Historia zjawiska rezonansu magnetycznego (MR – Magnetic Resonance) sięga roku 1946, kiedy to Bloch i Purcell niezależnie od siebie odkryli je i opublikowali. Po raz pierwszy został on użyty do obrazowania ludzkiego organizmu przez Damadiana, który to też jest autorem pierwotnego aparatu do MR. Jednak szybki rozwój tej techniki obrazowania nastąpił dopiero w latach 90. XX wieku. Aktualnie badanie rezonansem magnetycznym stanowi obok tomografii komputerowej, najdokładniejszą, nieinwazyjną metodę obrazowania diagnostycznego. Co więcej może ona być przeprowadzana nawet u kobiet w ciąży.
Badanie rezonansem magnetycznym jest szczególnie ważną metodą diagnostyczną w neurologii. Pozwala ono bowiem na wykrycie wielu patologii, których objawy jeszcze nie występują lub nie są widoczne w obrazowaniu tomografią komputerową.
Kiedy warto wykonać badanie rezonansu magnetycznego głowy?
Pierwszym wskazaniem do wykonania badania rezonansu magnetycznego głowy są uporczywe i przewlekłe bóle głowy. Jest on niezbędnym elementem, który ma za zadanie wykluczenie organicznego podłoża schorzenia, np. guzów mózgu. Choć w tym celu często stosuje się tomografię komputerową, to w niektórych przypadkach tylko obrazowanie MR może uwidocznić proces rozrostowy.
Kolejnym ważnym wskazaniem do wykonania rezonansu magnetycznego jest podejrzenie chorób przesadki mózgowej. Jest to jedyne badanie obrazowe, dzięki któremu możemy ją uwidocznić. Najczęstsze jej choroby związane są z występowaniem nowotworu, zazwyczaj gruczolaka. Może on powodować problemy z widzeniem, co związane jest z uciskiem na nerwy wzrokowe. Ponadto niektóre guzy są przyczyną zaburzeń endokrynologicznych, wśród których możemy wyróżnić objawy choroby Cushinga czy też te towarzyszące nadmiernej produkcji prolaktyny. Badanie to pozwala również wykryć udary krwotoczne w obrębie przysadki, a także zaburzenia jej struktury anatomicznej.
Rezonans magnetyczny głowy ma również szczególne znaczenie w diagnostyce stwardnienia rozsianego. Jest on niezbędny do potwierdzenia oraz monitorowania przebiegu choroby. Warto zauważyć, że jest to jedyne badanie obrazowe które wykazuje ogniska demielinizacyjne, nawet na wczesnym etapie rozwoju schorzenia.
Obrazowanie MR znajduje także co raz większe zastosowanie w diagnostyce udaru niedokrwiennego mózgu. Może ono wykazać już najmniejsze zmiany w kilka minut po wystąpieniu niedotlenienia, co odróżnia go od tomografii komputerowej, w której pierwsze nieprawidłowości widoczne są dopiero po 6 godzinach. Dzięki temu możliwe jest szybsze wdrożenie leczenia, a co za tym idzie ograniczenie powikłań i trwałych konsekwencji niedokrwienia mózgu.
Ponadto MR co raz częściej wykonywany jest w trakcie diagnostyki padaczki, dzięki czemu może on ułatwić rozpoznanie przyczyny jej występowania, zwłaszcza jeśli jest spowodowana nieprawidłowościami anatomicznymi w obrębie mózgowia. Kolejnym wskazaniem do wykonania neuroobrazowania głowy jest podejrzenie otępienia, m.in. choroby Alzheimera czy też choroby Parkinsona. Zmiany wykazane w tym badaniu są pomocne w potwierdzeniu tych chorób.
Obrazowanie głowy rezonansem magnetycznym można przeprowadzić w większości miast w Polsce. Jest to badanie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jednak aby je wykonać konieczne jest skierowanie od specjalisty. MR można także przeprowadzić w warunkach komercyjnych, a koszt takiego badania waha się od 450 zł do 600 zł z kontrastem.
Źródła: Red. Gajewski P., Interna Szczeklika 2013, Medycyna Praktyczna, Kraków 2013