Dlaczego obrazowanie ośrodkowego układu nerwowego jest tak trudne?
Schorzenia związane ze zmianami w obrębie struktur głowy stanowią duże wyzwanie dla medycznej diagnostyki obrazowej, o czym świadczy fakt, że przed erą jądrowego rezonansu magnetycznego (MRI) i rentgenowskiej tomografii komputerowej nieinwazyjna lokalizacja patologicznych ognisk chorobowych w obrębie mózgu i tkanek otaczających była praktycznie niemożliwa. Trudności w obrazowaniu ośrodkowego układu nerwowego wynikają m. in. z obecności otaczających struktur kostnych (nieprzepuszczalnej dla promieni rentgenowskiej czaszki) oraz skomplikowanej anatomii mózgowia, przy zachowaniu stosunkowo niedużych jego rozmiarów.
Zalety badania MR
Rezonans magnetyczny pozwala na szybkie, dokładne i bezpieczne dla pacjenta odwzorowanie struktur wewnętrznych głowy za pomocą obojętnego dla zdrowia pola magnetycznego i fal elektromagnetycznych. Dzięki temu stanowi on potężne narzędzie diagnostyczne, umożliwiające planowanie leczenia i ocenę jego efektów w odniesieniu do licznych schorzeń ośrodkowego układu nerwowego oraz innych struktur znajdujących się w głowie pacjenta (ucha wewnętrznego, struktur oczodołu, zatok i pozostałych tkanek miękkich). Badanie pozwala wykryć m.in. patologie naczyń wewnątrzczaszkowych (tętniaki, zakrzepy) oraz choroby zatok przynosowych (np. przewlekłe zapalenia zatok, nieżyt błony śluzowej).
Wskazania do rezonansu magnetycznego głowy
Rezonans magnetyczny głowy jest wskazany gdy pacjent cierpi z powodu uporczywego bólu głowy bądź występują u niego inne objawy sugerujące chorobę ośrodkowego układu nerwowego. Badanie MR wykonuje się także przy podejrzeniu schorzeń nerwów czaszkowych - np. zapalenia nerwu ocznego i schorzeń nerwów zaopatrujących narząd słuchu. Diagnostyka obrazowa metodą MRI jest również zalecana u pacjentów z podejrzeniem wad wrodzonych ośrodkowego układu nerwowego, wodogłowia (czyli poszerzenia przestrzeni płynowych mózgu), a także w przypadku występowania objawów neurologicznych u osób po urazach głowy.
Głównymi wskazaniami do badania głowy rezonansem magnetycznym są:
- uporczywe i przewlekłe bóle głowy,
- podejrzenie chorób przysadki mózgowej,
- podejrzenie stwardnienia rozsianego (nawet na wczesnym etapie rozwoju schorzenia),
- diagnostyka udaru niedokrwiennego mózgu,
- diagnostyka padaczki,
- diagnostyka choroby Alzheimera,
- diagnostyka choroby Parkinsona.
Jakie schorzenia wykrywa rezonans magnetyczny?
U pacjentów z demencją oraz przy podejrzeniu stwardnienia rozsianego, obrazowanie metodą MRI często pozwala ustalić ostateczną diagnozę i odpowiednio dostosować postępowanie terapeutyczne. Badanie znajduje również zastosowanie w diagnostyce schorzeń przysadki mózgowej (ważnego organu sterującego m. in. pracą narządów wydzielania wewnętrznego). W przypadku szumów usznych czy zawrotów głowy warto natomiast wykonać rezonans ucha środkowego.
Rezonans magnetyczny - cena
Obrazowanie głowy rezonansem magnetycznym można przeprowadzić w większości miast w Polsce. Jest to badanie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jednak aby je wykonać konieczne jest skierowanie od specjalisty. MR można także przeprowadzić w warunkach komercyjnych, a koszt takiego badania waha się od 500 zł do 690 zł z kontrastem.
Źródła:
- E. Rummeny, P. Reimer, W. Heindel, "Obrazowanie ciała metodą rezonansu magnetycznego", Warszawa, 2010, ISBN: 978-83-60418-60-4
- Paul M Parizel, Paul A M Hofman, H. Tanghe, "Magnetic Resonance Imaging of the Brain" (www.researchgate.net), 2006