Videodermatoskopia w diagnostyce zmian skórnych

Jedną z nieinwazyjnych metod diagnostycznych jest właśnie videodermatoskopia. Pacjenci często obawiają się blizn i śladów, które mogą pozostać w wyniku pobrania wycinka ze zmiany skórnej do badania histopatologicznego. Zewnętrze oglądanie zmiany jest całkowicie nieinwazyjne i nie powoduje naruszenia ciągłości powłok. 

Należy przy tym pamiętać, że pewne rozpoznanie ewentualnego czerniaka daje tylko biopsja, połączona z badaniem pobranego fragmentu skóry, a videodermatoskopia daje w tym przypadku jedynie podejrzenie, a nie rozpoznanie procesu nowotworowego. Niemniej jednak, w przypadku niepokojącego znamienia skórnego, warto ją zastosować w charakterze pierwszego kroku do potencjalnej dalszej diagnostyki zmiany.

Videodermatoskopia - jakie ma zastosowanie w diagnostyce zmian skórnych?

Badanie z wykorzystaniem videodermatoskopu polega na oglądaniu przez lekarza zmian skórnych za pomocą specjalnej głowicy zaopatrzonej w kamerę, która przesyła powiększony obraz oglądanego fragmentu skóry na ekran komputera. Umożliwia to m.in. archiwizację przechwyconych przez aparat obrazów, a także ich komputerową analizę. Zazwyczaj badanie z użyciem videodermatoskopu trwa parę minut i jest całkowicie bezbolesne dla pacjenta.

W porównaniu ze zwykłym dematoskopem, który zapewnia około 10x powiększenie obserwowanego obszaru skóry, videodermatoskop jest w stanie zapewnić najczęściej co najmniej pięćdziesięciokrotne powiększenie obrazu. Oglądania danej zmiany w znacznym powiększeniu, a także możliwość jej komputerowej oceny sprawia, że diagnostyka videodermatoskopowa cechuje się większą czułością i swoistością we wstępnym rozpoznawaniu czerniaka skóry w porównaniu z rutynowym badaniem klinicznym.

Ocenę ryzyka przemiany nowotworowej znamion skórnych ocenia się najczęściej na podstawie algorytmu ABCD. Schemat ten ocenia:

• Asymetrię zmiany (A-asymmetry); zmiany łagodne są zazwyczaj symetryczne, kształtu okrągłego lub owalnego. W przypadku czerniaka skóry częściej stwierdzić można nieregularność zmiany skórnej. 
• Brzegi zmiany (B-borders): często są postrzępione i nieregularne przy podejrzeniu rozwoju zmiany złośliwej. 
• Nierównomierne rozłożenie barwnika (C-color) i różne zabarwienie zmiany w jej poszczególnych fragmentach często o kolorze czarnym, szaroniebieskim czy jasnobrązowym sugeruje proces nowotworowy w obrębie badanego wykwitu skórnego. 
• Rozmiar zmiany (D-diameter), wynoszący powyżej 5mm bądź dynamiczny wzrost zmiany świadczyć mogą o postępującym procesie nowotworowym.

Warto pamiętać, że videodematoskopia daje jedynie rozpoznanie wstępne i nie jest w stanie z całą pewnością zróżnicować zmian łagodnych od złośliwych. Odpowiedź na to pytanie daje biopsja wycinająca zmiany skórnej z następczym badaniem histopatologicznym.

Zaletą badania dermatologicznego z wykorzystaniem wideodermatoskopu jest możliwość archiwizacji danych i możliwa dzięki temu analiza porównawcza danych znamion skórnych w czasie. Pozwala to m.in. na ocenę potencjalnej dynamiki wzrostu zmiany i zachodzących w niej zmian, które dotyczyć mogą zmian w rozłożeniu barwnika czy pojawienia się zaburzeń w symetrii kszałtu. 

Powiększenie obrazu przez videodermatoskop pozwala również zaobserwować na ekranie monitora subtelne cechy badanej zmiany, które najczęściej są niemożliwe lub trudne do stwierdzenia przez nieuzbrojone oko. Oglądanie zmiany w znacznym  powiększeniu umożliwia uwidocznienie np. siatki pigmentu, ciałek barwnikowych czy smug gałązkowatych. Kolejną zaletą videodermatoskopu jest pomoc w kwalifikacji zmian do biopsji. Badanie z użyciem videodermatoskopu pozwala na ograniczenie wycinanych zmian skórnych jedynie do tych zagrożonych transformacją nowotworową.

Bibliografia: "Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową" S.Jabłońska, S.Majewski