USG Doppler żył kończyn dolnych u kobiety w ciąży - wskazania do badania

W czasie ciąży w ciele kobiety zachodzi ogromna ilość zmian, związanych głównie z gospodarką hormonalną oraz wynikających z wpływu obecności płodu na narządy matki. Natura wyposażyła ludzki gatunek w szereg mechanizmów adaptacyjnych, dzięki którym ewentualne negatywne zjawiska zachodzące w trakcie ciąży są niwelowane. 

Niestety, czasami procesy przystosowawcze zawodzą i w trakcie ciąży, szczególnie u kobiet już wcześniej do nich predysponowanych, pojawiają się różnego rodzaju schorzenia. W obrębie tej grupy wyróżniane są problemy związane z układem naczyń żylnych.

Kiedy u kobiet w ciąży wykonuje się badanie USG Doppler żył kończyn dolnych?

W czasie rozwoju płodu w organizmie kobiet dochodzi do dwóch procesów, zaangażowanych w rozwój chorób żylnych: zmian parametrów krzepliwości krwi oraz zmian poziomów żeńskich hormonów płciowych.

Prawidłowy rozwój dziecka jest zależny m.in. od właściwego stopnia równowagi pomiędzy procesami krzepnięcia oraz krwawienia. By ciąża nie została utracona, niezbędne jest zapobieganie występowaniu utraty krwi: organizm osiąga ten stan dzięki wzmożonej syntezie czynników promujących krzepnięcie przy zmniejszonej tendencji do produkcji substancji przeciwkrzepliwych. Dla utrzymania ciąży występowanie tych procesów ma znaczenie pozytywne, zwiększeniu ulega niestety ryzyko zakrzepicy.

Podobny, zwiększający ryzyko zakrzepicy wpływ mają hormony płciowe. Wzrastające stężenia estrogenów i progesteronu skutkują rozszerzaniem się ścian naczyń żylnych, przez co krew zalega w nich, a to bezpośrednio powoduje narastanie szansy na utworzenie się zakrzepu.

Zakrzepica żylna to schorzenie niezwykle groźne: w najgorszym wypadku grozi przedostaniem się zakrzepu do płuc i spowodowaniem zgonu. Właściwe rozpoznanie tej jednostki i szybkie wdrożenie leczenia umożliwia uniknięcie groźnych, jak wspomniano wcześniej czasami nawet śmiertelnych, komplikacji.

Uwidocznić naczynia żylne i obecne w nich utrudnienia przepływu spowodowane zakrzepami można dzięki wykorzystaniu badania USG Doppler żył kończyn dolnych. Wskazane jest ono wtedy, gdy pojawiają się dolegliwości jak:

• zwiększenie średnicy kończyny dolnej (zwłaszcza asymetryczne, alarmujące szczególnie wtedy, gdy dotyczy nogi lewej);
• ból, tkliwość oraz wzmożone ucieplenie i zaczerwienienie kończyny;
• nagle pojawiające się odczucie duszności czy bólu w klatce piersiowej (mogące sugerować obecność u chorej zatoru płucnego).

Ryzyko zakrzepicy żylnej wzrasta w przypadku kobiet ciężarnych, które przekroczyły 35. rok życia, u osób otyłych oraz u tych pacjentek, które w przeszłości przebyły już epizod schorzenia.

Badanie USG Doppler żył kończyn dolnych jest bezpieczne i nieinwazyjne. Fale ultradźwiękowe stosowane w obrazowaniu układu naczyniowego nie wpływają negatywnie na rozwijające się dziecko, wobec czego przy jakimkolwiek podejrzeniu występowania u kobiety zaburzeń w układzie naczyń żylnych nie ma przeszkód co do wykonania tego badania.

Opracowano na podstawie: www.zakrzepica.mp.pl; www.medscape.com; www.vascularsurg.wustl.edu