USG Doppler kończyn dolnych - przebieg badania

Ultradźwięki rolę w diagnostyce medycznej odgrywają od lat 40. XX wieku, kiedy to rozpoczęto wykonywanie pierwszych procedur obrazujących wnętrze ciała z ich wykorzystaniem. Obecnie badania ultrasonograficzne są dosyć szeroko dostępne, wykonywane w każdym wieku i w wielu różnych celach: u ciężarnych do oceny przebiegu ciąży, u noworodków do oceny struktur mózgowia oraz u innych pacjentów, gdzie dzięki ultradźwiękom można zobrazować narządy jamy brzusznej czy zbadać morfologię serca. 

Wymienione powyżej stanowią bardzo wąski zakres możliwości zastosowania badania USG. Uzupełnieniem tej techniki diagnostycznej stanowią jej formy z zastosowaniem efektu Dopplera, czyli zjawiska, gdzie odbijane od poruszającego się przedmiotu fale ultradźwiękowe zmieniają swoją częstotliwość.

Jak przebiega badanie USG Doppler żył kończyn dolnych?

Podczas badania USG techniką Doppler obraz powstaje dzięki temu, że generowane przez aparaturę fale ultradźwiękowe odbijają się od czerwonych krwinek, jednego z głównych elementów morfotycznych krwi. Umożliwia to zobrazowanie przepływu w obrębie naczyń - w tym również tych, które znajdują się w kończynach dolnych.

Do oceny funkcji struktur transportujących krew pacjent nie musi się przygotowywać: jedyne, co musi zrobić przed badaniem, to ściągnąć ubrania z rejonu ciała poniżej pasa. Żyły kończyn dolnych badane są zwykle w pozycji stojącej, w niektórych przypadkach lekarz może jednak prosić chorego o to, aby się położył lub usiadł. Zanim rozpocznie się proces obrazowania, na głowicę aparatu USG (czasami również na nogi pacjenta) aplikowany jest bezbarwny żel, którego zadaniem jest wyeliminowanie pęcherzyków powietrza, których obecność pomiędzy skórą a głowicą maszyny pogarszałaby jakość uzyskiwanego obrazu.

Po wykonaniu tych wstępnych czynności rozpoczyna się właściwe badanie USG Doppler żył kończyn dolnych. Zwykle ma ono początek w okolicy pachwiny, później prześledzeniu powinien ulec przebieg naczyń aż do rejonu stopy. Lekarz przesuwa głowicę po skórze z różnym naciskiem, zależnym od tego, jak głęboko znajdują się struktury, które mają zostać zobrazowane.

W trakcie dokonywanej oceny lekarz poszukuje odchyleń takich jak:

• przyśpieszenie lub zwolnienie przepływu krwi w naczyniach
• obecność skrzeplin w świetle żył
• nieprawidłowości budowy ściany naczyń krwionośnych
• występowanie przepływu wstecznego krwi (tzw. refluks)
• nieprawidłowa funkcja zastawek żylnych.

Podczas badania pacjent może mieć okazję słyszeć dźwięki o charakterze buczenia lub szumienia. Nie należy się ich obawiać, są one odzwierciedleniem przepływu krwi w naczyniach żylnych i powstają na skutek rejestrowania przez aparaturę fal ultradźwiękowych.

USG Doppler żył kończyn dolnych jest badaniem nieinwazyjnym i niebolesnym. Jedynie czasami, u pacjentów bardziej wrażliwych na bodźce, mocniejsze przyciśnięcie głowicy do ciała może powodować pojawienie się nieprzyjemnych doznań - jeżeli nawet takowe wystąpią, są one chwilowe i szybko ustępują.

Czas trwania opisywanego badania jest różny, zależy on głównie od charakteru przebiegu naczyń w obrębie kończyny pacjenta oraz od ewentualnych wykrywanych patologii. Zazwyczaj zajmuje ono od 15 do 30 minut.

Opracowano na podstawie: www.nlm.nih.gov; www.healthline.com; www.radiologyinfo.org; www.vascularsurg.wustl.edu;