Przeszczepy włosów wykonywane są najczęściej przez lekarzy. Zabieg polega na przeniesieniu mieszków włosowych pacjenta z okolicy skóry owłosionej (zwanej dawczą) w okolice pozbawione owłosienia, (zwane biorczymi). Są to przeszczepy autologiczne, które należą do najbezpieczniejszych i najlepiej tolerowanych. Transplantacja własnej tkanki nie daje bowiem reakcji alergicznych i nie skutkuje odrzuceniem przeszczepu. Co więcej, przeniesione w nowe miejsce mieszki włosowe wyglądają naturalnie.
Na przeszczep włosów decydują się pacjenci, którzy borykają się z dużą utratą włosów w obrębie głowy. W przypadku łysienia androgenowego, mieszki włosowe pobiera się z tylnej i bocznej części owłosionej skóry głowy i przenosi się je na okolicę czołową oraz centralną. Jeśli na skórze głowy znajduje się niewystarczająca liczba włosów, mieszki włosowe można pobrać z klatki piersiowej, pleców czy skóry owłosionej twarzy (metoda BHT). Nowoczesna medycyna rekonstrukcyjna umożliwia również odtworzenie brwi, rzęs oraz owłosienia na twarzy czy klatce piersiowej. Takie zabiegi są bardzo przydatne dla pacjentów posiadających blizny po wypadkach czy zabiegach operacyjnych.
Metody transplantacji włosów
Jedną ze starszych metod przeszczepiania włosów jest metoda FUT (Follicular Unit Hair Transplantation), określana też jako metoda STRIP (z ang. strip – pasek, pasmo). Operacja ta przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym. Zabieg polega na pobraniu linijnego paska skóry z okolicy dawczej, z którego następnie wypreparowuje się wszystkie zespoły mieszków włosowych. Zaletą takiej metody jest bardzo dobra jakość pozyskanych mieszków włosowych, a co za tym idzie duża skuteczność i efektywność zabiegu. Wadą jest blizna na potylicy, która może stanowić poważny defekt kosmetyczny, szczególnie, jeśli pacjent nosi krótkie włosy lub blizna ulegnie przerośnięciu. Niekorzystne dla zdrowia jest też poddawanie pacjenta znieczuleniu ogólnemu, do którego jest wiele przeciwwskazań.
Metoda FUE (Follicular Unit Extraction) jest nowszą wersją tego zabiegu. Podczas jego trwania poszczególne unity pobierane są przy pomocy metalowej sztancy, którą wykonuje się nakłucie umożliwiające wyjęcie mieszków włosowych. Ogromną zaletą tej techniki jest duże bezpieczeństwo zabiegu i przeprowadzanie go w znieczuleniu miejscowym. Blizny po transplantacji mieszków są praktycznie niewidoczne. Wadą jest długi czas trwania zabiegu, a ręczne wyjmowanie zwiększa ryzyko ich uszkodzenia.
Dalsze unowocześnianie przeszczepu włosów związane jest ze wprowadzeniem urządzeń automatyzujących cały proces.
Na czym polega przeszczep włosów FUE?
Metoda mini- i mikroprzeszczepów upowszechniła się dopiero w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Jej pionierem był dr Orentreich, który wykonywał te zabiegi początkowo tylko u pacjentów z łysieniem plackowatym. Głównym ograniczeniem metody przeszczepu pojedynczych zespołów mieszków włosowych była i nadal jest transplantacja odpowiedniej ilości graftów w czasie jednej sesji zabiegowej. Stąd pojawiło się wiele modyfikacji tego zabiegu i wiele nazw określających praktycznie ten sam zabieg:
- FOX
- FUE
- FUSE
- FUI
W Polsce najbardziej rozpowszechniło się określenie FUE. Dzięki temu, że mieszek włosowy przymocowany jest do otaczającej tkanki najściślej w miejscu przyczepu mięśnia przywłosowego, po odcięciu tego przyczepu można go dość łatwo wyekstrahować. Jest najwęższy przy samej powierzchni skóry, dlatego pomimo jego niewielkich rozmiarów, do ich ekstrakcji używa się sztancy o średnicy od 0,6 do 1 mm. Taki mały rozmiar narzędzi chirurgicznych powoduje, że blizny po przeszczepie włosów FUE nie są widoczne. Faktem utrudniającym pobieranie mieszków włosowych jest to, że rosną one w skórze pod pewnym kątem, co nie zawsze jest dobrze widoczne od strony zewnętrznej. Jeśli kąt w skórze jest ostry, to podczas pobierania może dojść do uszkodzenia opuszki włosa, co niestety uniemożliwia jego przeszczep.
Kwalifikacja do przeszczepu włosów metodą FUE
Aspekty związane z siłą umocowania mieszków włosowych w skórze oraz kątem ich umiejscowienia decydują o powodzeniu zabiegu.
Wskazania do transplantacji włosów metodą FUE
Wskazaniem do przeszczepu włosów FUE jest nadmierna utrata owłosienia. Zabieg najczęściej wykonywany jest u mężczyzn i kobiet z łysieniem androgenowym. Przeszczep włosów ze względów medycznych poleca się pacjentom, którzy trwale utracili owłosienie w wyniku powstania blizn pourazowych, pooperacyjnych lub po naświetlaniach promieniami Roentgena. Zabiegi takie wykonuje również u pacjentów po oparzeniach w obrębie twarzy. U nich oprócz odbudowy włosów na głowie wykonuje się także rekonstrukcję brwi.
Przebieg przeszczepu włosów FUE
Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu pacjent nie musi się do niego specjalnie przygotowywać. Poleca się natomiast krótkie obcięcie włosów w okolicy dawczej (do 1-2 mm), ponieważ znacznie ułatwia to pracę chirurga. Sam zabieg nie jest bolesny. Podczas pobierania mieszków włosowych pacjent leży na brzuchu, a podczas implantowania przeszczepów pacjent spoczywa wygodnie na plecach. Przez cały czas operacji możliwa jest rozmowa z personelem medycznym, słuchanie muzyki lub nawet oglądanie telewizji. Dużą zaletą metody FUE jest możliwość powrotu do swojego normalnego rozkładu dnia już następnego dnia po zabiegu. Nie ma konieczności bandażowania okolicy poddanej zabiegowi, a rozległość procedury jest limitowana przez możliwości techniczne. Nierzadko wykonywane są sesje trwające 10-12 godzin. Zdarza się, że przeprowadza się kilka sesji zabiegowych, aby efekt końcowy był jak najlepszy.
Efekty implantacji włosów FUE
Odtworzenie owłosienia wykonane metodą przeszczepu mieszków włosowych jest długotrwałe. Bezpośrednio po zabiegu może dojść do częściowego lub całkowitego wypadnięcia włosów, ale jest to normalne zjawisko.
Powikłania po zabiegu są rzadkie. Zgodnie z danymi udostępnionymi przez Brazylijskie Towarzystwo Chirurgów Plastyków, takie przypadki nie przekraczają 5%. Na liście możliwych powikłań znajdują się:
- poszerzenie blizn
- zapalenie mieszków włosowych
- powstanie martwicy lub keloidu
- przedłużone krwawienie lub infekcja
Odrzucenie przeszczepów praktycznie się nie występuje.
Źródła:
- Ravi Sharma, Nushri Ranjan, "Follicular Unit Extraction (FUE) Hair Transplant: Curves Ahead" (www.researchgate.net), Journal of Maxillofacial and Oral Surgery, 2019
- T. Jewell, "Everything to Know About a FUE Hair Transplant" (www.healthline.com), 2020