USG Doppler tętnic szyjnych / kręgowych - co to za badanie

Ultrasonografia jest cenioną techniką obrazowania choćby ze względu na to, że jest ona nieszkodliwa dla pacjenta - badania tego typu nie wiążą się z ekspozycją na promieniowanie jonizujące, w związku z czym USG wykonywane może być nawet u kobiet w ciąży, jak i u dzieci. 

W przypadku tej techniki obrazy uzyskuje się dzięki temu, że w zależności od gęstości tkanek różne są parametry odbijających się od nich fal ultradźwiękowych. Uzupełnieniem badania bywa USG Doppler, bazujące na odbijaniu się wspomnianych fal od przepływających w naczyniach czerwonych krwinek.

Na czym polega USG Doppler tętnic szyjnych / kręgowych?

Tętnice szyjne oraz kręgowe są naczyniami, doprowadzającymi krew do wnętrza czaszki. Zmiany w obrębie tych tętnic są o tyle groźne, że ich wystąpienie może skutkować zaburzeniem dostarczania krwi do mózgu, a to z kolei może powodować wystąpienie udaru - dlatego właśnie tak istotne są badania diagnostyczne.

Standardowe badanie USG umożliwia ocenę grubości ściany oraz średnicy naczyń tętniczych. Uzupełnienie go o USG Doppler pozwala oznaczyć prędkość przepływającej przez nie krwi oraz tzw. gradient ciśnień. Zmierzenie podanych parametrów przydatne jest m.in. w diagnostyce zwężeń naczyń (które mogą występować na skutek obecności w nich blaszek miażdżycowych).

USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych wykonuje się m.in. u pacjentów, u których występują objawy sugerujące niedokrwienie ośrodkowego układu nerwowego (np. zasłabnięcia). Służy ono nie tylko diagnozowaniu nowych jednostek chorobowych, ale i także obserwacji przebiegu tych już obecnych u pacjenta. Mowa tutaj np. o występowaniu blaszek miażdżycowych w tętnicy szyjnej wewnętrznej: nie każda z nich wymaga od razu leczenia zabiegowego, u części pacjentów początkowo wystarczająca bywa sama farmakoterapia. Aby sprawdzić, czy blaszka nie zwiększa swoich rozmiarów i czy nie trzeba by zastosować u pacjenta leczenia inwazyjnego, wykonane może być właśnie badanie USG Doppler.

Pacjenci, u których ma być wykonane omawiane badanie, nie muszą się specjalnie do niego przygotowywać - powinno się jedynie zrezygnować z zakładania w dniu wizyty biżuterii na szyję. USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych jest bezbolesne. Przed przyłożeniem głowicy aparatu na szyi badanego rozprowadzany jest specjalny żel (ma on za zadanie zminimalizować ilość zakłóceń). W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji leżącej, czasami (aby lepiej uwidocznić oceniane obszary) może on być proszony o uniesienie lub przechylenie głowy. Podczas oceny przepływów słyszalny może być szum - nie powinien on pacjenta niepokoić, ponieważ odpowiada on falom przepływającej przez naczynia krwi. Całość badania zajmuje od 30 do 60 minut.

Ultrasonograficzna ocena stanu tętnic szyjnych i kręgowych wykonywana jest zazwyczaj przez lekarzy radiologów lub neurologów. Badanie jest refundowane przez NFZ, jeżeli pacjent preferuje jednak prywatną opiekę zdrowotną, musi się z liczyć poniesieniem kosztów od 80 (Katowice) do 240 złotych (Warszawa).

Opracowano na podstawie: www.emedicine.medscape.com; www.swedish.org; www.radiologyinfo.org;