Typy stałych aparatów ortodontycznych

Autorzy artykułu "Prevalence of malocclusion traits and orthodontic treatment in a Finnish adult population" ocenili, że wady zgryzu występują aż u 39,5% populacji fińskiej. Zmiany osiągają różne nasilenie, jednak większość pacjentów wymaga leczenia ortodontycznego. 

W zależności od złożoności wady, wieku pacjenta i oczekiwanych rezultatów, możliwe jest zastosowanie aparatu ortodontycznego stałego bądź ruchomego. W związku z dużą ilością osób z nieprawidłowym zgryzem i chęcią posiadania pięknego uzębienia, ortodoncja prężnie się rozwija i ma do zaoferowania szeroki wachlarz aparatów ortodontycznych.

Jakie są typy stałych aparatów ortodontycznych?

Klasyczny stały aparat ortodontyczny składa się z przyklejanych do zębów zamków, które przy pomocy ligatur (tzw. "gumek") są przymocowywane do metalowego łuku. Podczas kolejnych wizyt u ortodonty ligatury oraz łuk są wymieniane na nowe. Gumki mają różne kolory, a niekiedy także i kształty. Pozwala to na zachęcenie młodszych pacjentów do skorzystania z pomocy ortodonty.

Najczęściej w aparatach ortodontycznych stosuje się zamki metalowe, które są dobrze widoczne na tle zębów. U alergików można wykorzystać zamki wykonane ze stopu tytanu, które są przez nich lepiej akceptowane. Osoby, które chcą uniknąć odznaczających się na tle zębów zamków, mogą się zdecydować na założenie zamków ceramicznych lub szafirowych. Zamki ceramiczne są bardziej kruche od metalowych, w związku z czym są od nich grubsze. Mają jednak barwę półprzezroczystą lub przezroczystą, co daje lepszy efekt estetyczny. Zamki szafirowe są całkowicie przezroczyste i bardziej wytrzymałe od ceramicznych. Dobrze sprawdzają się u pacjentów z białymi zębami, u osób posiadających przebarwienia są bardziej widoczne od zamków ceramicznych.

Od jakiegoś czasu na rynku są dostępne aparaty samoligaturujące. Są one tak skonstruowane, że do mocowania metalowego łuku nie są potrzebne dodatkowe ligatury. Łuk jest mocowany poprzez mechanizm blokujący. Ten typ zamków umożliwia skrócenie całkowitego czasu leczenia oraz zmniejsza ilość koniecznych wizyt u ortodonty. Możliwe jest zastosowanie zamków zarówno metalowych jak i bardziej estetycznych, ceramicznych lub szafirowych.

Dla osób, które chcą całkowicie ukryć fakt noszenia aparatu ortodontycznego, idealnym rozwiązaniem może się okazać aparat lingwalny (językowy). Odróżnia się on od pozostałych rodzajów tym, że zamki i metalowy łuk znajdują się po wewnętrznej stronie zębów. Aparat lingwalny może w większym stopniu utrudniać wyraźną wymowę i może być przeciwwskazany u osób pracujących głosem. U większości pacjentów nie obserwuje się jednak nasilonych trudności z mówieniem.

Osoby, u których wada zgryzu nie jest silnie wyrażona, a jednocześnie pożądane jest uzyskanie prostych zębów bez stosowania nieestetycznych rozwiązań ortodontycznych, mogą zdecydować się na aparat ortodontyczny przezroczysty. Ma on formę przezroczystej nakładki na zęby, wykonanej z plastiku. Nakładka jest wykonywana indywidualnie dla każdego pacjenta i jest dokładnym odwzorowaniem jego uzębienia. Co około 4 tygodnie nakładka jest wymieniana na nową. Tą metodą udaje się uzyskać zaplanowane warunki zgryzu z praktycznie niewidocznym procesem leczenia. Dodatkowo, stosowanie plastikowych nakładek ułatwia utrzymanie prawidłowego poziomu higieny, ponieważ nakładki można bez problemu zdjąć.

Rodzaj aparatu ortodontycznego powinien być dobierany indywidualnie, po wcześniejszym pobraniem wycisku i ocenie zgryzu przez ortodontę. W zależności od stopnia złożoności wady, można zastosować różne rozwiązania mające na celu korekcję ułożenia zębów. Podczas podejmowania decyzji o rodzaju aparatu, należy liczyć się z tym, że leczenie ortodontyczne trwa zwykle około 2 lat i warto dobrać taki aparat, który będzie pacjentowi odpowiadał przez cały okres leczenia.

Źródła: "Prevalence of malocclusion traits and orthodontic treatment in a Finnish adult population" Acta Odontologica Scandinavica 2016 Jul;74(5):362-7; www.termedia.pl; www.mp.pl; www.zadbajozeby.pl.