Płukanie zatok przynosowych metodą Proetza

Zatoki przynosowe (zwane również obocznymi nosa) to położone wewnątrz kości czaszki przestrzenie wypełnione powietrzem, połączone wąskimi ujściami z jamą nosa. Zatoki wyścieła błona śluzowa pokryta rzęskami i gruczołami śluzowymi, które produkują wydzielinę, odpowiedzialną za utrzymanie wilgotności w przewodach nosowych oraz za oczyszczanie i ochronę przed zanieczyszczeniami biologicznymi i fizykochemicznymi. Wahadłowy ruch rzęsek powoduje usuwanie wydzieliny z zatok na zewnątrz poprzez wąskie ujścia znajdujące się w jamach nosa. Ich drugą funkcją jest ogrzewanie i nawilżanie powietrza wpływającego do górnych dróg oddechowych.

Zapalenie zatok przynosowych, połączone z obrzękiem błony śluzowej nosa, powstaje przeważnie w wyniku infekcji wirusowej (najczęściej rinowirusy) a jego efektem jest zaburzenie transportu śluzowo-rzęskowego i niedrożność połączenia zatok z jamą nosową. Zbierająca się wydzielina zalega w zatokach, dodatkowo gęstniejąc i zasychając staje się idealnym środowiskiem do rozwoju i namnażania bakterii wywołujących stan zapalny, gorączkę i uszkodzenie śluzuwki zatok. W praktyce medycznej rozróżnia się trzy rodzaje tej choroby:

• ostre zapalenie zatok - infekcja zaczyna się nagle i trwa do 3 tygodni, przy prawidłowym skutecznym leczeniu nie pozostawia następstw.

• ostre zapalenie nawracające - trwa od 3 tygodni do 3 miesięcy.

• przewlekłe zapalenie zatok - trwa dłużej niż 3 miesiące.

Leczenie ostrych stanów zaplanych zatok prowadzane jest zwykle dwutorowo: poprzez antybiotykoterapię (amoksycyklina, cefuroksym) mającą na celu zwalczenie bakterii oraz leczenie objawowe, którego zadaniem jest likwidacja stanu zapalnego, usunięcie zalegających wydzielin i złagodzenie objawów bólowych.

Płukanie zatok metoda Proetza

Jedną z popularnych metod leczenia objawowego jest płukanie zatok roztworem soli fizjologicznej o stężeniu 0,9%, od nazwiska wynalazcy zwane metodą Proetza.

Płukanie zatok metodą Proetza

Jest to zabieg na tyle nieinwazyjny, że nie wymaga stosowania żadnego znieczulenia. W fazie przygotowawczej do nosa osoby leczonej zakłada się na kilka minut niewielkie waciki nasączone płynem, który "otwiera" zablokowane ujścia zatok przynosowych. Po ich wyjęciu pacjent kładzie się wygodnie na plecach z lekko odgiętą głową. Siedzący z tyłu lekarz wlewa następnie choremu stopniowo niewielką ilość wcześniej przygotowanego fizjologicznego roztworu soli do przewodu nosowego po jednej stronie i jednocześnie odsysa go za pomocą ssaka przez drugie nozdrze. Płyn przepływając przez całą jamę nosa ułatwia usuwanie zalegającej wydzieliny wraz z patogenami wywołującymi stan zapalny. Możliwe jest również podawanie tą drogą leków takich jak antybiotyk, lek przeciwgrzybiczy czy mukolityczny (rozrzedzający wydzielinę).

Jedyne zadanie osoby leczonej w trakcie trwania zabiegu polega na ciągłym, głośnym wypowiadaniu słów powodujących napinanie się podniebienia miękkiego (np. coca-cola. kuku, itp), przez co na chwilę dochodzi do oddzielenia jamy nosa od gardła dzięki czemu leku się nie połyka a płukanie zatok staje się efektywne.

Prawidłowo przeprowadzony zabieg jest bezbolesny i może być powtarzany wielokrotnie. Postępowanie to pozwala skrócić czas trwania choroby, znacznie łagodzi i redukuje dolegliwości towarzyszące chorobie oraz zmniejsza ryzyko powikłań.

Koszt płukania zatok metodą Proetza w prywatnej przychodni lub gabinecie laryngologicznym to od ok. 150 zł (Centrum Dermatologiczno-Alergologiczne DERM-AL w Sopocie, MEDICINA Specjalistyczne Centrum Diagnostyczno-Zabiegowe w Krakowie) do 250 zł (DeENT Clinic w Ostródzie, ABC-Med w Grudziądzu).