Usunięcie zaćmy i starczowzroczności jedną operacją

Starzenie się społeczeństwa pociąga za sobą szereg nowych problemów medycznych. Proces ten wpływa na obserwowany w ostatnich latach gwałtowny wzrost częstości występowania zarówno starczowzroczności, jak i zaćmy. Zaćma spowodowana jest zmętnieniem soczewki, w czego konsekwencji może dojść do całkowitej utraty wzroku. Z szacunków WHO wynika, że zaćma jest przyczyną 51% przypadków ślepoty na świecie, co odpowiada około 20 mln ludzi. Alarmujących danych dostarcza także polskie badanie Topczewska- Cabanek A. et al. W grupie badanej, z powodu zaćmy cierpiało 23 % osób w wieku 65-75 lat i aż 43 % powyżej 75 roku życia. W roku 2013 na zabieg usunięcia zaćmy oczekiwało się średnio 2,5 roku. Przy obecnej dynamice zachorowalności do 2020 roku kolejka oczekujących na zabieg w ramach NFZ może wydłużyć się do 1 mln osób. 

Narastająca z wiekiem starczowzroczność (inaczej prezbiopia) jest to dysfunkcja widzenia przedmiotów, znajdujących się w bliskiej odległości. Początek zjawiska można zaobserwować już po 40 roku życia, zwykle jednak dopiero w późniejszym wieku staje się przyczyną obniżenia komfortu życia. Podłoże problemu jest złożone i wynika między innymi z gorszego uwodnienia struktur gałki ocznej obniżającego elastyczność oraz zdolność dostosowania oka do akomodacji.

Usunięcie zaćmy i starczowzroczności jedną operacją - ratunek dla wielu pacjentów okulistycznych

Wspólnym mianownikiem starczowzroczności i zaćmy są nieprawidłowości w obrębie soczewki oka. Ten przezroczysty narząd pełni kluczową rolę w procesie widzenia ogniskując promienie świetlne na fotoczułej siatkówce. Skupianie fotonów jest możliwe, dzięki elastyczności soczewki, która zmienia kształt w zależności od napięcia pierścienia rzęskowego. Jednakże wyróżniającą cechą jest wspomniana już przezroczystość. Światło po pierwotnym załamaniu na powierzchni rogówki powtórnie załamuje się w kontakcie z soczewką. Postępujące w zaćmie zmętnienie soczewki uniemożliwia swobodne przenikanie światła do głębszych części oczodołu, a nieprawidłowa w starczowzroczności akomodacja ogranicza skupianie promieni na siatkówce. W efekcie chory widzi niewyraźnie lub ma trudności z postrzeganiem przedmiotów, zwłaszcza położonych w bliskiej odległości. Z powyższego wynika, że pełne wyleczenie obu dolegliwości przyniesie wymiana soczewki na nową.

Operacja jednoczesnego usuwania zaćmy i starczowzroczności trwa średnio 15-30 minut i polega na wyłuszczeniu za pomocą ultradźwięków starej soczewki i wszczepieniu na jej miejsce nowej. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym (krople do oczu). Dostęp chirurgiczny, ze względu na znikome rozmiary, nie wymaga założenia szwów, dzięki czemu uzyskuje się bardzo dobre efekty kosmetyczne.

Najpopularniejszą wykorzystywaną w jednoczesnym leczeniu zaćmy i starczowzroczności soczewką obecnie jest amerykańska soczewka AcrySof ReSTOR, gwarantująca dobry wzrok w całym spektrum widzenia. Pacjent po zabiegu nie wymaga hospitalizacji. Trzeba pamiętać jednak o stosowaniu kropli antybiotykowo-sterydowych, jak i unikaniu nadmiernego wysiłku przez okres około 3 miesięcy. Badania kliniczne potwierdziły duży współczynnik zadowolenia pacjentów poddanych operacji (95%), z których większość przyznaje, że poddałaby się zabiegowi powtórnie. Co więcej, średnio 4 na 5 osób nie potrzebowało po operacji okularów korekcyjnych

Cena operacji usuwania zaćmy i starczowzroczności wynosi w polskich klinikach okulistycznych około 6 tys. zł.

Piśmiennictwo: Topczewsk- Cabanek A, Kaleńczuk K, Nitsch-Osuch A, Gyrczuk E. et al. Epidemiology of eye diseases and conditions in patients aged over 65 in a selected clinic in Marki Agnieszka. Family Medicine& Primary Care Review. 2013;2: 192-194; Cochener B et al. Spectacle independence and subjective satisfaction of ReSTOR multifocal intraocular lens after cataract or presbyopia surgery in two European countries. Clinical Ophtalmol. 2010;4:81-89.