Sympatektomia piersiowa - chirurgiczne leczenie nadpotliwości

Nadpotliwość pierwotna: kogo dotyczy i jakie są jej przyczyny?

Nadpotliwość pierwotna, inaczej zwana hiperhydrozą pierwotną (łac. hyperhidrosis primaria, ang. Primary Hyperhidrosis – PHH) jest chorobą mającą swe podłoże w zaburzeniach genetycznych. Jest schorzeniem charakteryzującym się nadmiernym wydzielaniem potu przede wszystkim w obrębie dłoni, stóp i pach, choć w rzadszych przypadkach może dotyczyć także innych części ciała. Najrzadszą lokalizacją hiperhydrozy jest część twarzowa czaszki.

PHH ma swój początek już we wczesnym dzieciństwie lub często w okresie dojrzewania i według dostępnych danych statystycznych dotyczy około 1-2% populacji rasy kaukaskiej. Występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn, w stosunku równym 65:35. Jedno z badań opublikowanych w Journal of the American Academy of Dermatology wykazało, iż na nadpotliwość cierpi aż 2,8% populacji.

Nadmierne pocenie może być idiopatyczne, czyli jego pochodzenie jest niejasne oraz może być wtórne do innych chorób, zaburzeń metabolicznych, chorób gorączkowych lub stosowanych leków. Pierwotna nadpotliwość dotyczy tej pierwszej przyczyny.

Rodzaje nadmiernej potliwości – emocjonalna, miejscowa i uogólniona

Nadmierna potliwość może przybierać różne formy. Głównie rozróżnia się jej trzy formy, a mianowicie:

• Nadmierne pocenie wywołane emocjami – dotyka w głównej mierze pach, stóp i dłoni,
• Zlokalizowane miejscowe pocenie się pojawiające się w konkretnych regionach ciała – na przykład dłoni, stóp itp.
• Uogólnione pocenie się – dotyczące gruczołów potowych znajdujących się na całym ciele.

Nadpotliwość pierwotna: dlaczego stres i emocje nasilają objawy?

Patofizjologia zjawiska nie jest do końca poznana. W patogenezie schorzenia nadpotliwości pierwotnej wymienia się możliwość rozregulowania układu autonomicznego. Odkryto, iż najprawdopodobniej przednia część zakrętu obręczy odpowiedzialna jest za nadmierne pocenie, które uaktywnia się w odpowiedzi na przesyłane bodźce – czuciowe i emocjonalne. Dlatego też przypadłość ta z dużą siłą dotyka chorych w momencie stresujących sytuacji, podczas których uwalniane są wyżej wymienione bodźce, a dokładnie substancje – hormony stresu aktywujące dodatkowo układ sympatyczny.

Przeprowadzane badania wykazały, że nie ma żadnych zmian w budowie histologicznej gruczołów potowych ani nie występują one u chorych na nadpotliwość w zwiększonej ilości. Za rozwój schorzenia odpowiedzialna jest nadaktywność cholinergiczna w obrębie nerwów współczulnych bądź też ogólne zaburzenia w funkcjonowaniu układu współczulnego. Badanie udowodniły podłoże genetyczne schorzenia, albowiem u 40-65% pacjentów choroba występowała wcześniej w rodzinie, a pogłębione obserwacje wykazały, iż schorzenie to dziedziczone jest autosomalnie dominująco z niepełną penetracją genu.

Nadpotliwość – dlaczego warto szukać pomocy i leczenia?

Hiperhydroza jest bardzo uciążliwym problemem dotkniętych nią ludzi. Nie tylko powoduje dyskomfort fizyczny, ale także bywa krępująca i wpływa na psychikę chorego i jego zachowanie w otoczeniu. Ponadto niekorzystnie wpływa na odbiór społeczeństwa, a także może powodować unikanie relacji międzyludzkich przez samych chorych. Do tego wszystkiego mogą dołączyć się inne dolegliwości, takie jak maceracja skóry pod pachami. Stanowi ona częsty problem chorych z nadpotliwością.

Dodatkowo mogą wystąpić odczyny alergiczne kontaktowe spowodowane nadmierną higieną i związanym z tym dużym użyciem środków odświeżających oraz zapalenie skóry z uogólnionym podrażnieniem. To wszystko ukazuje jaki wpływ na życie pacjenta ma powyższe schorzenie i jak ważne może być dla nich pozbycie się tego problemu.

Skuteczne leczenie nadpotliwości - sympatektomia piersiowa

W leczeniu nadpotliwości wyróżniamy leczenie zachowawcze za pomocą leków oraz leczenie inwazyjne, na które składa się jonoforeza oraz podskórne iniekcje toksyny botulinowej. Jeżeli wszystkie te metody nie spełniły oczekiwanych rezultatów, można zdecydować się na leczenie chirurgiczne.

Jedną z metod leczenia nadpotliwości pierwotnej jest chirurgiczny zabieg endoskopowej sympatektomii piersiowej (ETS). Jest to najczęściej stosowana metoda leczenie chirurgicznego nadpotliwości pierwotnej. W skrócie polega ona na przerwaniu ciągłości pnia współczulnego. Dochodzi się do tego za pomocą prostego wycięcia, ablacji bądź klipsowania zwojów współczulnych. Stosowana jest najczęściej w przypadku nadpotliwości dłoniowej. Całość procedury przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym i trwa niespełna 90 minut.

Technika sympatektomii piersiowej jest bezpieczną i skuteczną metodą leczenia hiperhydrozy. Prowadzi do wyleczenia u niemal 100% chorych poddanych temu zabiegowi, a poprzez swoją minimalną inwazyjność zapewnia krótką hospitalizację i szybką rekonwalescencję.

Co ważne w porównaniu do innych metod zabiegowego leczenia nadpotliowści  sympatektomia piersiowa jest zabiegiem cechującym się trwałym efektem, dzięki któremu pacjent raz na zawsze pozbywa się problemu. Może to być alternatywą na przykład dla iniekcji toksyny botulinowej, zabiegu również bardzo skutecznego jednak wymagającego cyklicznego powtarzania co okres 3-6 miesięcy.

Podawany w literaturze odsetek chorych zadowolonych z efektu sympatektomii jest wysoki zarówno w obserwacji wczesnej (98,2-100%), jak i późnej, gdzie wynosi on 93-94% w wielomiesięcznym okresie obserwacji, czy nawet 93,5-94,7% w okresie kilkunastoletnim - tak trwałość i skuteczność zabiegu podkreśla dr Jacek Chmielecki, Ordynator Oddziału Zabiegowego w Prywatnej Lecznicy Certus.

Co możny wyleczyć za pomocą sympatektomii piersiowej?

Za pomocą sympatektomii piersiowej można skutecznie leczyć:

Nadmierną potliwość dłoni (hiperhydroza dłoniowa)

Jest to najczęstsze wskazanie do wykonania sympatektomii. Zabieg skutecznie eliminuje problem pocenia rąk, co znacząco poprawia komfort życia pacjenta.

Nadmierną potliwość pach (hiperhydroza pachowa)

W przypadku pocenia pach sympatektomia może być skuteczną alternatywą, gdy inne metody leczenia zawiodą.

Nadmierną potliwość twarzy (hiperhydroza twarzowa)

Zabieg jest stosowany w przypadkach, gdy problem pocenia twarzy jest uciążliwy i ma negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie.

Jak szybko można zauważyć efekty redukcji pocenia?

Efekty redukcji pocenia po sympatektomii piersiowej są widoczne niemal natychmiast po zakończeniu zabiegu. Większość pacjentów zauważa znaczną poprawę już w pierwszych godzinach lub dniach po operacji. Utrzymują się one długoterminowo.