Zęby są wizytówką każdego człowieka. Idealny uśmiech powinien być biały, a zęby równe. Niestety natura nie zawsze jest tak łaskawa i w uzyskaniu pięknych zębów często trzeba jej pomóc. Dla osób, które posiadają zdrowe zęby i dziąsła, a korekty wymaga jedynie ich kształt i kolor, idealnym rozwiązaniem mogą być licówki stomatologiczne. Odpowiednio ukształtowane płytki z wytrzymałej substancji są przyklejane do wargowej (zewnętrznej) powierzchni zęba i pozwalają na uzyskanie ich optymalnego kształtu, długości oraz koloru, bez konieczności całkowitego opiłowywania lub wyrywania zębów.
Co to są licówki?
Licówki to cienkie porcelanowe płytki grubości ok. 0,5 mm. Przyklejane na stałe do oczyszczonego szkliwa zęba pozwalają na odtworzenie i korektę kształtu zębów oraz zamaskowanie przebarwień. Założenie licówek zwykle obejmuje zęby od jedynek do trójek lub czwórek, chociaż istnieje możliwość zastosowania ich na wszystkie zęby.
W zależności od oczekiwanego efektu oraz zasobności portfela można się zdecydować na wykonanie licówek z określonego materiału, a do wyboru są m.in. licówki akrylowe, kompozytowe, porcelanowe i pełnoceramiczne, dostępne są także bardzo cienkie licówki, które nie wymagają szlifowania zębów przed zabiegiem ich nałożenia.
Wskazania i przeciwskazania do założenia licówek
Wskazaniami do zastosowania licówek są przede wszystkim względy estetyczne, takie jak:
- korekcja kształtu zęba – wydłużenie, poszerzenie, zamknięcie diastemy (przerwy między zębami),
- likwidacja ubytków zęba – w przypadku np. ukruszonego siekacza mogą być lepszym rozwiązaniem niż wypełnienia kompozytowe, które w tym miejscu podatne są na wypadanie z powodu oddziaływania dużych sił,
- przebarwienia zęba - spowodowane martwicą, fluorozą lub stosowaniem antybiotyków z grupy tetracyklin.
Licówki mogą być założone u pacjentów w praktycznie każdym wieku, jednak przeciwwskazaniami do ich zastosowania są:
- nieprawidłowy zgryz - mogący powodować uszkodzenie lub odpadnięcie licówek,
- bruksizm (patologiczne zgrzytanie zębami na tle nerwowym),
- niedostateczna higiena jamy ustnej,
- zbyt krótkie zęby z niewystarczająco dużą powierzchnią do przyklejenia licówki,
- braki zębów bocznych, które mogą przeciążyć przedni odcinek łuku zębowego z nałożonymi licówkami,
- w przypadku bardzo zniszczonego zęba lub z dużą ilością wypełnień lepszą alternatywą może być założenie korony protetycznej.
Rodzaje licówek stomatologicznych
Licówki akrylowe
Najtańsze są licówki akrylowe - ich koszt mieści się w przedziale od 60 do 300 zł. Są stosowane jako rozwiązanie tymczasowe, zakłada się je zwykle na czas oczekiwania na licówki porcelanowe. Po upływie maksymalnie dwóch lat muszą być wymienione. Licówki akrylowe charakteryzuje większa masa i grubość od tych wykonanych z innych tworzyw, przez co dają gorszy efekt estetyczny i mniejszy komfort użytkowania.
Licówki kompozytowe
Licówki kompozytowe są wykonane z kilku zmieszanych z sobą materiałów. Zaletą tego rodzaju licówek jest szybki czas wykonania oraz stosunkowo niska cena (150 - 900 zł). Z łatwością można zmienić kolor lub kształt licówki, co ułatwia jej dopasowanie do zgryzu pacjenta. Licówka kompozytowa może być stosowana zarówno jako wypełnienie stałe, jak i tymczasowe. Wadą licówek kompozytowych jest ich jednolity kolor, który wygląda nieco nienaturalnie. Kompozyt ma tendencję do zmiany koloru, wraz z upływem czasu może on żółknąć. Proces ten można spowolnić odpowiednio dbając o higienę oraz profesjonalnie czyszcząc zęby u stomatologa.
Licówki porcelanowe (ceramiczne)
Licówki porcelanowe (ceramiczne) są droższe od wyżej wymienionych (900 - 2 500 zł), ale dzięki właściwościom optycznym zastosowanych materiałów zapewniają bardziej naturalny wygląd zębów. W zależności od koloru i stanu naturalnego uzębienia, można zastosować ceramikę skaleniową lub leucytową, a u części pacjentów konieczna jest nieprzezierna podbudowa z tlenku cyrkonu lub tlenku aluminium. Licówki ceramiczne charakteryzują się dobrą wytrzymałością (szacuje się ją na okres 10 - 15 lat). Długi okres użytkowania oraz akceptowalna cena sprawiają, że licówki porcelanowe są najczęściej wybierane przez pacjentów.
Licówki pełnoceramiczne
Najlepszy efekt estetyczny daje wykorzystanie licówek pełnoceramicznych. W przeciwieństwie do licówek porcelanowych, nie mają one domieszki metalu. Wykorzystanie tego typu wypełnienia daje bardzo naturalny efekt, licówki są nie do odróżnienia od naturalnych zębów. Co więcej, ten rodzaj licówek może być wykonany na jednym z kilku dostępnych systemów, bezpośrednio w gabinecie stomatologicznym. Pozwala to na skrócenie czasu odbudowy zębów nawet do około 2 godzin. Wadą licówek pełnoceramicznych dla niektórych pacjentów może być ich cena, która zawiera się w przedziale od 1 000 do 3 000 zł za jedną licówkę.
Licówki ultracienkie
Założenie licówek wiąże się z koniecznością niewielkiego oszlifowania wargowej powierzchni zębów. Od niedawna istnieje jednak możliwość zastosowania porcelanowych licówek bez szlifowania (ultracienkich), tzw. "chipsów". Licówki te mają grubość 0,2 - 0,3 mm, dzięki czemu po przyklejeniu w minimalnym stopniu zwiększają grubość zęba. Przy ich pomocy można zlikwidować diastemę, wydłużyć zęby i wyrównać ich koloryt, nie da się natomiast przy ich zastosowaniu skrócić ani zrotować zębów. Dzięki braku konieczności szlifowania, założenie "chipsów" jest zabiegiem odwracalnym. Cena ultracienkich licówek wynosi od 1 200 do 2 800 zł.
Jak się zakłada licówki?
Ważną zasadą, obowiązującą we wszystkich typach leczenia ortodontycznego, w tym również przy zakładaniu licówek jest wcześniejsze wyleczenie ubytków próchniczych, pozbycie się kamienia nazębnego i osadów. Ponieważ licówki są bardzo cienkie i częściowo przeźroczyste, dla lepszego efektu kosmetycznego warto rozważyć także wcześniejsze wybielenie zębów, zwłaszcza jeśli są one mocno przebarwione.
Procedura założenia licówek przebiega w kilku etapach i poprzedzona jest przygotowaniem zębów poprzez ich odpowiednie oszlifowanie przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym. Z oszlifowanych w czasie pierwszej wizyty zębów pobiera się wyciski wiernie odwzorowujące dany obszar zęba na podstawie których pracownia protetyczna wykonuje licówki dopasowane do konkretnego pacjenta. W międzyczasie zęby zabezpieczane są licówkami tymczasowymi.
Założenie właściwych licówek ma miejsce podczas drugiej wizyty, zwykle po ok. 7 dniach. Stomatolog dopasowuje je do zębów a następnie przytwierdza na stałe specjalnym klejem (cementem stomatologicznym). Przypomina to trochę przyklejanie sztucznych paznokci u kosmetyczki. Prawidłowo założone licówki porcelanowe są nieodróżnialne od naturalnych zębów a po przeprowadzonym zabiegu nie zostają żadne ślady. Ich trwałość wynosi zwykle ok. 10-15 lat, ale co pół roku wskazane jest przeprowadzanie wizyt kontrolnych.
Źródła:
- Yousef Alothman, Maryam Saleh Bamasoud, "The Success of Dental Veneers According To Preparation Design and Material Type", Open Access Maced J Med Sci., 6(12), 2402–2408, 2018
- Sowmya S., M. R. Dhakshaini, K.N. Raghavendra Swamy, S. Sunitha, "ArticlePDF Available Esthetics with Veneers: A Review", International Journal of Dental Health Concerns, 1, 1-5, 2015
- S. Mitthra (alias) Malathi Suresh, Balasubramaniam Anuradha, Arunajatesan Subbiya, Joseph Changankary, "A Detailed Overview on Veneers -Diagnostic and Clinical Considerations", Challenges in Disease and Health Research, 20-34, 2020
- Jennifer Archibald, Jenna Fletcher, "What to know about dental veneers", Medical News Today, 2020