Wskazania do badania USG Doppler tętnic szyjnych / kręgowych

Tętnice dogłowowe, w których skład wchodzą po dwie tętnice szyjne oraz kręgowe, mają za zadanie doprowadzać krew do mózgu. Niestety, wraz z wiekiem w ich ścianach odkładają się blaszki miażdżycowe, które zwężają światło naczynia, a tym samym hamują przepływ krwi. 

Najbezpieczniejszym badaniem, które jest w stanie określić zaburzenia przepływu krwi w obrębie tętnic szyjnych i kręgowych, jest ultrasonografia. Jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne. Wykonuje się je w pozycji leżącej, przykładając do szyi specjalną głowicę. Dzięki użyciu zjawiska Dopplera możliwe jest uwidocznienie oraz określenie szybkości przepływu krwi. Na tej podstawie można oszacować czy i w jakim stopniu światło tętnicy jest zwężone.

Kiedy wykonać badanie USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych?

Pierwszym wskazaniem do wykonania badania USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych jest występowanie objawów ich zwężenia. Zaliczyć tutaj możemy zawroty głowy, które mogą powstawać w skutek niedokrwienia mózgu. Ponadto niepokoić powinny nas wszelkiego rodzaju zaburzenia czuciowe, takie jak drętwienia, parastezje, a także niedoczulice i przeczulice. Zwężenia w zakresie tętnic dogłowowych bardzo często powodują problemy z widzeniem, nie tylko w postaci tzw. „mroczków” przed oczami, ale także nagłego zaniewidzenia, zarówno obuocznego jak i kwadrantowego czy połowiczego. Zaburzenia przepływu w obrębie tętnic kręgowych mogą manifestować się osłabieniem ostrości słuchu oraz szumami w uszach.

Kolejnym wskazaniem do badania Dopplerowskiego tętnic dogłowowych jest wystąpienie epizodu TIA, czyli przemijającego napadu niedokrwienia mózgu oraz udaru niedokrwiennego. Do ich najczęstszych objawów zaliczamy niedowłady, zarówno połowiczne jak i całkowite, zaburzenia mówienia, niedowidzenie czy utratę przytomności. Wykonanie badania ma na celu ustalenie przyczyny powstania choroby, która najczęściej związana jest z miażdżycą w tętnicach szyjnych i kręgowych. Udar niedokrwienny może powstać również na skutek malformacji w naczyniach dogłowowych, co również może być wykryte dzięki pomocy ultrasonografii dopplerowskiej.

Zaleca się również profilaktyczne wykonywanie USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych u osób, u których nie występują objawy niedokrwienia mózgu, ale znajdują się w grupie ryzyka wystąpienia udaru. Zaliczamy tutaj pacjentów z nadwagą i otyłością, cukrzycą, znacznie podwyższonym poziomem cholesterolu całkowitego, LDL oraz trójglicerydów, a także tych, którzy cierpią na dyslipidemie rodzinne, dziedziczone genetycznie. Ponadto do wykonania badania zachęca się osoby, u których w rodzinie występowały udary mózgu i zawały serca.

USG Doppler wykonywane jest ponadto u pacjentów po przebytych zabiegach endarterektomii i wszczepieniu stentu w zakresie tętnic dogłowowych, w celu monitorowania efektów leczenia. Co więcej, aby zmniejszyć ryzyko powstania udaru niedokrwiennego, badanie przeprowadza się u chorych przed ciężkimi zabiegami operacyjnymi, zwłaszcza w zakresie chirurgii naczyniowej.

Reasumując USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych jest badaniem bezpiecznym i nieinwazyjnym, które wykrywa nieprawidłowości w zakresie naczyń doprowadzających krew do mózgu. Dzięki niemu możliwa jest szybka diagnostyka, dzięki której można zapobiec powstaniu udaru niedokrwiennego mózgu.

Źródła: Red. Gajewski P., Interna Szczeklika 2013, Medycyna Praktyczna, Kraków 2013