Testy alergiczne – skórne, z krwi czy płatkowe?

Co wykrywają testy alergiczne?

Istnieje wiele czynników, które mogą uczulać. Jedni zaczynają kichać, gdy w ich pobliżu znajdzie się pies lub kot, drudzy natomiast zaobserwują na swoim języku tzw. bąble po zjedzeniu jabłka antonówki. Alergenami mogą być bowiem pyłki, pokarmy, roztocza czy grzyby pleśniowe.

Reakcja alergiczna, występująca najczęściej nagle, w wyniku kontaktu z alergenem, może być bardzo uciążliwa, a nawet stanowić zagrożenie dla naszego życia, jak w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego.

Dzięki testom wykrywa się uczulenie na następujące alergeny:

• alergeny wziewne – roztocza kurzu, pyłki, zarodniki grzybów pleśniowych;
• alergeny kontaktowe – czyli te stykające się ze skórą, takie jak kosmetyki, konserwanty, metale, tworzywa;
• alergeny pokarmowe – najczęściej: marchew, jaja, mleko i orzechy;

Kiedy zdecydować się na testy alergiczne?

Aby mieć pewność, co uczula, aby wiedzieć, że to, co dolega, jest reakcją alergiczną, i wreszcie, aby w ogóle móc rozpocząć leczenie, powinno się wykonać testy alergiczne. Dzięki nim uda się potwierdzić diagnozę. Badanie to polega na skonfrontowaniu organizmu z danym alergenem i przejrzeniu się jego reakcji.

Rodzaje testów alergicznych

Wyróżniamy trzy rodzaje testów alergicznych: skórne, z krwi oraz płatkowe.  

Testy skórne punktowe – SPT

Są to jedne z najczęściej wykonywanych testów alergicznych. Przypisuje się im też dużą skuteczność. Testy skórne SPT (ang. skin prick test) wykonywane są w kierunku wykrycia uczulenia na alergeny wziewne oraz pokarmowe.

Testy te wykonuje się na skórze na przedramieniu. Nanoszone są kropelki roztworu zawierające dany alergen, po czym skóra jest w tym miejscu delikatnie nakłuwana, przez to alergen dociera w głąb organizmu. Tak samo dzieje się z naniesionymi równocześnie kropelkami kontrolnymi z histaminą i roztworem soli fizjologicznej. Po ok. 15 minutach można porównać reakcję na alergen z reakcjami na substancje kontrolne, co pozwoli ocenić, czy doszło do uczulenia. Występuje ono w postaci bąbla.

Testów punktowych nie powinno się wykonywać u ciężarnych kobiet, u osób z rozległymi zmianami skóry, u osób skłonnych do reakcji anafilaktycznej, a także u tych, którzy nie mogą odstawić leków antyhistaminowych.

Testy z krwi

Badanie polegające na pobraniu krwi od pacjenta i poddaniu jej analizie pod kątem przeciwciał IgE skierowanych przeciwko alergenom. Testy z krwi mogą być alternatywą dla testów skórnych, można też wykonać je dodatkowo.

Nie istnieją żadne wyraźne przeciwwskazania do wykonania alergicznych testów z krwi.

Testy naskórkowe płatkowe

Badanie przeprowadzane na skórze pleców pacjenta. Na te obszary przykleja się plastry z alergenami umieszczonymi w wazelinie bądź krążki bibuły nasączone alergenami. 

Testowane alergeny to około 30 substancji, a wśród nich barwniki, chrom, kobalt czy nikiel. 

Testy płatkowe mają na celu wywołanie kontrolowanego kontaktowego zapalenia.

Przeciwwskazaniami do wykonania tych testów są zmiany skórne w miejscu badania, infekcje oraz choroby nowotworowe. 

Testy alergiczne – czy można przeprowadzać je u dzieci?

Najczęściej u dzieci powyżej 3. roku życia przeprowadza się testy alergiczne skórne. Mali pacjenci muszą wykazać się wtedy pewną cierpliwością, ponieważ wymagane jest, aby przez jakiś czas trzymały rękę nieruchomo. Trudnością mogą być też swędzące bąble, powstałe w wyniku kontrolowanego zetknięcia z alergenem. 

Co po testach? farmakologia czy odczulanie?

Jeśli zdiagnozowano u pacjenta uczulenie można podjąć leczenie alergii. 

Alergię można leczyć, przyjmując np. środki przeciwhistaminowe czy glikokortykosteroidy.

Inną i dającą długoterminowe efekty metodą leczenia alergii jest odczulanie. To immunoterapia polegająca na systematycznym podawaniu pacjentowi rosnącej dawki alergenów dotyczących pacjenta.