Bezpieczna antykoncepcja jest możliwa w każdym wieku – pomaga w tym duży wybór dostępnych na rynku metod. Decyzja zależy od indywidualnych preferencji, oczekiwań oraz przekonań. Jednak przede wszystkim trzeba pamiętać, że antykoncepcja musi być dopasowana do stanu zdrowia i predyspozycji pacjentki – konieczna jest zatem konsultacja z lekarzem ginekologiem. Odpowiednio dobrana i prawidłowo stosowana metoda będzie nie tylko efektywna w działaniu, lecz także bezpieczna dla organizmu kobiety.
Najskuteczniejsze metody antykoncepcji – jak sprawdzić, która jest najlepsza?
Przed rozpoczęciem antykoncepcji warto poznać poziom skuteczności poszczególnych metod, określany przez wskaźnik Pearla. Podaje on liczbę nieplanowanych ciąż w roku na 100 par, czyli im mniejszy jest wskaźnik Pearla, tym większa skuteczność metody. Przykładowo – jeśli wskaźnik wynosiłby 2, oznaczałoby to, że na 100 par regularnie używających przez rok konkretnego środka antykoncepcyjnego u dwóch par wystąpi nieplanowana ciąża.
Najlepsze wyniki przy idealnym stosowaniu mają:
- tabletki dwuskładnikowe (zawierające estrogen i progestagen): 0–1,26,
- tabletki jednoskładnikowe (z samym progestagenem): 0,14,
- plastry (estrogen i progestagen): 0,59–0,99,
- pierścień dopochwowy (estrogen i progestagen): 0,31–0,96,
- zastrzyki (progestagen): 0,3,
- implant (progestagen): 0–0,31,
- wkładka wewnątrzmaciczna (progestagen): 0,09–0,33. W przypadku wkładek dostępna jest też wersja bez hormonów (z miedzią) o skuteczności 0,16–1,26.
Niehormonalne metody zapobiegania ciąży są mniej pewne. Przykładowo, skuteczność prezerwatywy w indeksie Pearla wynosi 8–11 (choć jej zaletą jest ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, głównie HIV, czego nie zapewniają inne środki), natomiast kalendarzyka małżeńskiego 1–47.
Jak wybrać najlepszą antykoncepcję?
Najskuteczniejsze metody antykoncepcji to metody hormonalne, wśród których najczęściej stosowane są tabletki antykoncepcyjne.
Tabletki dwuskładnikowe bez przeszkód mogą stosować młode, zdrowe kobiety. Z kolei tabletki z samym progestagenem (ale też wkładki i implanty), stanowią bezpieczniejszy wybór między innymi dla kobiet:
- palących papierosy – ponieważ występuje u nich większe ryzyko zakrzepicy i udaru,
- karmiących piersią – brak estrogenu sprawia, że antykoncepcja jednoskładnikowa nie wpływa na pokarm, więc jest bezpieczna dla dziecka,
- obciążonych genetycznie trombofilią.
Do powyższej listy zaliczają się również kobiety w dojrzalszym wieku, pacjentki z podwyższonym cholesterolem oraz panie z nadprogramowymi kilogramami, jeśli u każdej z tych grup występuje dodatkowy czynnik ryzyka. Kobiety obciążone wywiadem rodzinnym w kierunku zakrzepicy również powinny rozważyć antykoncepcję bez estrogenu (jednoskładnikową).
Jak widać, wybór antykoncepcji hormonalnej nie może być przypadkowy i należy go skonsultować z ginekologiem, który na podstawie wywiadu lekarskiego oraz wyników badań będzie mógł wskazać metodę najbardziej odpowiednią dla danej pacjentki. Jest to szczególnie ważne w przypadku kobiet po 30. roku życia, ponieważ z wiekiem może zwiększać się liczba czynników stanowiących przeciwwskazania do stosowania niektórych metod antykoncepcji.
Punkt obowiązkowy – kontrolne badania ginekologiczne
Każda kobieta powinna wykonywać regularne badania, pozwalające mieć swój stan zdrowia pod kontrolą.
To obowiązkowy punkt programu w profilaktyce chorób, który dotyczy nie tylko pacjentek przyjmujących antykoncepcję.
Badania, o których należy pamiętać, to:
- standardowe badanie ginekologiczne,
- badania krwi,
- samokontrola piersi,
- USG piersi,
- USG narządów rodnych,
- cytologia,
Powyższe badania (jak również inne, zlecone przez lekarzy) należy wykonywać regularnie, nawet wtedy, gdy kobieta nie obserwuje u siebie niczego niepokojącego. Bardzo ważna jest też rozmowa z ginekologiem – zarówno podczas wizyty po pierwszą antykoncepcję, jak i podczas kolejnych wizyt kontrolnych. Poinformowanie lekarza o swoim stanie zdrowia oraz szczere odpowiedzi na pytania pomogą dobrać bezpieczną metodę antykoncepcyjną na każdym etapie życia, co ma szczególne znaczenie dla kobiet po trzydziestce.
Umów się do ginekologa i zadbaj o swoje zdrowie
Materiał sponsorowany przygotowany we współpracy z Exeltis Poland Sp. z o.o.
Źródła:
- Agata Karowicz-Bilińska, Ewa Nowak-Markwitz, Przemysław Oszukowski i inni, "Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej – stanowisko zespołu ekspertów", Ginekologia Polska, 85, 239, 2014
- Ginekologia Polska, "Aneks nr 1 do: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej – stanowisko zespołu ekspertów" (www.forumginekologiczne.pl), Ginekologia Polska, 2014
- Philippe H.J., Jamin O., Martin M.T., "Natural methods of contraception.", Rev. Infirm., 42(9), 58-60, 1992
- Zdrojewicz Z., Świerczyńska E., "Prezerwatywy – historia i teraźniejszość.", Seksuologia Polska, 7(1), 33, 2009
-
5.0/5 (opinie 2)