W obrębie kategorii "znamiona barwnikowe" wymienia się różnego typu twory. Zaliczane są tutaj zarówno znamiona, obecne na skórze już od urodzenia, jak i tzw. pieprzyki, czyli najczęściej drobne, punktowe twory o barwie od brązowej do czarnej i różnego rodzaju rozmiarach. Znamiona barwnikowe usuwane są m.in. ze względów estetycznych, dużo istotniejszy jest jednak w tym wypadku aspekt zdrowotny.
Zagrożenie, związane ze znamiona barwnikowymi wynika z tego, że istnieje groźba przekształcenia się tych do zmian do czerniaka - złośliwego nowotworu, którego częstość jest stosunkowo duża. Według szacunków portalu melanoma.org, u 1 na 40 pacjentów rasy białej w ciągu życia rozwinie się czerniak - profilaktyka jest więc bardzo istotna.
Jakimi technikami można usunąć znamiona?
Jedną z najpopularniejszych technik usuwania znamion barwnikowych jest metoda klasyczna, bazująca na użyciu skalpela. Związane jest to z tym, że chirurgiczne usunięcie zmiany nie doprowadza do zniszczenia komórek ją budujących, dzięki czemu resekowany materiał może zostać przekazany do pracowni histopatologicznej i tam poddany analizie pod mikroskopem. Skalpel przydatny jest szczególnie wtedy, gdy dermatolog ma wątpliwości co do charakteru usuwanego znamienia barwnikowego - badanie histopatologiczne powinno w takiej sytuacji wykluczyć ewentualną złośliwość resekowanych tkanek.
Pacjenci powinni wiedzieć o tym, że chirurgiczne usunięcie znamienia barwnikowego nie musi wcale wiązać się z konsekwencjami pod postacią wyraźnie widocznej blizny. W przypadku wycinania zmian znajdujących się w szczególnie widocznych miejscach (np. na twarzy) cięcia wykonywane jest wzdłuż tzw. naturalnych linii napięcia skóry, dzięki czemu uzyskuje się zdecydowanie lepszy efekt kosmetyczny.
Inną metodą usuwania znamion barwnikowych są zabiegi laserowe, np. te z zastosowaniem lasera CO2. Podczas nich dochodzi jednak do zniszczenia resekowanego tworu, w związku z czym wykorzystane one mogą być tylko wtedy, kiedy nie ma żadnych podejrzeń odnośnie do potencjalnej złośliwości znamienia. Najlepsze efekty uzyskuje się wtedy, gdy zmiana zajmuje bardzo powierzchowne warstwy skóry. Pod wpływem światła laserowego dochodzi do odparowania komórek, budujących znamię, a dzięki zachodzeniu jednocześnie zjawiska koagulacji u pacjenta nie dochodzi do krwawienia z powierzchni skóry.
Kolejnymi sposobami, pozwalającymi pozbyć się znamienia barwnikowego, są krioterapia oraz elektrokoagulacja. W przypadku pierwszej metody bazuje ona na wymrożeniu struktur znamienia przy pomocy ciekłego azotu, działanie drugiej związane jest z kolei z zastosowaniem prądu elektrycznego.
Usuwanie znamion barwnikowych można wykonywać na NFZ. W przypadku wyboru prywatnych placówek medycznych koszty zależą od wielkości zmiany, techniki zabiegu oraz od miasta, w którym ma on być przeprowadzony. Ceny chirurgicznej resekcji znamienia barwnikowego w Szczecinie rozpoczynają się od 300 złotych, z kolei w Katowicach leczenie tą metodą możliwe jest od 150 złotych. W przypadku wyboru zabiegu laserowego w Krakowie jego koszty zaczynają się od 100, a w Częstochowie od 200 złotych.
Źródła: www.nhs.uk; www.medicinenet.com; www.nevus.org; www.melanoma.org