Sztuczne soczewki zaczęto wszczepiać do oka już w latach 40. XX wieku. Pierwsze tego typu zabiegi w leczeniu zaćmy wykonał sir Harold Ridley, oftalmolog brytyjskiego pochodzenia.
Materiał, z którego początkowo wykonywano sztuczne soczewki miał przede wszystkim cechować się niewywoływaniem stanu zapalnego gałki ocznej. Wraz z upływem czasu, gdy udało się już dobrać tworzywa o jak największej biokompatybilności, uwaga uczonych skierowała się ku doskonaleniu parametrów optycznych wszczepianych struktur.
Leczenie zaćmy poprzez implantację soczewki asferycznej
Zjawisko aberracji sferycznej polega na tym, że promienie świetlne padające na bardziej oddalone (brzeżne) fragmenty gałki ocznej ulegają większemu załamaniu i, ostatecznie, ogniskują w innym miejscu na siatkówce niż promienie przechodzące przez środek oka. Proces ten odpowiada za występowanie różnorakich zaburzeń ostrości widzenia.
Ludzkie oko naturalnie jest skonstruowane tak, by w warunkach fizjologicznych aberracja nie występowała. Dodatni współczynnik aberracji rogówki jest niwelowany przez ujemny, którym cechuje się prawidłowa soczewka. W przypadku standardowo wszczepianych implantów, które są sferyczne, cechy fizyczne rogówki nie są kompensowane i może to skutkować nieostrym widzeniem, szczególnie w warunkach słabego oświetlenia.
Uniknąć problemu można dzięki wybraniu soczewki asferycznej podczas operacji leczenie zaćmy. Dostępne na rynku modele (jak AcrySof IQ, Tecnis, Softec HD) stanowią reprezentantów soczewek z grupy Premium, cechujących się wyższą ceną, ale i ulepszonymi parametrami optycznymi.
Wykorzystując soczewkę asferyczną w leczeniu zaćmy, w pewien sposób odwzorowuje się fizjologię - struktura naturalna nie cechuje się bowiem sferycznością. Nie jest to jednak jedyna zaleta tego typu implantów: ich zastosowanie pozwala uzyskać lepszą ostrość widzenia (w porównaniu do standardowo wszczepianych soczewek), dodatkowo poprawie ulega czułość zauważania kontrastu widzianych obrazów.
Pacjentami, dla których szczególne korzyści może przynieść terapia zaćmy z wykorzystaniem implantu asferycznego są:
- osoby często prowadzące samochód, zwłaszcza w warunkach nocnych;
- chorzy pracujący w słabym oświetleniu.
Taki podział wynika z faktu, że w ciemności źrenica ulega rozszerzeniu, przez co docierające do oka promienie padają na większy obszar i właśnie wtedy istnieje największa możliwość wystąpienia zjawiska aberracji, skutkującego ostatecznie zaburzeniami widzenia.
Zabiegi wymiany zmętniałej soczewki (obecnie przeprowadzane głównie metodą fakoemulsyfikacji) wykonywane są zazwyczaj w trybie jednodniowym, tego samego dnia pacjent może wrócić do domu. Procedura zajmuje około 20 minut, wykonywana jest przeważnie w znieczuleniu miejscowym. Poszczególne placówki różnie wyceniają koszty przebycia operacji: w Warszawie można się jej poddać za około 2 500 złotych, z kolei w Krakowie cena leczenia zaćmy z wykorzystaniem soczewki asferycznej jest nieco wyższa i sięga 3 000 złotych.
Opracowano na podstawie: www.okulistykawpolsce.pl; www.allaboutvision.com; www.medscape.org