Przetoką odbytu (określaną także mianem przetoki okołoodbytniczej) nazywa się istnienie połączenia pomiędzy kanałem odbytu a skórą. Kanał przetoki może przybierać rozmaitą formę - spotykane są zarówno kanały proste, jak i wielokrotnie rozgałęzione. Problem znany jest medycynie od niepamiętnych czasów - zabieg leczenia przetoki odbytu został opisany już przez Hipokratesa.
Schorzenie powodować może różnego typu dolegliwości, takie jak ból, świąd i pieczenie w okolicy odbytu, oprócz tego prowadzić może ono do występowania nawracających ropni we wspomnianej okolicy ciała. Chorych z przetoką odbytu leczy się operacyjnie. Czym jest, jak się objawia i w jaki sposób jest leczona przetoka okołoodbytnicza, zostało już nakreślone, skąd się jednak bierze ten problem?
Jakie są przyczyny powstawania przetoki odbytu?
Przetoka odbytu jest ściśle związana z innym schorzeniem - ropniami. Ropniami odbytniczymi nazywa się zbiorniki, zawierające treść ropną, które powstają na skutek zakażenia gruczołów okołoodbytniczych. W sytuacji, kiedy ściana ropnia ulegnie przebiciu do skóry, dochodzi do powstania przetoki odbytu.
Ropnie odbytnicze są najczęstszą przyczyną przetok okołoodbytniczych. Jak podaje American Society of Colon and Rectal Surgeons, nawet u aż do 50% pacjentów z ropniami okołoodbytniczymi dochodzi do pojawiania się przetok. Istnieje nawet pewna tendencja do klasyfikowania ropni i przetok jako dwóch postaci tak naprawdę jednego schorzenia - ropnie traktowane są jako ostra postać zakażenia, z kolei przetoki uznawane są za przewlekłą formę infekcji gruczołów okolicy odbytu.
Przyczynami przetoki odbytu mogą być jednak także inne niż ropnie jednostki chorobowe. Problem spotykany jest u pacjentów z zapalnymi chorobami jelit, takimi jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Według emedicine.medscape.com, przetoki obserwowane są u nawet 30-50% pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna - jednym z rodzajów przetok, które pojawiają się u tych chorych, są właśnie przetoki okołoodbytnicze.
Do powstania przetoki odbytu przyczyniać się mogą również zakażenia ogólnoustrojowe, takie jak infekcja gruźlicza czy zakażenie wirusem HIV. Innymi przyczynami schorzenia bywają:
- promienica,
- kiła,
- ziarniniak weneryczny,
- ciało obce w odbycie lub odbytnicy,
- zapalenie uchyłków jelita grubego,
- infekcja Chlamydią,
- tzw. trądzik odwrócony,
- nowotwory okolicy odbytu.
Zdarza się także, że przetoka okołoodbytnicza stanowi powikłanie leczenia, które przeszedł dany pacjent. Do takiej sytuacji dochodzić może np. u chorych, którzy byli operowani - przetoka odbytu może pojawiać się jako komplikacja po zabiegach przeprowadzanych zarówno w okolicy odbytu, jak i po operacjach ginekologicznych. Do pojawiania się patologicznego kanału pomiędzy odbytem a skórą dochodzić może również u tych pacjentów, którzy przebyli radioterapię skierowaną na okolice krocza lub miednicy.
Źródła: www.emedicine.medscape.com; www.fascrs.org; www.pkk.org.pl