Więzadło krzyżowe przednie (ACL) stabilizuje staw kolanowy, podczas gdy łąkotki (dwie półksiężycowate, łącznotkankowe struktury, zlokalizowane pomiędzy kością udową a piszczelową) chronią powierzchnie stawowe i pełnią rolę amortyzatora kolana.
Uraz prowadzący do zerwania więzadła, może jednocześnie spowodować uszkodzenie łąkotki. Uszkodzenie łąkotki może także być konsekwencją uszkodzenia ACL - osoby z zerwanym więzadłem są szczególnie predysponowane do urazu łąkotki. Najczęściej tego typu urazy występują u osób aktywnych fizycznie, biegających, szczególnie sportowców.
Na czym polega rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki?
W niektórych przypadkach uszkodzenia ACL i łąkotki mogą być leczone zachowawczo, poprzez wdrożenie odpowiednich programów rehabilitacyjnych. Takie postępowanie jest zależne od wieku i wymaga oceny stopnia aktywności pacjenta przed urazem.
U osób młodych, aktywnych oraz sportowców zalecane jest przeprowadzenie zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki. Zabieg ten, który może być przeprowadzony metodą artroskopową, zapewnia w większości przypadków powrót do normalnej aktywności fizycznej oraz zabezpiecza przed ryzykiem zmian degeneracyjnych w obrębie kolana.
Celem zabiegu jest przywrócenie funkcji ACL oraz naprawa łąkotki. W niektórych przypadkach można przeprowadzić szycie więzadła wraz ze wzmocnieniem go przy pomocy syntetycznych taśm.
Przy całkowitym zerwaniu więzadła konieczne jest zastąpienie go przeszczepem, który może pochodzić z tkanek własnych pacjenta (autograft) - najczęściej ścięgien mięśni półścięgnistego i smukłego czy też niewielkiego odcinka więzadła właściwego rzepki z bloczkami kostnymi lub z materiału biologicznego obcego (allograft), otrzymanego z banku tkanek. Takie nowe więzadło może zostać ustabilizowane przy użyciu biowchłanialnych śrub. Zastosowanie materiału własnego pacjenta do rekonstrukcji ACL ma szczególnie uzasadnienie u osób młodych i sportowców.
Przeszczep czy rekonstrukcja łąkotki?
W przypadku bardzo dużego uszkodzenia łąkotki, niemożliwego do naprawienia wskutek rozległości czy też lokalizacji uszkodzenia, konieczne jest jej usunięcie całkowite lub częściowe. Jeżeli łąkotka musi być usunięta w całości, możliwe jest zastąpienie jej przeszczepem. Tym niemniej najlepszym rozwiązaniem, szczególnie u młodych, aktywnych osób jest jej naprawa, polegająca na zeszyciu rozerwanej łąkotki przy użyciu różnych metod zespalania.
Rehabilitacja po zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki
Po zabiegu rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasową naprawą łąkotki wdrażany jest odpowiedni program rehabilitacji, umożliwiający powrót do normalnej aktywności fizycznej. Wyniki artroskopowego jednoczasowego leczenia operacyjnego ACL i łąkotki są dobre, a czas rehabilitacji wynosi od 3 do 16 tygodni w zależności od tego, czy przeprowadzono naprawę, czy częściową resekcję łąkotki.
U pacjentów, u których doszło do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego z jednoczasowym uszkodzeniem łąkotki, jest możliwe przeprowadzenie jednoczasowego, artroskopowego zabiegu operacyjnego obu tych struktur stawu kolanowego. Zakres zabiegu jest uzależniony od stopnia uszkodzenia, uwarunkowań anatomicznych, jednak w dużej części przypadków jest możliwe przeprowadzenie rekonstrukcji ACL i naprawy łąkotki.
Źródła:
- Jorge Chahla, Gilbert Moatshe, Justin J. Mitchell, Tyler R. Cram, Carlos Yacuzzi, Robert F. LaPrade, "Meniscal Ramp Lesions: Anatomy, Incidence, Diagnosis, and Treatment" (journals.sagepub.com), Sage Journals, 2016
- Alexandra Horvath, Eric Hamrin Senorski, Olof Westin, Jón Karlsson, Kristian Samuelsson,Eleonor Svantesson, "Outcome After Anterior Cruciate Ligament Revision" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2019
- Yu-Ping Yang, Xiao Ma, Hua An,b Xiao-Peng Liu, Ning An, Ying-Fang Ao, "Meniscus repair with simultaneous anterior cruciate ligament reconstruction: Clinical outcomes, failure rates and subsequent processing" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2022