Histerskopia to dynamicznie rozwijająca się, małoinwazyjna technika endoskopowej diagnostyki i leczenia schorzeń macicy. Jej nazwa pochodzi od histeroskopu, czyli urządzenia optycznego w kształcie cienkiej, świecącej tulejki o długości ok. 30 centymetrów – jest ona wprowadzana przez pochwę dla sprawdzenia szyjki i wnętrza macicy.
Histeroskop wyposażony jest w zestaw soczewek, źródło światła i miniaturową kamerę, dzięki czemu obraz widoczny jest na zewnętrznym monitorze. Przez tulejkę histeroskopu można wprowadzić również mikronarzędzia, np. specjalne szczypce, którymi ginekolog pobiera wycinki śluzówki do badania histopatologicznego.
Jakie są wskazania do przeprowadzenia histeroskopii operacyjnej?
Jednym z najczęstszych wskazań do wykonania zabiegu histeroskopii operacyjnej jest poszukiwanie przyczyn nieprawidłowych krwawień z dróg rodnych (dłuższych, bardziej obfitych krwawień miesięcznych, międzymiesiączkowych lub występujących po okresie menopauzy). Zabieg ten w niektórych przypadkach może z powodzeniem zastąpić bardziej inwazyjne łyżeczkowanie jamy macicy. Równie często histeroskopia ma zastosowanie w diagnostyce i ewentualnym leczeniu przyczyn niepłodności i poronień nawykowych.
W niektórych przypadkach (np. duże lub liczne mięśniaki czy polipy endometrialne) konieczne jest przeprowadzenie bardziej inwazyjnego zabiegu przy użyciu resektoskopu, czyli histeroskopu o zdecydowanie większej średnicy, wymagającego rozszerzenia kanału szyjki macicy przed wprowadzeniem go do jamy macicy.
Histeroskopia operacyjna jest także wykorzystywana do:
- usuwania zrostów wewnątrzmacicznych powstałych na skutek infekcji lub poprzednich zabiegów w jamie macicy
- usuwania polipów endometrialnych oraz mięśniaków podśluzówkowych, których występowanie było jeszcze niedawno wskazaniem do usunięcia macicy
- diagnostyki i ewentualnej korekcji wad wrodzonych macicy (np. wycięcie przegrody macicy)
- diagnostyki stanów przednowotworowych i nowotworów endometrium (błony śluzowej macicy)
- diagnostyki i leczenia niektórych schorzeń szyjki macicy (np. polipów kanału szyjki)
Przeciwwskazania do zabiegu obejmują m.in. świeżo przebyty lub istniejący stan zapalny narządów płciowych, obfite krwawienie z macicy, ciążę, raka szyjki macicy, uszkodzenie ściany macicy oraz jej infekcje i zakażenia.
Zalety histeroskopii operacyjnej - szybka rekonwalescencja i brak blizn
Dzięki zastosowaniu histeroskopii operacyjnej wiele zabiegów może być przeprowadzonych bez rozcinania powłok brzusznych pacjentki. Wiąże się to z mniejszą ilością powikłań, szybszym czasem powrotu do zdrowia oraz brakiem widocznych blizn. Procedura przeprowadzana jest przez specjalistę położnictwa i ginekologii w znieczuleniu ogólnym (narkozie), co czyni ją zabiegiem całkowicie bezbolesnym. Przygotowanie do przeprowadzenia zabiegu obejmuje m.in. wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia, biochemia, układ krzepnięcia krwi oraz oznaczenia grupy krwi), a po zakończeniu konieczna jest kilkugodzinna obserwacja w klinice, by całkowicie zniwelować efekty znieczulenia.
Histeroskopia operacyjna to bezpieczna procedura, jednak jak każdy zabieg tego typu wiąże z możliwością wystąpienia powikłań, z których najpoważniejszym (ale dość rzadkim) jest możliwość przebicia macicy lub szyjki macicy przez histeroskop - co może być związane z wystąpieniem krwawienia.
Źródła:
- Jessica F. Moore; Jose Carugno, "Hysteroscopy" (www.ncbi.nlm.nih.gov), https://www.ncbi.nlm.nih.gov/, 2023
- John Ray Crochet, Nicole W Karjane i inni, "Operative Hysteroscopy" (emedicine.medscape.com), https://emedicine.medscape.com/, 2021
- Jason S Yeh, Christine Isaacs i inni, "Diagnostic Hysteroscopy" (emedicine.medscape.com), https://emedicine.medscape.com/, 2021
- Mariusz Zimmer, Michał Pomorski ,Paweł Kamiński, Jacek Doniec, Hubert Huras, Piotr Sieroszewski, Jerzy Sikora, Rafal Stojko, Artur Ludwin, Michal Radwan, Tomasz Fuchs, "Polish Society of Gynecologists and Obstetricians Guidelines for the application of hysteroscopy in gynecology", Via Medica, 2019