Gastroskopia jest badaniem endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli przełyku, żołądka i dwunastnicy. Aby zabieg mógł zostać wykonany w bezpieczny sposób, a jego wartość diagnostyczna i terapeutyczna była dobra, niezbędne jest dokładne wytłumaczenie pacjentowi jak powinien się do niego przygotować.
Przygotowanie do gastroskopii
Na około tydzień przed badaniem warto zaplanować wizytę u lekarza rodzinnego lub gastroenterologa w celu uzyskania niezbędnych informacji odnośnie przygotowania i przebiegu badania, modyfikacji dotychczasowej farmakoterapii oraz wykonania niezbędnych badań dodatkowych.
Przygotowanie pacjenta polega na określeniu czasu między ostatnim posiłkiem a badaniem oraz ewentualnej modyfikacji dotychczasowej farmakoterapii. Zazwyczaj zaleca się nieprzyjmowanie pokarmów na 6 godzin, a płynów na 4 godziny przed gastroskopią. Jeżeli zatem badanie jest zaplanowane między godziną 8 rano a 14 po południu, należy w dniu badania pozostać na czczo. Gdy badanie wykonywane jest później, można w godzinach porannych zjeść delikatny posiłek (kefir, jogurt) pamiętając o 6-godzinnym odstępie między posiłkiem a badaniem.
Celem powyższych zaleceń jest opróżnienie górnego odcinka przewodu pokarmowego z treści pokarmowej, co umożliwia dobre zobrazowanie jego światła i przeprowadzenie procedur terapeutycznych za pomocą endoskopu.
Przygotowanie do gastroskopii może się różnić w zależności od przypadku klinicznego (np. dłuższy okres nieprzyjmowania posiłków i płynów przy zaburzeniach pasażu treści żołądkowej), dlatego zawsze niezbędne jest udzielenie indywidualnej informacji każdemu pacjentowi.
Podczas wizyty poprzedzającej zabieg lekarz może zalecić modyfikację farmakoterapii, gdyż niektóre leki trzeba czasowo odstawić lub zamienić na inne. Dotyczy to głównie farmaceutyków zwiększających ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego, tj.leków przeciwpłytkowych: aspiryny, klopidogrelu, tikagrelolu, prasugrelu oraz doustnych antykoagulantów: acenokumarolu, warfaryny, rywaroksabanu i dabigatranu. Leki te przyjmowane są głównie ze wskazań kardiologicznych, ale dla bezpieczeństwa gastroskopii wymagana jest czasowa modyfikacja farmakoterapii oraz - w przypadku odstawienia acenokumarolu i warfaryny - kontrolne oznaczenie INR w celu stwierdzenia zniesienia ich działania przeciwkrzepliwego.
Na wizytę, podczas której zostanie wykonany zabieg należy zabrać ze sobą:
- wyniki dotychczasowych badań laboratoryjnych;
- wykonane uprzednio zdjęcia RTG przewodu pokarmowego z kontrastem lub wyniki innych badań obrazowych;
- przyjmowane leki lub ich spis;
- skierowanie na badanie, jeżeli jest wymagane.
Jak przebiega badanie gastroskopowe ?
Badanie jest przeprowadzane w gabinecie zabiegowym, dbając o komfort i intymność pacjenta. Gastroskopię wykonuje doświadczony lekarz-gastroenterolog w asyście pielęgniarki zabiegowej. Jeżeli wymagane jest znieczulenie ogólne, obecny jest również anestezjolog.
- Pacjent zazwyczaj leży na lewym boku z nieco uniesionym ku górze wezgłowiem. Po zastosowaniu sedacji (podanie leków uspokajających w celu poprawy komfortu badania) i znieczuleniu miejscowym tylnej ściany gardła za pomocą spray'u z lidokainą wprowadzany jest endoskop (zazwyczaj przez usta, rzadziej przez nos).
- Endoskop przesuwany jest przez przełyk, żołądek i dwunastnicę, a uzyskany obraz światła przewodu pokarmowego podlega ocenie pod kątem istnienia patologii.
- Jeżeli zajdzie taka konieczność, lekarz pobierze endoskopowo wycinki błony śluzowej w celu badań histopatologicznych (mikroskopowych) lub wykona niezbędne procedury terapeutyczne (tamowanie krwawień, poszerzanie zwężeń przełyku itp.).
- Zabieg zazwyczaj trwa około 15-30 minut, a po 2-godzinnej obserwacji pozabiegowej możliwe jest opuszczenie szpitala.
Żródła: Interna Szczeklika p. red. Piotra Gajewskiego, wyd. Medycyna Praktyczna, 2013; Endoscopy. The inside story, Auckland, 2013
-
4.3/5 (opinie 50)