Usuwanie zmarszczek Botoxem, Azzalure lub Bocouture

Jak podaje The American Society of Plastic Surgeons (ASPS), w 2021 roku zabiegi z zastosowaniem toksyny botulinowej typu A nadal zajmują pierwsze miejsce w rankingu najchętniej wybieranych procedur odmładzających. W USA wykonano ponad 7,5 miliona takich usług, co potwierdza rosnące zainteresowanie społeczeństwa małoinwazyjnymi zabiegami poprawiającymi wygląd skóry.

Sama toksyna botulinowa (BTX-A) to oczyszczone białko wytwarzane w warunkach beztlenowych przez bakterie Clostridium Botulinum. To jedna z najsilniej działających toksyn biologicznych – już w XVIII wieku opisywano symptomy botulinizmu, czyli zatrucia żywnością zawierającą tę neurotoksynę. Zatrucie objawia się w postaci częściowego lub uogólnionego porażenia mięśni.

Wyróżnia się 7 serotypów botuliny, oznaczonych od A do G. Są odmienne antygenowo, a botulizm wywołują jedynie typy A, B i E.

W medycynie toksynę botulinową stosuje się od ponad 25 lat – początkowo święciła tryumfy w neurologii (w terapii tików nerwowych i kręczu karku) oraz w okulistyce (w leczeniu zeza). W 1989 roku w Stanach Zjednoczonych zaczęto ją wykorzystywać również w medycynie estetycznej. W 2002 roku Botox, preparat na bazie botuliny, uzyskał akceptację Agencji ds. Żywności i Leków FDA (Food and Drug Administration) do zabiegów korygujących zmarszczki mimiczne, a 2 lata później – do leczenia nadmiernej potliwości.

Mechanizm działania toksyny botulinowej

Działanie toksyny botulinowej polega na czasowej blokadzie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. Mięśnie ulegają paraliżowi, zmarszczki wygładzają się, a rysy twarzy osoby poddanej zabiegowi ulegają złagodzeniu. Toksyną botulinową koryguje się zmarszczki dynamiczne – najczęściej są to zmarszczki wokół oczu (kurze łapki), na czole oraz u nasady nosa.

Zastosowanie toksyny botulinowej

Główne zastosowania toksyny botulinowej:

• korekta zmarszczek dynamicznych,
• podnoszenie kącików ust,
• usuwanie zmarszczek szyi i nad górną wargą,
• leczenie schorzeń układu ocznego,
• terapia zaburzeń połykania i hiperhydrozy,
• leczenie migren, dystonii oraz porażeń.

Stosuje się ją u osób, które nie ukończyły 65 lat. U starszych pacjentów zazwyczaj występują zmarszczki statyczne, więc poddaje się ich zabiegom z użyciem kwasu hialuronowego.

Bezpieczeństwo i skutki uboczne

Ważne jest, aby pacjenci byli świadomi, że choć zabiegi z użyciem toksyny botulinowej są generalnie bezpieczne, to nie są pozbawione ryzyka. Możliwe skutki uboczne mogą obejmować ból, opuchliznę, siniaki w miejscu wstrzyknięcia, a w rzadkich przypadkach problemy z oddychaniem czy połykaniem.

Dlatego zawsze zaleca się konsultację z doświadczonym specjalistą przed podjęciem decyzji o zabiegu. Nowe badania prowadzone nad toksyną botulinową wskazują na jej potencjalne zastosowanie w leczeniu depresji, co może znacznie poszerzyć zakres jej wykorzystania w medycynie.

Rodzaje preparatów botulinowych

Pierwszym środkiem na bazie toksyny botulinowej, jaki wszedł do obrotu, był Botox amerykańskiej firmy Allergan. Cechuje się szerokim zastosowaniem, począwszy od leczenia dystonii szyjnej, a skończywszy na usuwaniu zmarszczek mimicznych. Od 2002 roku jest oficjalnie wykorzystywany jako środek do usuwania zmarszczek na twarzy.

Firma Allergan produkuje także preparat Vistabel – jego receptura nie różni się niczym od składu Botoxu. Drugi najbardziej znany środek na bazie botuliny to Azzalure firmy Qmed Galderma. Prócz usuwania umiarkowanych i głębokich zmarszczek poziomych czoła, kurzych łapek i linii między brwiami stosuje się go również przy usuwaniu zmarszczek szyi i zmarszczek marionetki.

Alternatywne preparaty

Popularne alternatywy Botoxu to:

• Dysport firmy Medicis Corporation,
• Xeomin firmy Merz Pharmaceuticals.

Ich konkurentem jest m.in. Dysport firmy Medicis Corporation, preparat posiadający mniejsze cząsteczki niż Botox, co oznacza, że stosuje się go w większych ilościach (50 jednostek preparatu odpowiada 20 jednostkom Botoxu). Znaczącą różnicą między produktami jest szybkość ich działania – według dr Daniela Radina z Radin Skin Centre w Ontario Dysport jest idealny dla osób pragnących szybko odświeżyć wygląd np. z okazji ślubu. Rezultaty zabiegu można zauważyć już po 3 dniach, podczas gdy terapia Botoxem daje rezultaty po ok. tygodniu.

Kolejny produkt, Xeomin firmy Merz Pharmaceuticals, jest pierwszym preparatem na bazie toksyny botulinowej, którego nie musi się przechowywać w lodówce. Jak można znaleźć na stronie europa.eu, Xeomin jest wysoce oczyszczony. Od środków Botox i Dysport odróżnia go brak białek kompleksujących (hemaglutynin) w składzie. Efekty działania i okres ich utrzymywania są podobne do rezultatów iniekcji Botoxu.

Przeciwwskazania i częstotliwość zabiegów botulinowych

Przeciwwskazania do stosowania toksyny botulinowej obejmują ciążę i karmienie piersią, choroby nerwowo-mięśniowe, nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, infekcje skóry w miejscach planowanego wstrzyknięcia, a także niektóre choroby autoimmunologiczne. Przed zabiegiem zawsze należy poinformować lekarza o wszystkich aktualnych schorzeniach i przyjmowanych lekach.

Częstotliwość zabiegów

Typowo zaleca się, aby zabiegi z użyciem toksyny botulinowej były przeprowadzane nie częściej niż co 3-4 miesiące. Umożliwia to utrzymanie efektów wygładzenia zmarszczek, a jednocześnie minimalizuje ryzyko rozwoju przeciwciał neutralizujących toksynę.

Przebieg zabiegu i zalecenia pozabiegowe

Zabiegi z użyciem botuliny poleca się pacjentom ze zmarszczkami mimicznymi, szczególnie tymi w górnej części twarzy. Ostrzykiwanie toksyną spłyca lwia zmarszczkę, kurze łapki, wygładza czoło i zmarszczki na szyi. Efekt terapii utrzymuje się od 3 miesięcy do pół roku, w zależności od użytego preparatu, obszaru zabiegu i indywidualnych cech pacjenta.

Procedury z zastosowaniem toksyny botulinowej nie wymagają znieczulenia. Pacjenci szczególnie czuli na ból przed rozpoczęciem iniekcji otrzymują znieczulenie w postaci kremu Emla, zaś zabieg na górnej wardze jest poprzedzony znieczuleniem stomatologicznym z racji na zwiększoną wrażliwość tego obszaru.

Postępowanie po zabiegu

Zalecenia po zabiegu:

• nie pochylać głowy ani nie kłaść się przez 4 godziny,
• unikać korzystania z basenu i siłowni przez kilka godzin,
• unikanie sauny i intensywnych wysiłków fizycznych przez tydzień,
• nie opalać się ani nie wykonywać zabiegów kosmetycznych na twarzy przez 2 miesiące,
• nie poddawać masażom rejonów z wstrzykniętą toksyną,
• nie stosować preparatów z retinolem na obszary zabiegowe przez 2 miesiące.

Preparat wstrzykuje się bardzo cienką igłą śródskórnie lub pod skórę. Rezultaty są widoczne po paru dniach, natomiast po samym zabiegu przez ok. 4 godziny nie należy pochylać głowy ani kłaść się.

W 2023 roku pojawiły się nowe wytyczne dotyczące opieki pozabiegowej, które wskazują na jeszcze bardziej zindywidualizowane podejście do pacjentów. Szczególny nacisk kładzie się na ścisłą współpracę z lekarzem prowadzącym, by monitorować efekty i dostosować ewentualne korekty zabiegowe.

Porównanie preparatów Botox, Azzalure i Bocouture

Podczas zorganizowanego w 2023 roku w Warszawie Międzynarodowego Kongresu Medycyny Estetycznej i Anti-Aging przedstawiono nowe badania, z których wynika, że różnice pomiędzy poszczególnymi preparatami na bazie toksyny botulinowej są subtelne, ale mogą mieć znaczenie w kontekście indywidualnych potrzeb pacjentów.

Charakterystyka preparatów

Istniejące na rynku środki są wytwarzane przez różnych producentów i odróżnia je wielkość cząsteczek – oznacza to, że przy zabiegach z ich wykorzystaniem inaczej dobiera się proporcje. Najstarszy preparat, Botox, jest najbardziej znanym środkiem zawierającym toksynę botulinową. Dla wielu osób jego nazwa stała się synonimem wszystkich usług z użyciem neurotoksyny, mimo że obecnie stosuje się różne produkty.

Botoks

Efekt działania Botoxu można zauważyć po kilku dniach, a najbardziej widoczny staje się po upływie 15-20 dni. Rezultaty utrzymują się przez ok. 3-4 miesiące.

Azzalure

Kolejny preparat Azzalure, przez wielu lekarzy uważany jest za działający silniej niż Botox. Jak pisze na swojej stronie internetowej dr n. med. Danuta Dąbrowska, dermatolog z Elbląga, Azzalure daje dobre rezultaty u osób, u których efekty terapii Botoxem utrzymują się krótko. W przypadku posiadaczy tzw. silnej mimiki Azzalure wygładza zmarszczki mocniej niż jego starszy konkurent. Działanie Azzalure jest widoczne przez ok. 4-6 miesięcy.

Bocouture

Z kolei Bocouture odróżnia się od obu produktów tym, iż przed rozpuszczeniem nie trzeba go przechowywać w lodówce – nie wymaga przechowywania w temperaturze 2-8 stopni Celsjusza. Jak wynika z przeprowadzonych badań klinicznych, Bocouture ma najniższą zawartość białka ze wszystkich dostępnych obecnie na rynku środków opartych na botulinie.

Zalety Bocouture

Do zalet Bocouture należą:

• brak potrzeby przechowywania w lodówce,
• niska zawartość białka,
• możliwość stosowania u osób z alergią,
• szybkie efekty widoczne po dobie,
• utrzymywanie efektów do 4 miesięcy.

Oznacza to, że można go stosować u osób zmagających się z alergią, zwłaszcza u pacjentów uczulonych na białko. Według badań nawet wielokrotne podawanie dużych dawek preparatu nie powoduje powstawania przeciwciał. Rezultaty zabiegu z zastosowaniem Bocouture mogą być widoczne już po upływie doby, zaś jego działanie utrzymuje się do 4 miesięcy.

Popularność i przyszłość zabiegów botulinowych

W ostatnich latach obserwuje się wzrost popularności zabiegów z użyciem toksyny botulinowej, co wynika z rosnącej świadomości pacjentów na temat dostępnych procedur i ich efektów. W 2021 roku 2/3 wszystkich zabiegów odmładzających stanowiły procedury niechirurgiczne, a za pomocą iniekcji botuliny najczęściej poprawiano wygląd czoła, policzków i warg.

Można wysnuć wniosek, że liczba osób poddających się zabiegom z użyciem toksyny botulinowej będzie wciąż rosnąć. Są dostępne w większości klinik medycyny estetycznej, zatem pacjenci mają ogromne możliwości wyboru. Dotyczy to także placówek w Polsce – ośrodki wykorzystujące botulinę można znaleźć nie tylko w dużych miastach, ale i w mniejszych miejscowościach.

Coraz chętniej odwiedzają je zarówno polscy, jak i zagraniczni pacjenci, którzy odwiedzają nasz kraj w celach medycznych i jednocześnie turystycznych. Odmładzają się i przy okazji spędzają w Polsce urlop wypoczynkowy, by wrócić do kraju z wyraźnie odświeżonym, atrakcyjnym wyglądem. Czynią tak Niemcy, Brytyjczycy i Szwedzi, przybywa również Duńczyków i Norwegów.

Biorąc pod uwagę rosnącą popularność zabiegów z użyciem botuliny, można spodziewać się, że zagraniczni turyści medyczni będą częstymi gośćmi polskich ośrodków.