Rola immunoterapii w leczeniu zaawansowanego raka szyjki macicy

Co musisz wiedzieć o raku szyjki macicy?

Rak szyjki macicy rozwija się podstępnie i w początkowych stadiach często przebiega bezobjawowo. Brak charakterystycznych objawów sprawia, że diagnoza następuje najczęściej dopiero w zaawansowanych fazach choroby. Tymczasem regularne badania cytologiczne mogą z łatwością wykryć zmiany przednowotworowe, które można skutecznie leczyć, jeśli zostaną wcześnie zidentyfikowane.

Sytuacja w Polsce wymaga jednak znaczącej poprawy. Program szczepień przeciwko HPV wdrożono stosunkowo późno, co wiąże się z rosnącą liczbą przypadków zaawansowanego raka szyjki macicy. Przykład krajów skandynawskich pokazuje, że szeroko zakrojone działania profilaktyczne – obejmujące szczepienia i badania cytologiczne – mogą obniżyć wskaźnik zachorowalności nawet o 90%. W Polsce rak szyjki macicy jest jednym z głównych problemów onkologicznych, a wskaźnik umieralności jest jednym z najwyższych w Europie.

Jak teraz leczymy raka szyjki macicy?

W zaawansowanych stadiach raka szyjki macicy standardem jest leczenie skojarzone, które łączy radioterapię z chemioterapią oraz leczeniem systemowym. Podstawowym celem tej terapii jest maksymalne ograniczenie rozwoju nowotworu oraz opóźnienie jego progresji. Chorzy na raka szyjki macicy otrzymują także inhibitory angiogenezy, jak np. bewacyzumab, który stosowany jest od 2014 roku. Zastosowanie tego leku w połączeniu z chemioterapią pozwala wydłużyć przeżycie pacjentek o kilka miesięcy.

Nową nadzieją dla pacjentek jest niedawno zarejestrowana immunoterapia z wykorzystaniem pembrolizumabu. Włączenie inhibitorów punktów kontrolnych, takich jak pembrolizumab, do terapii skojarzonej znacząco poprawia wyniki leczenia pacjentek. Leki te są coraz częściej stosowane, szczególnie gdy tradycyjne metody okazują się niewystarczające. Połączenie pembrolizumabu z radiochemioterapią pozwala na lepszą kontrolę nad chorobą i wydłuża czas przeżycia pacjentek.

Immunoterapia – nadzieja na skuteczniejsze leczenie raka szyjki macicy

 Immunoterapia stanowi ważny postęp w leczeniu pacjentek z rakiem szyjki macicy, oferując nadzieję na lepsze efekty terapii i przedłużenie życia. Jednym z najczęściej stosowanych leków immunokompetentnych w raku szyjki macicy jest pembrolizumab, który należy do inhibitorów punktów kontrolnych układu odpornościowego. Działanie tego leku opiera się na blokowaniu białka PD-1, co pozwala na reaktywację odpowiedzi immunologicznej i walkę organizmu z nowotworem.

Badanie kliniczne Interlace, przeprowadzone na grupie 500 pacjentek chorych na raka szyjki macicy w Wielkiej Brytanii, potwierdziło skuteczność terapii skojarzonej z pembrolizumabem. W przypadku terapii, która obejmowała sześć kursów chemioterapii indukcyjnej przed radioterapią, wskaźnik przeżycia wolnego od progresji wyniósł 73%, a wskaźnik przeżycia całkowitego – 80% po pięciu latach. Natomiast w grupie pacjentek, które otrzymały jedynie chemioradioterapię, wskaźnik przeżycia wolnego od progresji wynosił 64%, a całkowitego – 72%.

Na czym polega ta metoda terapii?

Immunoterapia, w przeciwieństwie do tradycyjnej chemioterapii, działa nie bezpośrednio na komórki nowotworowe, lecz na układ odpornościowy pacjentki, pomagając mu rozpoznać i zniszczyć komórki nowotworowe. Pembrolizumab, stosowany u pacjentek z rakiem szyjki macicy wzmacnia odpowiedź immunologiczną, co umożliwia skuteczniejsze leczenie.

Dzięki immunoterapii możliwe jest aktywowanie naturalnych mechanizmów obronnych organizmu, co prowadzi do wyeliminowania komórek nowotworowych lub zahamowania ich wzrostu. Mechanizm ten jest szczególnie ważny w przypadkach opornych na leczenie, gdzie tradycyjne metody zawodzą.

Rola immunoterapii w leczeniu zaawansowanego raka szyjki macicy

W leczeniu zaawansowanego raka szyjki macicy immunoterapia zyskuje coraz większe znaczenie. Badania kliniczne dowiodły, że pembrolizumab w połączeniu z chemioterapią może wydłużyć czas przeżycia pacjentek o ponad 12 miesięcy, co jest ogromnym przełomem w leczeniu tego nowotworu. Immunoterapia, szczególnie w połączeniu z bewacyzumabem, wykazuje bardzo wysoką skuteczność – w niektórych przypadkach czas przeżycia pacjentek wzrasta nawet do 42 miesięcy.

Połączenie pembrolizumabu z radiochemioterapią oraz inhibitorem angiogenezy bewacyzumabem pozwala nie tylko poprawić efekty leczenia, lecz również zwiększyć wskaźnik przeżycia wolnego od progresji choroby. Wyniki badań wskazują na to, że dla pacjentek z nawrotowym lub przerzutowym rakiem szyjki macicy terapia ta może wydłużyć przeżycie o kilkanaście miesięcy.

Badania kliniczne dotyczące immunoterapii nowotworów

Wprowadzenie immunoterapii, w szczególności bewacyzumabu i pembrolizumabu, do leczenia systemowego raka szyjki macicy znacząco poprawiło efekty leczenia. Bewacyzumab, który dołączono do terapii w 2014 roku, wydłużył czas przeżycia pacjentek o kilka miesięcy. Z kolei połączenie pembrolizumabu z chemioterapią oraz bewacyzumabem pozwala wydłużyć życie pacjentek z zaawansowanym rakiem szyjki macicy nawet do 42 miesięcy.

Wyniki badań klinicznych wskazują na wyraźną przewagę immunoterapii nad samą chemioterapią. Ekspresja białka PD-L1, która umożliwia zastosowanie pembrolizumabu, stanowi kluczowy czynnik przy doborze leczenia dla pacjentek. Zastosowanie immunoterapii w pierwszej linii leczenia zaawansowanego raka szyjki macicy pozwala na uzyskanie lepszych wyników w porównaniu do schematów tradycyjnych.

Immunoterapia – czy istnieje obecnie program lekowy? Czy metoda ta jest dostępna na NFZ?

Immunoterapia dla pacjentek z zaawansowanym rakiem szyjki macicy jest refundowana przez NFZ od kwietnia 2024 roku. Program B.159 obejmuje możliwość leczenia pembrolizumabem w połączeniu z chemioterapią, także w przypadkach przetrwałego, nawrotowego lub przerzutowego raka szyjki macicy. Na początku września 2024 roku do programu zostały zakwalifikowane pierwsze pacjentki, jednak dostęp do tej terapii jest wciąż ograniczony.

Obecnie pacjentki mają dostęp do immunoterapii I linii pembrolizumabem w skojarzeniu z chemioterapią, z bewacyzumabem lub bez bewacyzumabu w leczeniu przetrwałego, nawrotowego lub z przerzutami raka szyjki macicy, u których CPS z ekspresją PD-L1 w tkance nowotworowej wynosi ≥ 1.

Czy immunoterapia jest przyszłością leczenia raka szyjki macicy?

Immunoterapia staje się kluczowym elementem leczenia pacjentek z zaawansowanym rakiem szyjki macicy, a jej zastosowanie stanowi nadzieję na wydłużenie życia i poprawę jego jakości u chorych. Nowoczesne terapie immunologiczne, w połączeniu z chemioterapią i bewacyzumabem, oferują pacjentkom realną szansę na lepsze efekty leczenia, szczególnie gdy tradycyjne metody zawiodły. Ekspresja PD-L1 jako marker kwalifikujący do immunoterapii pozwala na precyzyjne dobieranie terapii, co zwiększa jej skuteczność. Dzięki refundacji immunoterapii w Polsce pacjentki z zaawansowanym rakiem szyjki macicy mają większe szanse na przedłużenie życia i lepszą kontrolę nad chorobą.