U kogo najczęściej pojawiają się tłuszczaki?

Według badań WHO, na tłuszczaki (łac. lipoma) cierpi około 1% światowej populacji. U 16% chorych lipoma pojawia się w jelitach w postaci małych guzków, a u 20% - na głowie lub w okolicach szyi. Tłuszczaki nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Powstała tkanka tłuszczowa otoczona jest torebką łącznotkankową, co sprawia, że zmiana taka nie powoduje przerzutów ani nawrotów. 

Samo powstanie lipomy nie jest równoznaczne z koniecznością jej usunięcia, jednak zawsze w przypadku zauważenia takiej zmiany na skórze należy zgłosić się do lekarza w celu dokładnej diagnostyki. W większości przypadków tłuszczaki nie wymagają leczenia. Chirurgiczne wycięcie lipomy jest zalecane, gdy zmiana powoduje ból, uciska na inne struktury lub nerwy, ogranicza ruchy lub osiągnęła duże rozmiary. Leczenie chirurgiczne guzków tłuszczowych jest także stosowane w przypadku podejrzenia złośliwego tłuszczomięśniaka, po wcześniejszym wykonaniu badania histopatologicznego. Warto wiedzieć, u kogo zmiany tego rodzaju pojawiają się najczęściej, by w razie potrzeby podjąć wczesną diagnostykę i ewentualnie zdecydować o usunięciu tłuszczaka.

Tłuszczaki: u kogo występują najczęściej i jak je leczyć?

Nie jest znana dokładna przyczyna powstawania tłuszczaków, jednak w związku z tym, że lipoma jest uznawana za nowotwór łagodny, za jedną z przyczyn jej pojawiania się uważa się aspekt genetyczny. Rodziny, w których tłuszczaki się pojawiały, są zaliczane do grupy zwiększonej podatności na takie zamiany. Dodatkowo, do osób narażonych na powstawanie tłuszczaków zaliczani są także ludzie borykający się z otyłością. Prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu tkanek miękkich, w tym także tłuszczaka, pojawia się przy takich schorzeniach jak choroba Cowdena, Madelunga, Dercuma oraz zespół Gardnera. Analizy WHO pokazują, że tłuszczaki najczęściej występują u osób w wieku od 40 do 60 lat, natomiast rzadko pojawiają się u dzieci. Guzki te wolno rosną i najczęściej największe z nich nie przekraczają rozmiaru 6 cm.

Podstawową metodą leczenia tłuszczaka jest jego wycięcie chirurgiczne. Zmiana zostaje usunięta wraz z torebką, a zabieg najczęściej wykonany jest ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym. Natomiast w przypadku dużej ilości tłuszczaków lub guza o dużych rozmiarach, niezbędna jest operacja w znieczuleniu ogólnym. Po zabiegu na ranę są zakładane szwy chirurgiczne lub specjalne plasterki. Potem wycięta lipoma jest poddawana badaniu histopatologicznemu. Po zabiegu, w okolicy rany może utrzymywać się niewielki obrzęk, zaczerwienienie, zasinienie, a także ból.

Alternatywną metodą leczenia tłuszczaków, zwłaszcza w przypadku licznych guzków, może być liposukcja. Ten sposób usuwania lipomy pozwala uniknąć blizn pooperacyjnych, może być jednak zastosowany tylko w przypadku tłuszczaków miękkich, o małej cząstce tkanki włóknistej. Często liposukcja jest nieskuteczna przy dużych guzkach, ponieważ nie pozwala na usunięcie zmiany w całości, co w rezultacie może doprowadzić do nawrotu schorzenia.

Do niechirurgicznych metod leczenia tłuszczaków zalicza się także wstrzykiwanie sterydów (steroidy lub fosfatydylocholina). Substancje te wprowadza się bezpośrednio w guzek, co powoduje jego obkurczenie, jednak nie usuwa go całkowicie. Zastrzyki sterydowe muszą być wykonywane kilkukrotnie w odstępach miesięcznych. Rezultaty tego sposobu leczenia są zauważalne dopiero po kilku tygodniach.

Źródło: www.who.int; www.ncbi.nlm.nih.gov