, uczucie ucisku i dyskomfortu, nieżyt nosa, ropna wydzielina, nieświeży zapach z ust, uczucie zmęczenia oraz stany podgorączkowe.
Dodatkowo, zalegająca wydzielina często jest zakażona, stanowi stałe ognisko infekcji dla całego organizmu - mogące w dłuższej perspektywie prowadzić do rozwoju chorób serca, stawów, itd. Z tego powodu bardzo ważne jest odpowiednie leczenie mające na celu niedopuszczenie do powstania nieodwracalnych zmian, gdyż wówczas często jedynym możliwym i to nie zawsze w pełni skutecznym rozwiązaniem sprawy jest zabieg operacyjny.
Jakie są wskazania do płukania zatok metodą Proetza?
Jedną z metod walki z przewlekłym zapaleniem zatok przynosowych jest zabieg ich płukania metodą Proetza. Technika ta stosowana jest w przypadkach, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanych rezultatów a jednocześnie stan zaawansowania choroby pozwala na uniknięcie inwazyjnego zabiegu chirurgicznego.
Procedura przeprowadzana przez lekarza-laryngologa pozwala skutecznie oczyścić zatoki z zalegającej wydzieliny śluzowo-ropnej. Polega on na podawaniu roztworu soli fizjologicznej (o stężeniu 0,9%) do nosa po jednej stronie i jednoczesnym odsysaniu płynu przy użyciu ssaka przez drugie nozdrze. W razie potrzeby do roztworu dodawany jest antybiotyk, środek przeciwgrzybiczy lub mukolityczny (zmniejszający lepkość śluzu).
Płukanie zatok metodą Proetza jest minimalnie inwazyjne i nie wymaga stosowania znieczulenia, aczkolwiek przez cześć pacjentów może być odczuwana jako nieprzyjemna. Cały zabieg trwa nie więcej niż kilka minut i może być powtarzany tak często, jak jest to konieczne.