USG Doppler żył i tętnic

Badanie dopplerowskie polega na obrazowaniu naczyń tętniczych i żylnych za pomocą aparatu przypominającego klasyczne USG, ale wyposażonego w funkcję wizualizacji i oceny parametrów przepływu krwi w naczyniach. W zależności od rodzaju badanego naczynia, sonda ultrasonografu jest przykładana w różnych okolicach ciała. W celu poprawy przewodzenia ultradźwięków na sondę aparatu i skórę pacjenta nakłada się żel ultrasonograficzny.

Lekarz wykonujący badanie porusza sondą i ustawia ją w odpowiednich do oceny danego naczynia płaszczyznach, określa jego wymiary,  prędkość i kierunek przepływu krwi w jego wnętrzu, ewentualną obecność i wielkość zwężeń oraz poszukuje wszelkich innych ultrasonograficznych przejawów odstępstw od stanu prawidłowego, np. tętniaków lub przetok. Badanie wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych, nie wymaga przygotowania farmakologicznego, jest całkowicie bezbolesne, nieinwazyjne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonania.

Kiedy należy wykonać badanie USG Doppler ?

Badanie dopplerowskie tętnic ma na celu lokalizację zmian takich jak zwężenia, tętniaki, przetoki oraz ich wpływu na przepływ krwi przez naczynie. Badanie te jest wykonywane głównie w celu diagnostyki, stopnia zaawansowania i kwalifikacji do leczenia zabiegowego miażdżycy tętnic obwodowych. Jeżeli znalezione w badaniu dopplerowskim zwężenie jest duże i daje objawy kliniczne, jest ono kwalifikowane do leczenia inwazyjnego. Istnieją dwie główne grupy metod takich zabiegów- leczenie chirurgiczne (endarterektomia) i przezskórne (angioplastyka)

Tętnice obwodowe badane za pomocą USG Doppler

Ultrasonografia dopplerowska pozwala na diagnostykę chorób wielu naczyń tętniczych. Ograniczeniem tej metody jest jedynie anatomia pacjenta, warunkująca możliwości ultrasonograficznego zobrazowania tętnic. W praktyce najczęściej badane są następujące tętnice:

Tętnice szyjne: pacjenci z rozpoznaną miażdżycą innych tętnic obwodowych, z chorobą wieńcową, po przebytych epizodach przejściowego niedokrwienia mózgu (TIA, transient ischaemic attack), po udarach niedokrwiennych lub osoby w starszym wieku bez objawów miażdżycy powinny mieć wykonane badanie dopplerowskie tętnic szyjnych. W przypadku obecności dużych zwężeń (powyżej 70% światła naczynia) dających objawy kliniczne pacjent jest kwalifikowany do leczenia inwazyjnego.

Tętnice kończyn dolnych: miażdżyca tych naczyń wywołuje dolegliwości zwane chromaniem przestankowym, polegające na występowaniu bólu nóg po przejściu określonego dystansu. Dystans, który pacjent przechodzi bez bólu nazywamy dystansem chromania. W zaawansowanej miażdżycy dochodzi również do martwicy kończyn. Nasilenie objawów niedokrwienia  i stopień zwężenia tętnicy są kryteriami kwalifikacyjnymi do leczenia zabiegowego miażdżycy.

Badanie dopplerowskie wykonywane jest także do oceny zwężeń tętnic nerkowych, które są odpowiedzialne za część przypadków nadciśnienia tętniczego i niewydolności nerek, zwężeń tętnic innych narządów, a także w celu diagnostyki tętniaków, przetok i innych patologii tętnic, które z powodzeniem mogą być leczone przezskórnie lub chirurgicznie.

Zastosowanie badania dopplerowskiego w odniesieniu do układu żylnego:

Nie należy zapominać, że USG Doppler pozwala również na diagnostykę chorób żył, takich jak:

Żylaki kończyn dolnych:  badanie USG Doppler ma na celu kwalifikację pacjentów do odpowiedniej dla nich metody leczenia. W zależności od nasilenia objawów mamy możliwość leczenia farmakologicznego oraz szereg metod zabiegowych (leczenie operacyjne, stripping, czyli "wyciąganie" żylaka przez małe nacięcie na skórze, krioterapia, leczenie laserem lub parą wodną).

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa:  USG Doppler pozwala na stwierdzenie obecności skrzeplin w żyłach kończyn dolnych u osób z objawami sugerującymi zakrzepicę lub obciążonych dużym ryzykiem jej wystąpienia, a także monitorowanie efektów leczenia farmakologicznego tej choroby.

Ponadto badanie pozwala na diagnostykę niewydolności zastawek żylnych (stwierdzenie refluksu, czyli cofania się krwi w żyle) oraz innych patologii żył upośledzających przepływ krwi.