Stopa grecka, rzymska i egipska

Stopa człowieka jest najbardziej dystalną częścią ciała, tworzy mocne i sprężyste sklepienie dźwigające ciężar całego ciała. Pełni funkcję podporowo-nośną i lokomocyjną. Zbudowana jest z 26 kości i aż 33 stawów połączonych więzadłami i torebkami stawowymi. Człowiek ciągu dnia wykonuje średnio około 6 tysięcy kroków. Dlatego budowa i kształt stopy mają wpływ na jakość stawianych kroków, amortyzację i podpór. A co za tym idzie, na dolegliwości lub ich brak w różnych częściach ciała (od stawów skokowych, kolanowych, przez biodra, kręgosłup, aż po szyję).

W zależności od długości palców, wyodrębnia się 3 typy stopy: stopę grecką, rzymską i egipską.

Stopa jak u starożytnych Greków

Stopa grecka

W stopie greckiej (zwanej też stopą Mortona) najdłuższy z wszystkich palców jest palec drugi, który był charakterystyczny u starożytnych Greków. Obecnie stopa ta występuje u 20% populacji. Wyróżnia się dwa typy stopy greckiej, prostokątną i spadzistą. W stopie greckiej prostokątnej drugi palec jest dalej wysunięty niż paluch, a palce III, IV i V są mniej więcej podobnej długości. Stopa grecka spadzista charakteryzuje się dłuższym drugim palcem i palcami III, IV i V ułożonymi w linii prostej nachylonej pod dosyć ostrym kątem w dół. Osoby posiadające stopę grecką, w trakcie chodu najbardziej obciążają 2 palec, który przez to często ulega urazom.

Stopa grecka predysponuje do występowania tzw. palców młotkowatych, czyli deformacji stopy dotyczącej palców od II do V. Polega on na przykurczu zgięciowym w stawie międzypaliczkowym bliższym  oraz braku możliwości jego całkowitego wyprostowania. Czasami stopa grecka spowodowana jest występowaniem halluksa, czyli palucha koślawego, który w fazie zaawansowanej jest skrócony w stosunku do palca drugiego. Nadmierne wydłużenie II palca powoduje jego częste uciskanie w obuwiu, odciski i zniekształcenia. Zabieg operacyjny polega na chirurgicznym skróceniu drugiego palca stopy.

Kwadratowa stopa rzymska

Porównanie rodzajów stóp - rysunek poglądowy

Stopa rzymska, zwana również kwadratową lub prostą, charakteryzuje się zbliżoną, niemal identyczną długością pierwszych dwóch lub trzech palców stopy. Spad pojawia się dopiero przy IV i V palcu, które są znacznie krótsze. Rzymska budowa stopy sprawia wrażenie krępej, mocnej i krótszej niż w rzeczywistości. Taki kształt daje najkorzystniejszy rozkład sił w stopie, która dzięki temu lepiej znosi duże obciążenia oraz długotrwały bezruch. Występuje u 10% populacji. Chociaż są też dane przypisujące ten rodzaj stopy ¼ populacji Europejczyków.

Idealna stopa egipska

W stopie egipskiej, zwanej też stopą spadzistą, najdłuższy jest paluch, a reszta palców układa się w linii prostej, ostro nachylonej, malejąc od I do V palca. Uznawana jest za stopę idealną. Wg źródeł taką stopę posiada większość Europejczyków, od 50% do 70%. W stopie egipskiej największe obciążenie spoczywa na śródstopiu i paluchu. Uważa się, że stopa egipska jest wewnętrznym czynnikiem predysponującym do występowania palucha koślawego, zwanego również halluksem.

W Polsce na halluksy u stóp narzeka ok. 100 tys. osób. Wykonuje się zabiegi chirurgicznego skracania palucha ze względów estetycznych. Częściej jednak stosuje się operację korekcji palucha koślawego, który jest poważną deformacją stopy, gdyż zaburza biomechanikę chodu, w dłuższym czasie przyczyniać się może do koślawości tyłostopia, niestabilności stawu skokowego, przykurczy Achillesa, pojawienia się palców młotkowatych oraz bolesnych modzeli na podeszwowej części stopy.