Usunięcie stulejki - chirurgiczne i farmakologiczne

Zgodnie z dostępnymi statystykami 90% nowo urodzonych chłopców posiada fizjologiczną stulejkę, a wraz z upływem czasu stan ten ulega następującej zmianie: pod koniec pierwszego roku życia u 50% chłopców stwierdza się niemożność odciągnięcia napletka, a pod koniec 3 roku życia odsetek ten wynosi już około 10-20% i głównie tacy chłopcy trafiają pod obserwację chirurga dziecięcego.

Renomowany podręcznik Urologii Campbella tak określa zjawisko wrodzonej stulejki i fizjologię jej zaniku:

W chwili urodzenia u większości noworodków istnieje fizjologiczna stulejka lub niemożność odciągnięcia napletka. Spowodowane jest to naturalnym zlepem między napletkiem a żołędzią. W miarę wzrostu prącia w ciągu pierwszych 3-4 lat życia pod napletkiem gromadzą się złuszczone nabłonki (mastka) oddzielając stopniowo żołądź od napletka. Powtarzające się wzwody prącia powodują, że napletek stopniowo oddziela się od żołędzi. W wieku 3 lat ok. 90% napletków daje się odprowadzić, kolejne 10% odkleja się w następnych latach życia.

Stulejka u dorosłych mężczyzn jest najczęściej postacią nabytą. Wiąże się zazwyczaj z wszelakimi stanami zapalnymi napletka (różnego pochodzenia), alergicznymi zmianami na skórze prącia, łuszczycą czy innymi chorobami skóry. Słaba higiena i nawracające epizody zapalenia żołędzi (łac. balanitis) oraz  żołędzi i napletka (łac. balanoposthitis) to najczęstsze przyczyny wtórnej postaci stulejki. Ponadto samo wystąpienie stulejki wiąże się ze znacznymi zaniedbaniami higienicznymi i kolejnymi stanami zapalnymi żołędzi i napletka. Nieleczona może być przyczyną poważnych konsekwencji dla zdrowia mężczyzny. Udowodniono, że na podłożu stulejki mogą rozwijać się stany przedrakowe prącia, co w efekcie może również doprowadzić do nowotworu tego narządu. Może znacząco utrudniać oddawanie moczu, a w skrajnych przypadkach całkowicie uniemożliwiać mikcję.

Leczenie stulejki - chirurgiczne i farmakologiczne

Leczenie stulejki uzależnione jest od wieku pacjenta oraz od objawów towarzyszących temu schorzeniu. Można wyróżnić leczenie zachowawcze (farmakologiczne) – miejscowa aplikacja maści z glikokortykosteroidem (bethametazon, clobetasol) lub radykalne (operacyjne). Terapia przy użyciu sterydowych maści zarezerwowana jest tylko najmłodszym pacjentom i tylko u nich wykazują dobrą skuteczność. Stosowane w leczeniu stulejki u dorosłych mężczyzn nie przynoszą pożądanych rezultatów. Zaleca się by takie leczenie rozważyć u 4-letnich chłopców z nieodprowadzalnym napletkiem, u których nie występują dodatkowe objawy związane ze stulejką. Maść stosowana jest 2-3 razy dziennie przez 4 tygodnie. Jak mówią dostępne badania oceniające skuteczność zachowawczego leczenia stulejki u dzieci, terapia ta prowadzi do ustąpienia zwężenia napletka u około 90% badanych, a u prawie 50% doprowadziła do możności całkowitego jego odprowadzenia. Poza skutecznością, niezaprzeczalną zaletą tej metody jest bezpieczeństwo oraz uniknięcie bólu i stresu związanego z zabiegiem operacyjnym.

Powyższe leczenie farmakologiczne zadowalające rezulataty przynosi u dzieci i w tym okresie powinno być stosowane. W przypadku rozpoznania stulejki nabytej występującej u dorosłych mężczyzn konieczne jest leczenie operacyjne.

Zabieg chirurgicznego usunięcia stulejki jest postępowaniem z wyboru w przypadku dorosłych mężczyzn, u których leczenie zachowawcze nie przynosi efektu i operacja naprawcza jest jedynym skutecznym sposobem leczenia stulejki. Ponadto operacja konieczna jest bez względu na wiek w przypadku istotnych zaburzeń w oddawaniu moczu. Zabieg może polegać na prostym nacięciu blaszek napletka w miejscu zwężenia i następnym ich zszyciem bądź całkowitym usunięciu napletka, czyli obrzezaniu.

Zabieg leczenia stulejki jest przeprowadzany w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia, co jednak w przypadku dorosłych mężczyzn wiąże się z koniecznością dość długiego oczekiwania na wykonanie zabiegu w państwowych placówkach. Pacjent chcący uniknąć czekania może zdecydować się na jedną z wielu ofert prywatnych klinik specjalizujących się w przeprowadzaniu tego typu zabiegów. Ceny takiego zabiegu mieszczą się w przedziale od 800 do 2500 zł. Porównując koszty tego zabiegu w polskich i zagranicznych klinikach można śmiało dojść do wniosku, iż Polska może konkurować o pacjenta z klinikami spoza naszego kraju. Dla przykładu zabieg chirurgicznego usunięcia stulejki w Niemczech wiąże się z wydatkiem rzędu 700–1000 euro, w Wielkiej Brytanii około £800–£1000, zaś w Stanach Zjednoczonych koszt plastyki napletka to średnio 2000$.