Przyczyny choroby De Quervaina

 Zespół de Quervaina, to choroba z grupy entezopatii, czyli zaburzeń i zmian w strukturze ścięgna w okolicy jego przyczepu do kości. Choroba de Quervaina nazywana jest stanem zapalnym pochewki ścięgnistej mięśni pierwszego przedziału prostowników, do których należy m. prostownik krótki kciuka i m. odwodziciel długi kciuka. Jednak wg badań m.in. dr M.T. Clarke i współpracowników patofizjologicznym podłożem choroby nie jest stan zapalny, ale zmiany histopatologiczne powodujące pogrubienie ścięgna przez nagromadzenie mukopolisacharyd szczególnie w okolicy podmaziówkowej.

W brytyjskim czasopiśmie Occupational Medicine opisano, że problem dotyczy ok. 0,5% mężczyzn i 1,3% kobiet, najczęściej u osób między 50 a 60 r.ż. Natomiast z informacji podanych przez Brigham and Women’s Hospital w Bostonie w Massachusetts wynika, że stosunek zachorowania na zespół de Quervaina u kobiet i mężczyzn wynosi 4:1.

Podstawowymi objawami choroby są: ból i obrzęk w okolicy podstawy kciuka, nadgarstka i przedramienia po tej samej stronie. Bolesność szczególnie nasila się przy uciśnięcia miejsca między kciukiem i nadgarstkiem oraz przy wykonywaniu ruchów manualnych, szczególnie chwytania i odwodzenia ręki. W bardziej zaawansowanych fazach może dochodzić do zgrubienia pochewki ścięgnistej oraz bolesnego i utrudnionego ruchu kciuka.

 Przyczyny zespołu de Quervaina

Po grzbietowej stronie nadgarstka znajduje się 6 przedziałów, w których biegną ścięgna mięśni prostowników. Przedziały te oddzielone są od siebie tkanką łączną, a od góry i dołu są dodatkowo ograniczone innymi strukturami. W pierwszym przedziale biegną ścięgna mięśnia prostownika krótkiego kciuka i m.odwodziciela długiego kciuka. Od dołu przedział ten zamknięty jest przez bruzdę wyrostka rylcowatego, a od góry nieelastycznymi włóknami tkanki łącznej. Wewnątrz tego tunelu znajduje się pochewka ścięgnista wytwarzająca płyn maziowy, który zmniejsza tarcie poruszających się wewnątrz niej ścięgien i pozwala na ich płynne poruszanie się. Zespół de Quervaina spowodowany jest zaburzeniem tej współpracy. Przeciążone ścięgno drażni pochewkę ścięgnistą, zmniejsza się ilość wytwarzanej mazi i rozwija się stan zapalny. A w późniejszej fazie dochodzi do zwłóknienia pochewki i zmniejszenia elastyczności otaczających ją tkanek.

Do nadrzędnych czynników ryzyka przyczyniających się do wystąpienia choroby de Quervaina zaliczają się sumujące się przeciążenia i mikrourazy ścięgien prostowników kciuka. Często spowodowane są one powtarzalnymi ruchami dłoni z wykorzystaniem chwytu i odwiedzenia ręki. Wg dr Armstronga i współpracowników taka praca o 29 razy ryzyko wystąpienia choroby. W związku z tym najbardziej narażeni na wystąpienie tej patologii są m.in. sportowcy uprawiający golf i tenis, wędkarze, rzeźnicy, stolarze oraz inni pracownicy manualni.

Z badań dr S.Avci, C.Yilmaz i U.Sayli wynika, że choroba ta jest bardziej powszechna u kobiet w ciąży (prawdpodobnie na skutek obrzęku tkanek) oraz u matek karmiących, które dźwigają w rękach dziecko.

Dysbalans w pracy między ścięgnami mięśni prostowników a pochewką ścięgnistą może być również spowodowany bezpośrednim urazem ręki np. po upadku lub stłuczeniu. Rozwinięcie się zmian zwyrodnieniowych w okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej lub jego pęknięcie może istotnie wpłynąć na wystąpienie zmian charakterystycznych dla zespołu de Quervaina.

Dr Bong Cheol Kwon i współpracownicy przedstawili w 2010r. w Clinical Orthopaedics and Related Research wyniki ultrasonograficznych badań nad występowaniem wewnętrznej przegrody w pierwszym przedziale prostowników ręki. Udowodnili oni, że na 43 przebadane nadgarstki pacjentów z chorobą de Quervaina, u 19 z nich występowała owa wewnętrzna przegroda. W związku z tym stwierdzili, że pacjenci Ci są bardziej narażeni na wystąpienie choroby de Quervaina oraz, że są oni mniej podatni na leczenie metodami nieoperacyjnymi.

Zespół de Quervaina może występować jako pojedyncza jednostka chorobowa lub w skojarzeniu z innymi zaburzeniami np. wraz z łokciem tenisisty lub golfisty, cieśnią nadgarstka lub palcami trzaskającymi. Wspólne występowanie tych dolegliwości może oznaczać przewlekłe przeciążenie całego układu mięśniowego okolicy kciuka i nadgarstka.

Źródło: PubMed